სპირტი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
[[ფაილი:Methanol struktur.png|thumb|200პქ|მეთანოლის მოლეკულის მოდელი]]
'''სპირტი''' (ალკოჰოლი) — ნახშირწყალბადთა ნაწამი, რომელიც შეიცავს ნაჯერ ნახშირბადატომთან მიერთებულ ერთ ან რამდენიმე ჰიდროქსილის ჯგუფს (− [[ჟანგბადი|О]][[წყალბადი|Н]]). ნაერთებს, რომლებშიც ОН-ჯგუფი დაკავშირებულია არომატულ რგოლთან, უწოდებენ [[ფენოლი|ფენოლებს]], ხოლო თუ ნახშირბად-ნახშირბადის ორმაგ ბმასთან — [[ენოლი|ენოლებს]]. ნახშირწყალბადის რადიკალის მიხედვით სპირტი შეიძლება იყოს აციკლური, ანუ ალიფატური, ალიციკლური, ცხიმოვან-არომატული და ჰეტეროციკლური.
მოლეკულაში [[ჟანგბადი|О]][[წყალბადი|Н]]-ჯგუფების რაოდენობის მიხედვით სპირტი შეიძლება იყოს ერთატომიანი (ალკოჰოლი), ორატომიანი (გლიკოლები), სამატომიანი (გლიცერინი), ოთხატომიანი (პენტაერითრიტი) და მრავალატომიანი (ქსილიტი, ჰექსიტი და სხვა). ОН-ჯგუფები შეიძლება იყოს დაკავშირებული პირველად (− СН<sub>2</sub>ОН), მეორეულ (>CHOH) და მესამეულ (>COH) ნახშირბადატომიანთან, რის მიხედვითაც განასხვავებენ პირველად, მეორეულ და მესამეულ სპირტს. სპირტის სახელწოდება ჩვეულებრივ დაკავშირებულია ნახშირწყალბადური რადიკალის სახელწოდებასთან, მაგალითად, [[მეთილის სპირტი]], [[ეთილის სპირტი]], [[პროპილის სპირტი]] და ა.შ. ზოგჯერ იხმარება სპირტის ტრივიალური სახელწოდება, მაგალითად, [[ხის სპირტი]] (მეთანოლი), [[ღვინის სპირტი]] (ეთანოლი) და სხვა.
| |||