სიცილია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
clean up, replaced: ვებ-გვერდი → საიტი using AWB
ბოტი: რჩეული სტატიის ბმული გვერდისათვის ar:صقلية; cosmetic changes
ხაზი 49:
|შენიშვნა =
}}
'''სიცილია''' ({{lang-it|Sicilia}}) — ყველაზე დიდი კუნძული [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვაში]]ში, [[იტალია|იტალიის]] ავტონომიური რეგიონი (''Regione Autonoma Siciliana'').
 
რეგიონის შემადგენლობაში შედის აგრეთვე რამდენიმე მცირე კუნძული. ვულკანი [[ეტნა]] ყველაზე დიდია [[ევროპა]]ში (3.323 მ). უკანასკნელად იგი [[1971]] წელს ამოიფრქვა.
ხაზი 55:
სიცილიას მდიდარი და უნიკალური კულტურა გააჩნია, განსაკუთრებით ხელოვნება, მუსიკა, ლიტერატურა, სამზარეულო, არქიტექტურა და ენა. სიცილიური ეკონომიკა დივერსიფიცირევულია. მნიშვნელოვანია აგრარული სექტორი, განსაკუთრებით მეხილოება (ძირითადად [[ფორთოხალი]] და [[ლიმონი]]), [[ზეთისხილი]]სა და [[ზეითუნის ზეთი]]ს წარმოება, [[მევენეხეობა]]-[[მეღვინეობა]]. კუნძულისთვის ეკონომიკურად მნიშვნელოვანია [[ტურიზმი]] და უძრავი ქონება. სიცილიაზე მდებარეობს უმნიშვნელოვანესი არქიტექტურული და უძველესი ძეგლები, რომელთა შორისაა [[პანტალიკას ნეკროპოლისი|პანტალიკის ნეკროპოლისი]], [[ტაძრების ხეობა]] და [[სელუნინტი]].
[[ფაილი:Sicily topo.png|მინი|250პქ|მარცხნივ|სიცილიის ტოპოგრაფიული რუკა]]
== გეოგრაფია ==
კუნუძლს უხეშად სამკუთხედის მოყვანილობა აქვს. აღოსავლეთით, კონტინენტური [[იტალია|იტალიისგან]] (კონკრეტულად [[კალაბრია|კალაბრიის]] რეგიონისგან) გამოყოფილია [[მესინის სრუტე|მესინის სრუტით]] და მათ შორის მანძილი 3 კმ-ია ჩრილოეთ ნაწილში, სამხრეთში კი 16 კმ.
 
სიცილიის შიდა ნაწილი ძირითადად გორაკ-ბორცვიანია და ინტენსიურად კულტივირებული, სადაც კი ეს შესაძლებელია. ჩრდილოეთ სანაპიროს გასწვრივ გადაჭიმულია [[მადონიე]]ს (2000 მ), [[ნებროდი]]ს (1800 მ), და [[პელორიტანი]]ს (1300 მ) მთაგრეხილები, რომლებიც კონტინენტურ ნაწილზე არსებული [[აპენინის მთები]]ს გაგრძელებას წარმოადგენს. აღმოსავლეთ სანაპიროსთან გამოირჩევა [[ეტნა|ვულკან ეტნას]] კონუსი. სამხრეთ-აღმოსავლთით განფენილია შედარებით დაბბალი [[იბლეის მთები]] (1000 მ). [[XIX საუკუნე]]ში, ენასა და კალტანისეტის რაიონები ლიდერობდნენ [[გოგირდი]]ს წარმოებით, მაგარამ 1950-იანი წლებიდან მარაგი მნიშვნელოვნად შემცირდა.
 
სიცილია და მის გარშემო მდებარე პატარა კუნძულები მაღალი ვულკანური აქტივობით გამოირჩევიან. მათ შორისაა კუნძულის აღმოსავლეთ სანაპიროსთან მდებარე [[ეტნა]]ს მთა, რომელიც 3 320 მეტრი სიმაღლით ერთ-ერთი უმაღლესი აქტიური [[ვულკანი]]ა [[ევროპა]]ში და ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური მთელ მსოფლიოში. ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროსთან, [[ტირენიის ზღვა]]ში მდებარე [[ლიპარის კუნძულები]] შეიცავს ვულკანურ კომპლექსს, რომელთა შორისაცაა [[სტრომბოლი]]. ბოლო დროს ასევე გააქტიურდა მიძინებული ვულკანები: [[ვულკანო]], [[ვულკანელო]] და [[ლიპარი]]. სამხრეთ სანაპიროს სიახლოვეს, მდებარეობს წყალქვეშა ვულკანი [[ფერდინანდეია]], უფრო ფართო [[ემპედოკლესი]]ს ვულკანის ნაწილი, რომელიც ბოლოს [[1831]] წელსა ამოიფრქვა. იგი [[აგრიჯენტო]]ს სანაპიროსა და კუნძულ [[პანტელერია|პანტელერიის]] (რომელიც თავის მხრივ მიძინებული ვულკანიცაა) შორის მდებარეობს, ფლეგრაენის წყალქვეშა მინდორზე [[სიცილიის სრუტე]]ში.
 
== ადმინისტრაციული დაყოფა ==
სიცილიის რეგიონი ადმინისტრაციულად ცხრა პროვინციად იყოფა:
[[ფაილი:Map of region of Sicily, Italy, with provinces-ka.svg|მინი|300პქ|მარცხნივ|სიცილიის პროვინციები]]
ხაზი 119:
|}
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
* [[იტალიის ადმინისტრაციული დაყოფა]]
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
ხაზი 127:
* [http://www.artedigitale.eu/bildband/sicilia/ ფოტოები]
 
== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}
 
ხაზი 136:
[[კატეგორია:ხმელთაშუა ზღვის კუნძულები]]
 
{{Link FA|ar}}
{{Link FA|hr}}
{{Link FA|it}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/სიცილია“-დან