დ’ესტე (დინასტია): განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
 
ხაზი 1:
[[ფაილი:Coat of arms of the House of Este (1239).svg|მინი|დ’ესტეს დინასტიის პირველი გერბი]]
'''დ'ესტეს დინასტია''' (''[[იტალიური ენა|იტალ.]]'': Famiglia d'Este) ერთ-ერთი უძველესი იტალიური არისტოკრატიული საგვარეულოასაგვარეულო. იგი მართავდა [[ფერარა]]ს [[1240]]-[[1597]] წლებში და [[მოდენა]]ს [[1288]]-[[1796]] წლებში. ამ დიანსტიამ დიდი როლი ითამაშა შუა საუკუნეების ევროპის ისტორიაში და წარმოშვა [[რენესანსი]]ს ხანის მრავალი მეცენიმეცნერიი.
 
== ისტორია ==
[[ფაილი:201FerraraCastello.JPG|მინი|[[ციხე-სიმაგრე ესტენსე]], ფერარაში]]
ესტეს საგვარეულო [[ფრანკები|ფრანკ]] არისტოსტოკრატებიდან მომდინარეობს, რომელიც [[კარლ დიდი]]ს მეფობაში [[ლომბარდია]]ში დამკვიდრდა. [[1056]] წელს ალბერტო აცო II-ემ (* [[996]]; † [[1097]]) ქალაქ [[ესტე (ქალაქი)|ესტეში]] ამავე სახელის ციხე-სიმაგრე ააგო და გვარად “ესტე” დაირქვა. მას 3 შვილი ჰყავდა, რომლებმაც სათავე დაუდეს დინასტიის სხვადასხვა შტოებს.
 
Line 8 ⟶ 10:
* [[ფულკო I დ’ესტე]] - ალბერტო აცო II-ის უმცროსი ვაჟი. მან სათავე დაუდო დინასტიის იტალიურ შტოს (ფულკ-ესტეები ან უბრალოდ ესტეები). მისმა შთამომავლებმა [[1171]] წელს [[მარკიზი]]ს ტიტული მიიღეს.
 
[[1154]] წელს დინასტიის ორივე შტომ (გერმანული მხრიდან [[ჰაინრიხ ლომი]]) ერთმანეთში დადო ხელშეკრულება, რომლის მიხედვითაც [[იტალია|იტალიური]] სამფლობელოები საგვარეულოს უმცროს შტოს დაუმტკიცდა. მომდევნო წლებში ფულკ-ესტეებმა ხელში ჩაიგდეს [[ფერარა]], [[მოდენა]] და [[რეჯო|რეჯო -ემილია]]. თვითონ ქალაქი ესტე მათ [[1275]] წელს [[პადუა]]სთან ომში დაკარგეს, ხოლო [[1405]] წელს იგი ამ უკანასკნელთან ერთად [[ვენეცია|ვენეციის]] ხელში გადავიდა.
 
[[ბორსო დ’ესტე]]მ იმპერატორ [[ფრიდრიხ III (წრი)|ფრიდრიხ III]]-ისაგან [[1452]] წელს მოდენასა და რეჯოს [[ჰერცოგი]]ს ტიტული მიიღო და მის ვასალად აღიარა თავი. [[1471]] წელს [[რომის პაპი|პაპმა]] [[პავლე II (პაპი)|პავლე II]]-ემ მას ფერარას ტიტული უბოძა და რაკი ფერარა პაპის მიწა იყო ავტომატურად ბორსო დ’ესტე პაპის ვასალიც გახდა.
Line 17 ⟶ 19:
 
[[1805]] წელს ბრაისგაუ და ორტენაუ [[ბადენი]]ს კურფიურსტის ხელში გადავიდა. [[ვენის კონგრესი]]ს შემდეგ მოდენა ესტეებს დაუბრუნდა, თუმც ეს სამფლობელო მათ საბოლოოდ დაკარგეს [[1859]]-[[1860]] წლებში [[რისორჯიმენტო]]სა და [[იტალია|იტალიის]] სამეფოს დაარსების შედეგად. ჰერცოგის ტიტული შემდგომში მემკვიდრეობით მიიღო ერცჰერცოგმა [[ფრანც ფერდინად ავსტრიელი (ერცჰერცოგი)|ფრანც ფერდინანდმა]].
 
== დ’ესტეს დინასტიის გერბები ==
<gallery>
Image:Coat of arms of the House of Este (1239).svg|დ’ესტეების გერბი 1239–1431
image:Blason Nicolas III d'Este (1383 - 1441).svg|დ’ესტეების გერბი 1431–1452
Image:Coat of arms of the House of Este (1452).svg|დ’ესტეების გერბი 1452–1471
Image:Coat of arms of the House of Este (1471).svg|დ’ესტეების გერბი 1471
Image:Coat_of_arms_of_the_House_of_Este_(Ercole_I).svg|დ’ესტეების გერბი 1471–1535
Image:Coat of arms of the House of Este (1535).svg|დ’ესტეების გერბი 1535–1741
Image:Armoiries Este 1727.svg|დ’ესტეების გერბი 1741
Image:Armoiries Autriche-Este 1814.svg|[[ავსტრია-ესტეები]]ს გერბი
</gallery>
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
*[[ფერარა]]
*[[მოდენა]]
*[[რეჯო-ემილია]]
 
== ლიტერატურა ==
* Trevor Dean, ''Land and Power in Late Medieval Ferrara: The Rule of the Este, 1350–1450.''(Cambridge University Press) 1987.
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
{{commons|House of Este|House of Este}}
* [http://www.castelloestense.it/eng/castello/storia/personaggi.html Il Castello Estense:] genealogical tree
 
[[კატეგორია:დ’ესტე]]