უდმურტეთი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
→‎რესურსები ინტერნეტში: ოფიციალური ვებ-გვერდი - ოფიციალური საიტი, replaced: ოფიციალური ვე using AWB
Robot: tt:Удмуртия is a good article; cosmetic changes
ხაზი 31:
MSKS=1|
}}
[[Imageფაილი:Udmurt03.png|thumb|180px|right]]
'''უდმურტეთის რესპუბლიკა, უდმურტეთი''' ([[რუსული ენა|რუს.]]: Удму́ртская Pеспу́блика; [[უდმურტული ენა|უდმ.]]: Удмурт Республика) — [[რუსეთის ფედერაცია|რუსეთის ფედერაციის]] სუბიექტი, შედის [[ვოლგისპირეთის ფედერალური ოკრუგი]]ს შემადგენლობაში. ჩრდილოეთით და დასავლეთით ესაზღვრება [[კიროვი (ოლქი)|კიროვის ოლქი]], აღმოსავლეთით - [[პერმი (მხარე)|პერმის მხარე]], სამხრეთით - [[ბაშკირეთი]] და [[თათრეთი]]. წარმოიშვა 1920 წლის 4 ნოემბერს.
 
ხაზი 38:
 
== ისტორია ==
დღევანდელი უდმურეთის ტერიტორიაზე მოსახლეობდნენ [[ფინურ-უნგრული]] მოდგმის ხალხები - თანამედროვე უდმურტების წინაპრები. შუა საუკუნეებში უდმურტების მიწები რუსული სამთავროებისა და [[ყაზანის სახანო|ყაზანის სახანოს]] შორის დაპირისპირების საგანს წარმოადგენდა. 1552 წელს, სახანოს დაცემის შემდეგ, უდმურტეთის ტერიტორია [[ყაზანის გუბერნია|ყაზანისყაზანისდა]]და [[ვიატკის გუბერნია|ვიატკის გუბერნიებს]] შორის გაიყო. უდმურტები ვოლგისპრეთის სხვა ხალხებთან ერთად აქტიურად მონაწილეობდნენ [[სტეფანე რაზინი|სტეფანე რაზინისა]]სა და [[ემელიან პუგაჩოვი|ემელიან პუგაჩოვის]] გლეხთა აჯანყებებში. მე-20 საუკუნის დასაწყისიდან დაიწყო რეგიონის სამრეწველო ათვისება, რასაც თან მოსახლეობის მნიშვნელოვანი მიგრაცია მოყვა. რუსეთში საბჭოთა ხელისუფლების სათავესი მოსვლის შემდეგ, 1920 წლის 4 ნოემბერს გამოცხადდა უდმურტეთის (ვოტების) ავტონომიური ოლქის შექმის შესახებ, რომელიც 1934 წლის 28 დეკემბრიდან [[ავტონომიური საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|ავტონომიურ საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკად]] გამოცხადდა. [[მეორე მსოფლიო ომი|მეორე მსოფლიო ომის]] პერიოდში უდმურტეთში ევაკუირებული იქნა დასავლეთის ფრონტისპირა საწარმოების ნაწილი, რამაც რეგიონის სამრეწველო განვითარებას შეუწყო ხელი. [[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა კავშირის]] დაშლამდე ცოტა ხნით ადრე, 1990 წლის 20 სექტემბერს, უდმურტეთი [[რუსეთის ფედერაცია|რუსეთის ფედერაციაში]]ში შემავალ რესპუბლიკად გამოცხადდა.
 
== დემოგრაფია ==
ხაზი 44:
 
== ეკონომიკა ==
უდმურტეთში განვითარებულია მრეწველობის ისეთი მნიშვნელოვანი დარგი, როგორიცაა [[მანქანათმშენებლობა]], ქიმიური, გაზისა და ნავთობის მრეწველობა. რესპუბლიკის ტერიტორიაზე, ქალაქ [[იჟევსკი|იჟევსკში]] მდებარეობს [[”იჟმაში”|”იჟმაშის”]] ქარხანა - ცნობილი საწარმო, რომელიც გარდა მსუბუქი და სპეციალური დანიშნულების ავტომობილებისა, აწარმოებდა ცნობილ ავტომატურ იარაღს [[აკ-47|აკ-47-ს]]; ამჟამად უშვებს კალაშნიკოვის ტიპის და სხვა ცეცხლსასროლ იარაღს.
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
ხაზი 55:
 
{{Link FA|af}}
{{Link GA|tt}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/უდმურტეთი“-დან