იტო უჯრედები: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ Bot: 12 ენათაშორისი ბმული გადატანილია Wikidata-ზე, d:q1997459 |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{წყარო}}
{{ვიკი}}
[[ფაილი:Hepatic stellate cell (ito cell) 1476-5926-6-7-3-l.jpg|thumb]]
'''ITO უჯრედები''' (სინონიმები: ღვიძლის ვარსკვლავისებრი უჯრედები, ცხიმისდამმარაგებელი უჯრედები, ლიპოციტები) - პერიციტები რომლებიც მდებარეობენ [[ღვიძლი|ღვიძლის]] პერისინუსოიდულ სივრცეში (დისეს სივრცე). ისინი არიან მთავარი უჯრედები რომლებიც განაპირობებენ ღვიძლის ფიბროზს მისი დაზიანების შემთხვევაში. ▼
'''ITO უჯრედები''' (სინონიმები: ღვიძლის ვარსკვლავისებრი უჯრედები, ცხიმისდამმარაგებელი უჯრედები, ლიპოციტები) - პერიციტები რომლებიც
▲
==ისტორია==
1876 წელს [[კარლ ფონ კუპფერი|კარლ ფონ კუპფერმა]] აღწერა [[უჯრედი|უჯრედები]], რომალთაც მან ვარსკვლავისებრი უჯრედები უწოდა. ოქროს საღებავით შეღებისას ჩანდა ჩანართები, რომლებიც მან შეცდომით ფაგოციტოზის გზით შთანთქმულ ერითროციტებად ჩათვალა. ამის გამო მან უარყო თავისივე თეორია, რომ ეს უჯრედები ცალკე ტიპის იყვნენ და ვარსკვლავისებრი უჯრედები ფაგოციტებს მიაკუთვნა. მომდევნო წლებში რეგულარულად აღწერდნენ უჯრედებს,
იც ამ ვარსკვლავისებრ უჯრედებს ჰგავდნენ და სხვადასხვა სახელებსაც არქმევდნენ: ინტერსტიციული უჯრედები, პარასინუსოიდური უჯრედები, ლიპოციტები, პერიციტები. ამ უჯრედების როლი საიდუმლოდ რჩებოდა სანამ იაპონელმა პროფესორმა ტოსიო იტომ არ აღწერა ადამიანის ღვიძლის პერისინუსოიდურ სივრცეში არსებული უჯრედები, რომლებიც ცხიმის წვეთებს შეიცავდნენ. იტომ მათ თავიდან „ცხიმისმშთანთქველი უჯრედები“ უწოდა, მაგრამ მას შემდეგ რაც მან აღმოაჩინა რომ არ ცხიმის წვეთებს უჯრედები გლიკოგენისგან გამოიმუშავებდნენ მან სახელი შეუცვალა და „ცხიმისდამმარაგებელი უჯრედები“ უწოდა.
1971 წელს იაპონელმა მეცნიერმა კენძირო ვაკემ დაადასტურა კუპფერის მიერ აღმოჩენილი ვარსკვლავისებრი უჯრედებისა და იტოს აღმოჩენილი ცხიმისდამმარაგებელი უჯრედების იდენტურობა. უჯრედებს კი ტოსიო იტოს პატივსაცემად ITO უჯრედები უწოდეს. მან ასევე დაადგინა, რომ ეს უჯრედები დიდ როლს თამაშობენ A ვიტამინის დაგროვებაში (აქამდე ითვლებოდა, რომ A ვიტამინი კუპფერის უჯრედებში გროვდებოდა). ცოტა ხანში მეცნიერებმა კენტმა და პოპერმა დაადგინეს ახლო კავშირი ITO უჯრედებსა და ღვიძლის ფიბროზს შორის. ამ აღმოჩენამ განაპირობა ITO უჯრედების დეტალურად შესწავლის აუცილებლობა.
|