ინკების საგზაო სისტემა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მსოფლიოს მემკვიდრეობის ძეგლი
[[ფაილი:Inca|სახელი = roads-en.svg|thumb|px|ინკების იმპერიის საგზაო სისტემა]]
|სურათი = [[ფაილი:Carte_Qhapaq_Nan.jpg|250px|]]
|სურათისწარწერა=
|რუკა=
|რუკის_წარწერა =
|რუკის ზომა =
|ქვეყანა = {{დროშა|არგენტინა}}, <br />{{დროშა|ბოლივია}}, <br />{{დროშა|ეკვადორი}}, <br />{{დროშა|კოლუმბია}}, <br />{{დროშა|პერუ}}, <br /> {{დროშა|ჩილე}}
|ტიპი= კულტურული
|კრიტერიუმი=ii, iii, iv, vi
|ID =
|ბმული =
|რეგიონი= [[სამხრეთი ამერიკა]]
|კოორდინატები= {{coord|18|15|00|S|69|35|30|W|}}
|წელი= 2014
|სესია=
|ნომერი = 1459
|კანდიდატი =
}}
{{ინკების ცივილიზაცია}}
{{მსოფლიო მემკვიდრეობა|1459}}
[[ფაილი:Inca roads-en.svg|thumb|px|ინკების იმპერიის საგზაო სისტემა]]
'''[[ინკების ცივილიზაცია|ინკები]]ს საგზაო სისტემა''' – იყო ყველაზე უფრო განვითარებული ტრანსპორტირების სისტემა მთელ [[პერუს კოლუმბამდელი ისტორია|კოლუმბამდელ]] [[სამხრეთ ამერიკა]]ში. საგზაო ქსელი დაფუძნებული იყო ორ უმთავრეს, ჩრდილოეთი-სამხრეთის დამაკავშირებელ მაგისტრალზე, რომლებსაც უამრავი განშტოება გააჩნდათ. ინკების საგზაო სისტემის ყველაზე უფრო ცნობილი ნაწილია [[მაჩუ-პიკჩუ]]სთან მისასვლელი, ფერდობზე გაჭიმული დაკლაკნილი გზა.
 
== ძირითადი გზები ==
 
აღმოსავლეთის გზა გადიოდა [[ეკვადორი]]ს დედაქალაქ [[კიტო]]დან [[არგენტინა|არგენტინის]] ქალაქ [[მენდოსა (ქალაქი)|მენდოსა]]მდე. დასავლეთის გზა მიუყვებოდა სანაპირო ხაზს, გარდა უდაბნო ადგილებისა, სადაც ის მთისწინებისაკენ უხვევდა. უამრავი პატ-პატარა გზა გადიოდა მთებში, რომელთაგან ზოგიერთი ზღვის დონიდან 5 000 მეტრის სიმაღლეზე მდებარეობდა. დაკლაკნილი გზები, ინკების იმპერიის ჩრდილოეთ პროვინციებს აერთებდა ჩრდილოეთის დედაქალაქ კიტოსთან (ეკვადორი), ასევე იყო სამხრეთშიც, თანამედროვე ქალაქ [[სანტიაგო]]სთან ([[ჩილე]]) დაკავშირებით. ინკების გზების სისტემის საერთო სიგრძე შეადგენდა 40 000 კილომეტრს, ხოლო საერთო ფართობი 3. 000. 000 კვადრატულ კილომეტერს.
 
Line 10 ⟶ 28:
გზების გარკვეული ნაწილი, ინკებს "მემკვიდრეობით" ერგოთ მათ წინ არსებული ცივილიზაციებისგან. მაგრამ მათ გაიყვანეს ან შეაკეთეს გზის უამრავი მონაკვეთი, მაგალითად [[ჩილე]]ში, [[ატაკამა|ატაკამას უდაბნო]]ს მიმართულებით, [[ტიტიკაკა]]ს ტბის დასავლეთ სანაპიროს გზა და ა.შ.
 
[[ფაილი:Carte Qhapaq Nan.jpg|thumb|px|კაპაკ ნანის რუკა]]
[[კაპაკ ნანი]] ({{lang-qu|''ულამაზესი გზა''}}) წარმოადგენდა ინკების უმთავრეს მაგისტრალს, გადაჭიმული იყო ჩრდილოეთი-სამხრეთის მიმართულებით, ანდებში, 6 000 კილომეტრის სიგრძეზე.
 
Line 18 ⟶ 35:
 
== მორბენალი კურიერები და გზების სხვა მომხმარებლები ==
 
ე.წ. მორბენალი კურიერები (''ჩასკი'') გზებზე ერთმანეთისაგან რამდენიმე მილის მანძილზე იყვნენ დაცილებულნი. კურიერი, რომელიც ამ საქმიანობისათვის ჯერ კიდევ ახალგაზრდობაში იყო შერჩეული სწრაფი სირბილისა და გამძლეობის გამო, რომელსაც იგი მთის გაიშვიათებული [[ატმოსფერო]]ში ამჟღავნებდა, ბოლომდე ხარჯავდა თავის ძალებს. მორიგ საფოსტო სადგურთან მიახლოებისას, იგი საყვირს უბერავდა. მეორე [[კურიერი]], რომელიც [[საყვირი]]თ გებულობდა კოლეგის მოახლოებას, სწრაფად ემზადებოდა და მასთან ერთად გარბოდა რამდენიმე ასეულ მეტრს და ცდილობდა ზუსტად დაემახსოვრებინა ის ინფორმაცია, რომელიც მას მესამე კურიერისათვის უნდა გადაეცა, ის მეოთხეს და ა .შ. გზებისა და კურიერული ისტემის ამგვარი მოწყობის წყალობით, ინფორმაცია დანიშნულ ადგილამდე აღწევდა დღეში 250 [[მილი]]ს სიჩქარით. ზოგიერთი შიკრიკები ზღვის სანაპიროდან, იმავე დღეს დაჭერილ [[თევზი|თევზს]] აწვდიდნენ [[იმპერატორი]]ს სამზარეულოს.