კუკის კუნძულები: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მNo edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 327:
[[ქრისტიანობა]] კუკის კუნძულებზე გაბატონებული რელიგიაა. კუკის კუნძულების თანამედროვე საზოგადოებაში მოსახლეობის უმეტესობა (55,9 %) კუკის კუნძულების ქრისტიანული ეკლესიის მიმდევარია ([[პროტესტანტიზმი|პროტესტანტები]]). დაახლოებით 17 % — [[კათოლიციზმი|კათოლიკე]], [[მეშვიდე დღის ადვენტიზმი|მეშვიდე დღის ადვენტისტები]] — 7,9 %, [[იეღოვას მოწმეები]] — 1,2 %.
== ეკონომიკა ==
=== საერთო დახასიათება ===
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 width=300 style="float:right; border:1px solid gray; border-collapse:collapse; font-size:90%; margin:0 0 .5em 1em;"
!align="center" bgcolor="grey" colspan="3"|<big>კუკის კუნძულების ეკონომიკა</big>
|-
!align="center" bgcolor="white" colspan="3"|
|-
!align="left" valign="top"|ვალუტა
|colspan="2" valign="top"|1 [[ახალზელანდიური დოლარი]] (NZD) = 100 ცენტი<br />[[კუკის კუნძულების დოლარი]] = 100 ცენტი<br /> ერთი ახალზელანდიური დოლარი = ერთი კუკის კუნძულების დოლარი
|-
!align="left" valign="top"|საბიუჯეტო წელი
|colspan="2" valign="top"|კალენდარული წელი
|-
!align="left" valign="top"|სავაჭრო ორგანიზაციები
|colspan="2" valign="top"| [[SPARTECA]], [[წყნარი ოკეანის კუნძულების ფორუმი]]
|-
!align="center" bgcolor="lightblue" colspan="3"|სტატისტიკა
|-
!align="left" valign="top"|მდგომარეობა მსოფლიოში (მსყიდველობითი უნარის პარიტეტის (მუპ) მიხედვით)
|colspan="2" valign="top"|221-ე (2005)
|-
!align="left" valign="top"|მთლიანი შიდა პროდუქტი (მუპ)
|colspan="2" valign="top"| $280,3 მლნ. (2006)
|-
!align="left" valign="top"|მშპ-ის ზრდა
|colspan="2" valign="top"| 7,5 % (2006)
|-
!align="left" valign="top"|მშპ ერთ სულ მასახლეზე (მუპ)
|colspan="2" valign="top"| $13 158 (2006)
|-
!align="left" valign="top"|ინფლაცია
|colspan="2" valign="top"| 3,3 % (2006)
|-
!align="left" valign="top"|მუშა ძალა
|colspan="2" valign="top"| 5928 (2006)
|-
!align="left" valign="top"|უმუშევრობა
|colspan="2" valign="top"| 13,1 % (2001)
|-
!align="left" valign="top"|მეურნეობის მთავარი დარგები
|colspan="2" valign="top"|[[სოფლის მეურნეობა]], [[ტურიზმი]]
|-
!align="center" bgcolor="lightblue" colspan="3"|სავაჭრო პარტნიორები
|-
!align="left" valign="top"|ექსპორტი
|colspan="2" valign="top"| $5,4 მლნ. (2006)
|-
!align="left" valign="top"|მთავარი პარტნიორები (ექს.)
|colspan="2" valign="top"| [[იაპონია]] 33 %, [[ახალი ზელანდია]] 30 %, [[ავსტრალია]] 7 %
|-
!align="left" valign="top"|იმპორტი
|colspan="2" valign="top"| $148,5 მლნ. (2006)
|-
!align="left" valign="top"|მთავარი პარტნიორები (იმპ.)
|colspan="2" valign="top"| [[ახალი ზელანდია]] 69 %, [[ფიჯი]] 16 %, [[ავსტრალია]] 8 %, [[იაპონია]] 2 %, [[აშშ]] 1 %
|-
!align="center" bgcolor="lightblue" colspan="3"|სახ. ფინანსები
|-
!align="left" valign="top"|ბიუჯეტის შემოსავლები
|colspan="2" valign="top"| $103,2 მლნ. (2006)
|-
!align="left" valign="top"|ბიუჯეტის გასავლები
|colspan="2" valign="top"| $92,8 მლნ. (2006)
|-
|}
კუკის კუნძულებზე არსებული ეკონომიკური სიტუაციის დამახასიათებელი მაჩვენებლები არაფრით არ განსხვავდება ოკეანეთის სხვა ქვეყნების მაჩვენებლებისაგან: უზარმაზარი [[განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონა]] (გეზ), შეზღუდული ბუნებრივი სიმდიდრე, პროდუქციის გასაღების მსოფლიო ბაზრებიდან საგრძნობი დაშორება, მაღალკვალიფიცირებული სპეციალისტების დეფიციტი. ქვეყნის ეკონომიკა უახლოეს დრომდე პრაქტიკულად მთლიანად ბაზირებული იყო [[სახელმწიფო სექტორი|სახელმწიფო სექტორზე]]<ref name="პ">{{cite web|last=Cook Islands Initial National Communication Under the United Nations Framework Convention on Climate Change.|url=http://unfccc.int/resource/docs/natc/cisnc2.pdf#|title=The Economy|publisher=Cook Island Government|date=October 1999 Revised Edition, March 2000|accessdate=2007-08-25|archiveurl=http://www.webcitation.org/615khTkhN|archivedate=2011-08-21}}</ref>. კუნძულებზე ბოლო ეკონომიკურმა რეფორმები მიმართულია ეკონომიკის კერძო სექტორის განვითარებაზე და მისი ინვესტირებისათვის პირობების შექმნაზე. მაგალითად, მთავრობის მიერ დაწეულია [[გადასახადი|გადასახადების]] ტარიფები<ref name="პ" />.
ბოლო წლებში ეკონომიკის ძირითადი დარგებია [[სოფლის მეურნეობა]], [[ტურიზმი]] და ფინანსური სერვისი. [[მომსახურების სფერო]] ეკონომიკის ყველაზე დინამიური დარგია. ტურიზმი, [[ოფშორი|ოფშორული]] საბანკო კომპანიები და სხვა სახის ფინანსური მომსახურებები ვითარდება ძალიან სწრაფი ტემპით. დღეისათვის ტურიზმი — უცხოური ვალუტის ძირითადი შემომტანია. ის ასევე მრავალი ოჯახის ძირითადი შემოსავლის წყაროა. კუკის კუნძულები რჩება ძალზე დამოკიდებული უცხოურ დახმარებებზე, ხოლო ახალი ზელანდია მისი ძირითადი [[დონორი]]ა.
დაახლოებით 6600 შრომისუნარიანი ადამიანიდან 52 % მუშაობს მომსახურების სფეროში (ნახევარი — სახელმწიფო სამსახურში), 29 % — სოფლის მეურნეობაში და 15 % — მრეწველობაში.
=== სოფლის მეურნეობა ===
სოფლის მეურნეობა — კუკის კუნძულების ეკონომიკის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სექტორია. 1970-იანი წლებიდან ამ სექტორში მოხდა მნიშვნელოვანი ცვლილებები: სოფლის მეურნეობის როლი ქვეყნის ეკონომიკაში მნიშვნელოვნად დაეცა. მაგალითად, 1997 წლებში სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის კომერციული წარმოება არ აღემატებოდა 2000 ტონას და შეადგენდა ქვეყნის წლიური ექსპორტის 20 %-ზე ნაკლებს<ref name="რ">''Government of the Cook Islands''. Annual Report. — Rarotonga: Ministry of Agriculture, 1997.</ref>. მნიშვნელოვანი ცვლილებები შეიძლება აიხსნას ბევრი ფაქტორებით: ტურიზმის ინტენსიური განვითარებით, რის შედეგადაც მოსახლეობა სასოფლო-სამეურნეო წარმოებიდან გადაერთო მომსახურების სფეროში, ქალაქის მოსახლეობის ზრდით ([[ურბანიზაცია|ურბანიზაციის]] პროცესი), მოსახლეობის გადასვლა დაშორებული კუნძულებიდან რაროტონგაზე, ბოლო ათწლეულში ხშირი გვალვებით<ref name="ს">{{cite web|last=Cook Islands Initial National Communication Under the United Nations Framework Convention on Climate Change.|url=http://unfccc.int/resource/docs/natc/cisnc2.pdf#|title=Agriculture Sector|publisher=Cook Island Government|date=October 1999 Revised Edition, March 2000|accessdate=2007-08-25|archiveurl=http://www.webcitation.org/615khTkhN|archivedate=2011-08-21}}</ref>. ყველაფერმა ამან მოიტანა [[იმპორტი]]ს ზრდა, შედეგად, ქვეყანა რჩება დამოკიდებული საკვები პროდუქციის უცხოეთიდან შემოტანაზე.
== ველური ბუნება ==
| |||