კრეტა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა კუნძული
| სახელი = კრეტა
| მშობ. სახელი = Κρήτη
| native name link =
| მეტსახელი =
ხაზი 18:
| ფართობი_კმ2 = 8,336
| სია =
| სიგრძე_კმ = 260
| სიგანე_კმ = 12-55
| სანაპიროს სიგრძე =
| სანაპიროზოლი_კმ =
| უმაღლესი მთა =
| სიმაღლე_მ = 2456
| ქვეყნის სახელი =
| ქვეყანა = {{დროშა|საბერძნეთი}}
| ქვეყნის ადმინისტრაციული დაყოფის სათაური =
ხაზი 61:
| ქვეყნის 2 ლიდერის ტიპი =
| ქვეყნის 2 ლიდერის სახელი =
| მოსახლეობა = 623,065
| აღწერის წელი = 2011
| სიმჭიდროვე_კმ2 = 75
| ეთნიკური ჯგუფები =
| საიტი = {{URL|http://www.crete.gov.gr/}}
| დამატებითი ინფო =
}}
'''კრეტა''' ({{lang-el|Κρήτη}}) — კუნძული [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] აღმოსავლეთ ნაწილში, ეკუთვნის [[საბერძნეთი|საბერძნეთს]]. სიგრძე 260 კმ, სიგანე 12-იდან 55 კმ-მდე. ფართობი 8336 კმ². ჩრდილოეთი ნაპირი შეჭრილ-შემოჭრილია, სამხრეთი — ფლატოვანი. [[რელიეფი]] მთაგორიანია. მთები უმთავრესად აგებულია [[კირქვა|კირქვებით]]. განვითარებულია [[კარსტი]]. ხშირია [[მიწისძვრა]]. ჰავა ხმელთაშუა ზღვისაა. სანაპიროზე [[იანვარი|იანვრის]] საშუალო ტემპერატურა 12°C, [[ივლისი]]ს 26°C. ნალექები 600-700 მმ (მთაში 1000-1600 მმ) წელიწადში. განვითარებულია მევენახეობა, მეციტრუსეობა, მესაქონლეობა; თევზჭერა, ზღვის ღრუბლის რეწვა. არის რკინის მადნისა და მურა ნახშირის საბადოები. კრეტაზეა ნავსადგურები [[ჰერაკლიონი]] და [[ქანია]].
კრეტა ძველი წელთაღრიცხვის III-II ათასწლეულში [[ეგეოსის კულტურა|ეგეოსის კულტურის]] მნიშვნელოვანი ცენტრი იყო. შუამავლის როლს ასრულებდა დასავლეთი ([[ბალკანეთის ნახევარკუნძული]]ს) და აღმოსავლეთის ქვეყნების ურთიერთობაში. ძველი წელთაღრიცხვის III ათასწლეულის მიწურულში დაეცა კრეტის ძველი ცენტრები — ლოსი, ფსირა და პალეკასტრა, ძველი წელთაღრიცხვის XXI-XX საუკუნეებში დაწინაურდა ახალი ცენტრები (უძველესი სახელმწიფოები ევროპაში) — [[კნოსოსი]], [[ფესტოსი]] და სხვა. კრეტა კნოსოსის მეთაურობით [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] აუზის აღმოსავლეთ ნაწილში გაბატონდა, იგი ამ დროს ძლიერი სამხედრო-საზღვაო სახელმწიფო და კულტურულად დაწინაურებული ქვეყანა იყო. [[ჰომეროსი]] მას „ასქალაქიანს“ უწოდებდა. ძველი წელთაღრიცხვის XIV საუკუნეში კუნძულის ტერიტორიის ნაწილი [[აქაველები|აქაველებმა]] დაიპყრეს. [[დორიელები]] აქ პირველად ძველი წელთაღრიცხვის XII საუკუნის დასაწყისში შეიჭრნენ.
| |||