ზელიმხან იანდარბიევი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბმულები
No edit summary
ხაზი 1:
'''ზელიმხან (ზელიმხა) აბდულ-მუსლიმის ძე იანდარბიევი''' დაიბადა [[1952]] წლის [[12 სექტემბერი|12 სექტემბერს]] [[ყაზახეთი|ყაზახეთში]], გადასახლებაში მყოფ [[ჩეჩნები|ჩეჩენთა]] ოჯახში.საშუალო ვიდრესკოლა პოლიტიკაშიდაამთავრა მოვიდოდადაბა მას[[ძველი ახალგაზრდობაშიათაგი|ძველ მრავალიათაგიში]].უმაღლესი სამუშაოსგანათლება გამოცვლამიიღო მოუწიაჩეჩნეთ–ინგუშეთის უნივერსიტეტში,ფილოლოგიის ფაკულტეტზე.შემდგომ იანდარბიევი ასრულებს მ.გორკის სახ.ლიტერატურის ინსტიტუტის უმაღლეს კურსებს [[მოსკოვი|მოსკოვში]].მუშაობდა ჩეჩნეთ–ინგუშეთის წიგნის გამომცემლობაში.იყო პირველი რედაქტორი საბავშვო ჟურნალისა „სტელა ადი„. [[1985]] წლიდან იანდარბიევი სსრკ მწერალთა კავშირის წევრია. [[1991]] წლის აგვისტომდე იგი მუშაობდა ჩეჩნეთ–ინგუშეთის მწერალთა კავშირის ლიტერატურულ კონსულტანტად.
 
==პოლიტიკური კარიერა==
[[19901989]] წლის მაისშიივნისში დააარსაზ.იანდარბიევმა ჩამოაყალიბა კომიტეტი '''„ბარტი„''',რომელიც [[1990]] წლიდან გარდაიქმნა '''ვაინახთა დემოკრატიული პარტია''', რომლის უმთავრეს მიზანს წარმოადგენდა [[ჩეჩნეთი|ჩეჩნეთის]] დამოუკიდებელი სახელმწიფოს შექმნა. [[1993]] წლის [[17 აპრილი|17 აპრილს]], პრეზიდენტ [[დუდაევი, ჯოჰარ|ჯ. დუდაევის]] ბრძანებით იგი დაინიშნა ჩეჩნეთის ვიცე-პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებლად. [[1995]] წლის იანვრის შუა რიცხვებში ხელმძღვანელობდა გროზნოს თავდაცვით ოპერაციას რუსეთის საოკუპაციო ჯარების წინააღმდეგ.
 
[[199]]1 წლის [[27 ოქტომბერი|27 ოქტომბერს]] ზ.იანდარბიევი არჩეულ იქნა ჩეჩნეთის პარლამენტის წევრად,სადაც იგი სათავეში ედგა მასობრივი ინფორმაციის საშუალებების საპარლამენტო კომიტეტს.
[[1996]] წელს, პრეზიდენტ ჯ. დუდაევის დაღუპვის შემდეგ ცხრა თვის მანძილზე ასრულებდა იჩქერიის პრეზიდენტის მოვალეობას. [[1997]] წლის [[27 იანვარი|27 იანვარს]] გამართულ საპრეზიდენტო არჩევნებში იანდარბიევი მესამე აღმოჩნდა [[მასხადოვი, ასლან|ა. მასხადოვისა]] და [[ბასაევი, შამილ|შ. ბასაევის]] შემდეგ.
 
[[1993]] წლის [[17 აპრილი|17 აპრილს]], პრეზიდენტ [[დუდაევი, ჯოჰარ|ჯ. დუდაევის]] ბრძანებით იგი დაინიშნა ჩეჩნეთის ვიცე-პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებლად. [[1995]] წლის იანვრის შუა რიცხვებში ხელმძღვანელობდა გროზნოს თავდაცვით ოპერაციას რუსეთის საოკუპაციო ჯარების წინააღმდეგ.
 
[[1996]] წელს,წლის [[23 აპრილი|23 აპრილიდან]] პრეზიდენტ ჯ. დუდაევის დაღუპვის შემდეგ ცხრა თვის მანძილზე ასრულებდა იჩქერიის პრეზიდენტის მოვალეობას. [[1997]] წლის [[27 იანვარი|27 იანვარს]] გამართულ საპრეზიდენტო არჩევნებში იანდარბიევი მესამე აღმოჩნდა [[მასხადოვი, ასლან|ა. მასხადოვისა]] და [[ბასაევი, შამილ|შ. ბასაევის]] შემდეგ.
 
[[1999]] წლის ოქტომბერში, [[რუსეთ-ჩეჩნეთის მეორე ომი|რუსეთ-ჩეჩნეთის მეორე ომის]] დაწყების შემდგომ ზ. იანდარბიევი დიპლომატიური მისიით გაემგზავრა [[ავღანეთი|ავღანეთში]], სადაც თალიბთა ხელმძღვანელობასთან მიღწეულ იქნა შეთანხმება ჩეჩნეთის რესპუბლიკა იჩქერიის დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ აღიარებაზე.
Line 13 ⟶ 17:
[[2000]] წლიდან იანდარბიევი ცხოვრობდა [[ქატარი|ქატარში]], სადაც ჩრი-ის პრეზიდენტის წარმომადგენლად ითვლებოდა. [[2001]] წლის [[9 ოქტომბერი|9 ოქტომბრიდან]] რუსეთის ძალისხმევით ბატონ იანდარბიევზე გამოცხადდა საერთაშორისო ძებნა. [[მოსკოვი|მოსკოვში]], დუბროვკას ქუჩაზე მდებარე კულტურის სახლში განვითარებული მოვლენებისას იანდარბიევმა გამოთქვა მზადყოფნა საშუამავლო მისია შეესრულებინა ჩეჩენ დივერსანტებსა და რუსეთის ხელისუფლებას შორის. ამის საპასუხოდ კრემლმა ქატარისგან დაუყოვნებლივ მოითხოვა ზ. იანდარბიევის გადაცემა, რაზეც ოფიციალურმა დოჰამ დიპლომატიური დუმილით უპასუხა. მოგვიანებით განვითარებული მოვლენები ცნობილია როგორც [[ნორდ-ოსტის ტრაგედია]].
 
ზ. იანდარბიევი დაიღუპა მასზე განხორციელებული ტერორისტული აქტის შედეგად [[2004]] წლის [[13 თებერვალი|13 თებერვალს]], ქატარის საემიროს დედაქალაქ [[დოჰა|დოჰაში]].ტერაქტის შედეგად მძიმედ დაიჭრა მისი 13 წლის ვაჟი. [[19 თებერვალი|19 მოგვიანებითთებერვალს]] ადგილობრივმა ხელისუფლებმა მოახერხეს ტერაქტის შემსრულებელთა დაკავება, რომლებიც, რფ-ის გენშტაბის მთავარი სადაზვერვო სამმართველოს აგენტები აღმოჩნდნენ. მკვლელები[[26 გასამართლდნენთებერვალი|26 დათებერვალს]] მათქატარის ხანგრძლივიგენერალურმა პატიმრობაპროკურატურამ მიესაჯათოფიციალური -ბრალდება მაგრამწაუყენა შემდგომბოროტმოქმედებს.რუსეთის რუსეთმაიმდროინდელმა მოახერხასაგარეო დაეთანხმებინასაქმეთა ქატარისმინისტრმა ხელისუფლებაიგორ რათაივანოვმა ისინიკატეგორიულად სასჯელისმოითხოვა მოსახლეადმათი რუსეთში გადაეყვანაგანთავისუფლება.მისი რუსეთშიუწყების მკვლელებსთანახმად საზეიმოდ,ქატარში როგორცდაკავებულნი გმირებსსპეცსამსახურების ისეთანამშრომლები შეხვდნენ და თვითმფრინავიდან საპატიმროს მანქანამდეიყვნენ,რომლებიც წითელისაამიროში ხალიჩამივლინებით დაუფინესიმყოფებოდნენ.
 
[[2004]] წლის [[30 ივნისი|30 ივნისს]] ქატარის სასამართლომ ორი რუსი ჯაშუში–'''ანატოლი ბოლშაკოვი''' და [[ვასილი ბოგაჩოვი]] დამნაშავედ სცნო ჩეჩნეთის რესპუბლიკა–იჩქერიის ექს–პრეზიდენტის ზ.იანდარბიევის მკვლელობაში და მათ 25 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა.საამიროების კანონმდებლობით ამგვარი ვადა სამუდამო პატიმრობის ტოლფასია.
 
[[2004]] წლის [[23 დეკმბერი|23 დეკემბერს]] მოხდა ტერორისტების ექსტრადირება მათ სამშობლოში.
 
რუსეთში მკვლელებს საზეიმოდ, როგორც გმირებს ისე შეხვდნენ და თვითმფრინავიდან საპატიმროს მანქანამდე წითელი ხალიჩა დაუფინეს.
 
ბრალდებულთა შეწყალება შეუძლია მხოლოდ ქატარის ამირას '''შეიხ ჰამად ბინ ჰალიფ ალ–ტანის'''.