შამანიზმი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''შამანიზმი''' წარმოადგენს [[ექსტაზი]]ს ერთ-ერთ არქაულ [[ტექნიკა]]ს. [[შამანი]] [[მაგი]]ც არის და [[ექიმბაში]]ც. იგი მკურნალობს როგორც ექიმბაში და, ამავდროულად, [[ფაკირი]]სეულ სასწაულებსაც უჩვენებს. შამანი [[ზებბბბუნებრივი ძალები|ზებუნებრივ ძალებთან]] ურთიერთობის უნარის დემონსტრირებასაც ახდენს - "ათვინიერებს" [[სტიქია|სტიქიებს]], წარმართავს [[მსხვერპლშეწირვა]]ს, მიცვალებულთა [[სული|სულები]] "გადაჰყავს" სხვა [[სამყარო]]ში და ა. შ.

შამანიზმი, ვიწრო გაგებით, არის [[მოვლენა]], რომელიც ამჟამად გავრცელებულია [[ციმბირი|ციმბირსა]] და [[ცენტრალური აზია|ცენტრალურ აზიაში]]. ტერმინიც ტუნგუსური "შამან"-იდან მოდის, რაც ქართულად სასწაულმოქმედს ნიშნავს და რომელიც ყველა სხვა ენაში რუსულიდან გავრცელდა. როგორც [[მირჩა ელიადე]] წერს, "შამანი არის ტრანსის [[სპეციალისტი]], რომლის დროსაც მისი სული, როგორც ითვლება, ტოვებს სხეულს იმისთვის, რომ ავიდეს ზეცად ან ჩაეშვას [[ჯოჯოხეთი|ჯოჯოხეთში]]."

== შამანად გახდომა ==

ციმბირსა და [[ჩრდილო-აღმოსავლეთ აზია]]ში შამანდ გახდომის გზებია: 1. პროფესიის გადაცემა მემკვიდრეობით და 2. შერჩევა ბუნებრივი მიდრეკილებეის, სპონტანური მოწოდებების მიხედვით. არის სხვა ვარიანტებიც, მაგრამ ექსტაზის ბუნებრივი [[გამოცდილება]] ყველგან აუცილებელია. [[ყაზახები|ყაზახებთან]] და [[ყირგიზები|ყირგიზებთან]] შამანს [[სოფელი]] ირჩევს გარდამავალ ასაკში მყოფი [[ობოლი]] და [[ნევროტული]] ახალგაზრდებიდან. შამანისტურ [[საზოგადოება]]ში [[ეპილეფსია|ეპილეფსიური]] ან [[ისტერია|ისტერიული]] შეტევა ღმერთებთან შეხვედრის ნიშნად არის მიჩნეული. შამანობასთან [[ზიარება|ზიარების]] ყველაზე გავრცელებული [[რიტუალები]]ა განმარტოება უდაბურ ადგილას და აკრძალვები, რომლებიც შამანობის [[კანდიდატი|კანდიდატს]] [[მოცვალებული|მიცვალებულთან]] აიგივებს. შამანად ავადმყოფი პიროვნების არჩევა არ ნიშნავს იმას, რომ შამანი ავადმყოფია. როგორც წესი, შამანური [[პრაქტიკა]] ხელს უწყობს თვით შამანის გამოჯანმრთელებას. შამანები ყვებიან, რომ შამანობის დაწყების შემდეგ ისინი უკეთ გრძნობენ თავს, ხოლო როცა რაიმე მიზეზით მათ პრაქტიკის საშუალება არ აქვთ, ჯანმრთელობის მდგომარეობა უუარესდებათ.

== შამანის სწავლება ==

ჩვეულებრივი სწავლების საინტერესო მაგალითს წარმოადგენს [[კარიბი|კარიბის]]ს ტომების [[ტრადიცია]]. იქმნება ნეოფიტების 6-კაციანი [[ჯგუფი]], რომელიც საცხოვრებლად გადადის იზოლირებულად მდგარ [[ქოხი|ქოხში]]. ნეოფიტები მუშაობენ შამანის [[თამბაქო]]ს ნაკვეთზე, ასევე ასრულებენ სხვა სამუშაოებსაც.სწავლება ხდება მხოლოდ ღამით და [[24]] [[დღე]]-[[ღამე|ღამის]] განმავლობაში გრძელდება. სწავლების ყოველი [[3]] დღის შემდეგ [[3]] დღე დასვენებაა. ღამით ნეოფიტები [[წრე]]ში ცეკვავენ ცხოველთა მოძრაობის [[იმიტაცია|იმიტაციით]] და მღერიან. დღისით მოსწავლეები [[ჰამაკი|ჰამაკებში]] ისვენებენ, იხსენებენ მასწავლებლის ნაამბობს და თვალებს ისრესენ [[წითელი წიწაკა|წითელი წიწაკის]] [[წვენი]]თ, რათა იხილონ სულები. სწავლების პერიოდში მოსწავლეები არაფერს ჭამენ, მუდმივად ეწევიან [[სიგარა]]ს, ღეჭავენ [[თამბაქოს ფოთლები|თამბაქოს ფოთლებს]] და სვამენ [[თამბაქოს წვენი|თამბაქოს წვენს]]. ცეკვით დაღლილობა, [[მარხვა|მარხვით]] დასუსტება და თამბაქოთი [[ინტოქსიკაცია]] ხდება იმის პირობა, რომ ნეოფიტს ეწყება [[ხილვა|ხილვები]]. [[მოსწავლე|მოსწავლის]] მთავარი [[მიზანი]]ა დაეწყოს ცად ამაღლების ხილვები. ამ მიზნის მიღწევის შემდეგ ითვლება, რომ ნეოფიტი დაეუფლა შამანობის [[ხელოვნება]]ს.

== წყაროები ==

* http://www.akhathai.org

* http://www.thespiritfoundation.com

* http://www.krupar.com

* http://newagefraud.org

* საყვარელიძე რ. "მეტაფიზიკური პარადიგმა ფსიქოთერაპიაში"