ვიკიპედია

ვეფხვი (ტანკი): განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
{{სტილი}}{{ტანკი
|სურათი = Bundesarchiv Bild 101I-299-1805-12, Nordfrankreich, Panzer VI (Tiger I).jpg
|მოდიფიკაცია = PzKpfw VI «Tiger» "ტიგერ"
|პიქსელები = 300px
|ხელმოწერა = [[სს|ესესის]] პირველი სატანკო დივიზიის კუთვნილი Tiger I საფრანგეთში.
ხაზი 13:
|ექსპლუატაციის წლები = 1942-1945
|ეგზემპლარი = 1,347
|სიგრძე, მმმ = 6,316
|სიგრძე ქვემეხით, მმმ = 8,45
|სიგანე, მმმ = 3,70
|სიმაღლე, მმ = 3.02885
|კლირენსი, მმ = 470
|ჯავშნის ტიპი = ფოლადის
|კორპუსის შუბლიწინი = 100 მმ
|კორპუსის შუბლიწინიი (ზედა) = 100/ მმ
|კორპუსის შუბლიწინი (შუა) = 5262 / 77°
|კორპუსის შუბლიწინი (ქვედა) = 100 / 21° — 8082 / 65°
|კორპუსის ბორტიგვერდი = 8082 / 0°
|კორპუსის ბორტიგვერდი (ზედა) = 8082 / 0°
|კორპუსის ბორტიგვერდი (ქვედა) = 6062 / 0°
|კორპუსის კიჩო = 82 მმ
|კორპუსის კიჩო (ზედა) = 8082 / 8°
|კორპუსის კიჩო (შუა) =
|კორპუსის კიჩო (ქვედა) = 8082 / 48°
|ძირი (ფსკერი) = 28 მმ
|კორპუსის სახურავი = 28 მმ
|კოშკურის შუბლიწინი = 100 / 0°
|ჭრილის შუბლი =
|იარაღის ნიღაბი = 90 / 0°
|კოშკურის ბორტიგვერდი = 8082 / 0°
|ჭრილის ბორტი =
|კოშკის კიჩო = 82 მმ
|ჭრილის კიჩო =
|კოშკურის სახურავი = 28 მმ
|ჩრილის სახურავი =
|აქტიური დაცვა =
ხაზი 46:
|ქვემეხის ტიპი = დახუთხვლულიანი
|ლულის სიგრძე (კალიბრები) = 56
|ქვემეხის საბრძოლო მარაგი = 92 ჭურვი
|ВН კუთხეები = −6,5…+17°
|ГН კუთხეები = 360
|სროლის მანძილი =
|მიზანისამიზანე = TZF 9a
|ტყვიამფრქვევები = 2—3 × 7,92-მმ [[MG-34]]
|სხვა შეიარაღება = ქვეითსაწინააღმდეგო ნაღმტყორცნი ტიპი "S" (ნაღმი ფეთქდება 5-7 მეტრის სიმაღლეზე,ამის შემდეგ სხვადასხვა ნამსხვრევებით აზიანებს ქვეითს.გამოიყენებოდა მხოლოდ ახლო მოქმედებისთვის)
|ძრავის ტიპი = 12 ცილინდრიანი HL230P45 V
|ძრავის სიმძლავრე, ც.ძ. = 700
|ძრავის სიმძლავრე, კილოვატი =
|გადაადგილების სიჩქარე ტრასაზეგზატკეცილზე, კმ/სთ = 3840
|გადაადგილების სიჩქარე ნიადაგზე, კმ/სთ = 20–25
|ტრასაზეგზატკეცილზე გადაადგილების მარაგიმანძილი, კმ = 100
|ნიადსგზე გადაადგილების მარაგიმანძილი, კმ = 60
|სპეციალური სიმძლავრე, ც.ძ. = 11,4
|საკიდრის ტიპი = ტორსიონული
|მუხლუხების სიგანე, მმ = 725
|სპეციალური დაწოლა გრუნტზენიადაგზე, კგ/კვ.სმ = 1,05
|აღმართზე გამავლობა =
|კედლის გადალახვა, მ = 0,79
|თხრილის გადალახვა, მ = 2,3
|გუბის გადალახვა, მ= 1,2
}}
 
'''Tiger I (ტიგერ)''' — [[მეორე მსოფლიო ომი|მეორე მსოფლიო ომის]] დროინდელი [[მძიმე ტანკი]]. წარმოება 1942 წელს დაიწყო. ტანკის სრული სახელია ''Panzerkampfwagen VI Tiger Ausf.E''. შექმნილია სპეციალურად საბჭოთა [[T-34]] და [[კლიმენტ ვოროშილოვი (ტანკი)|KV]] გასანადგურებლად. "ტიგერ"ს (ვეფხვს) პირველად დაუყენდა 88 მმ-იანი ჰაერსაწინააღმდეგო ქვემეხი, რომელიც ძალიან ეფექტური იყო როგორც საჰაერო სამიზნეების წინააღმდეგ, ისევე ტანკების და სხვა საშუალებების წინააღმდეგ .
 
ომის პერიოდშიდროს "ვეფხვები" გამოიყენებოდა ყველა ფრონტზე და ისინი დამოუკიდებელ "აბტაილუნგებად" (ბატალიონებად) იყვნენ დაყოფილნი. ეს ტანკი მეორე მსოფლიო ომში ერთ-ერთი საუკეთესო იყო, თუმცა მისი წარმოება ძალიან რთული იყო, ასევე ძალიან ძვირი ჯდებოდა და დიდ დროს მოითხოვდა მისი აწყობა. გარდა ამისა, რთული იყო დაზიანებული ტანკის აღდგენა და ასევე მცირე მოქმედების რადიუსიც ჰქონდა. ვინაიდან ჰქონდა ძალიან რთული, მრავალბრბლიანი შასი,ასევე უჭირდა თოვლში და ტალახში გადაადგილება, რა დროსაც მანქანა ხშირად იჭედებოდა და იყინებოდა. თუმცა ტანკი ძალიან კარგად იყო დაჯავშნული და რთული იყო მისი განადგურება საშუალო მანძილიდანაც კი. ამ ბევრი პრობლემის გამოსასწორებლად დაიწყეს მისი მოდერნიზებული ვარიანტის ''Tiger II'' (ტიგერ–ბე, ან ტიგერ მეორე, აგრეთვე "მეფე–ვეფხვს" ეძახოდნენ) წარმოება. ახალ ვერსიას სახელი ''Tiger'' [[ფერდინანდ პორშე|ფერდინანდ პორშემ]] მიანიჭა, ხოლო ლათინური ასოები მოგვიანებით დაემატა.
 
სულ 1347 მსგავსი ტანკი Pz.VI Ausf.H და Pz.VI E "Tiger" აიწყო 1942-44 წლებში, ხოლო დღეს დღეისობით ძალიან მცირე რაოდენობით არის შემორჩენილი მთელი მსოფლიოს მასშტაბით.
 
===შექმნის ისტორია===
 
მძიმე ტანკზე მუშაობა ჯერ კიდევ 1937 წელს დაიწყო, იმ დროისთვის [[ვერმახტი|ვერმახტს]] საერთოდ არ გააჩნდა მძიმე ტანკი და საერთოდ მძიმე ტანკი მხოლოდ [[სსრკ|საბჭოთა კავშირის]] ([[ხუთკოშკურიანი Т-35 (ტე–35)]]) და [[საფრანგეთი|საფრანგეთის]] ([[Char B1 (შარ–ბე1–ბის)]]) შეიარაღებაში იყო,ახალ გერმანულ სამხედრო დოქტრინაში რომელიც სწრაფ და მანევრულმარდ ბრძოლას ითვალისწინებდა არ იყო ადგილი არა მანევრული მძიმე ტანკებისთვის, ამიტომაც ყურადღებას არავინ აქცევდა მძიმე ტანკის პროექტს.1930იანი1930–იანი წლებში ერვინ ადერსი იყო პირველი კონსტრუქტორი ფირმა ''ჰეინშელშიჰენშელში'' (Henschel) რომელმაც შექმნა 30 ტონიანი ''გამრღვევი ტანკის'' (Durchbruchwagen) პროექტი.1941-42 წლებში შეიქმნა მხოლოდ 2 პროტოტიპი, ''DW1'' და ''DW2''.პირველი პროტოტიპი კოშკურის გარეშე იყო, ხოლო მეორეს [[panzer 4|PzKpfw IV]] კოშკურა ეყენა.პროტოტიპების მაქსიმალური ჯავშანი 50მმდე იყო.
 
[[ფაილი:Tiger (P).svg|thumb|200px|left|პორშეს პროტოტიპი]]
ნაცისტური გერმანიის საბჭოთა კავშირზე თავდასხმის შემდეგ ნათელი გახდა რომ გერმანელებს სატანკო პარკი უნდა განეახლებინათ. გერმანული საშუალო ტანკი PzKpfw IV Ausf. E-F ბევრად ჩამოუვარდებოდა საბჭოთა [[T-34]] ხოლო [[კლიმენტ ვოროშილოვი (ტანკი)|KV]] ანალოგი კი საერთოდ არ გააჩნდა.[[კლიმენტ ვოროშილოვი (ტანკი)|კვკავე]] და [[T-34]] გერმანელებს დაანახა რომ მხოლოდ მანევრირებასიმარდე და კარგი ერგონომიკა ვერ აანაზღაურებდა PzKpfw IV Ausf. E-F-ის მსუბუქ ჯავშანს და სუსტ მოკლელულიან ქვემეხს. ომის დასაწყისში გერმანიის შეიარაღებაში უმეტესად სწორედ PzKpfw IV Ausf. E-F და [[panzer 3Ш|PzKpfw III]] შედიოდნენ,ომის დასაწყისში საბჭოთა ჯარები სრულ ქაოსში იყვნენ და გერმანული ახალი ტაქტიკაც კარგად მუშაობდა,თუმცა დროთა დრო საბჭოთა არმია თავდაცვით ხაზებს აწყობდა,სწორედ ამ დროს ყველაზე მეტად იყო საჭირო მძიმე ტანკი რომელიც ჯავშნის და ქვემეხის წყალობით გაარღვევდა ამ ხაზებს.ამ მიზეზით დაიწყეს ტანკების განვითარება ორი გზით.პირველი იყო ის რომ მათ უნდა განეახლებინათ უკვე შეიარაღებაში მქონე ტანკები ([[panzer 3III|PzKpfw III]] და [[panzer 4IV|PzKpfw IV]]), ხოლო მეორე კი შეექმნათ [[კლიმენტ ვოროშილოვი (ტანკი)|KV (კავე)]] ტანკის ანალოგი.
 
ტანკზე მუშაობა ორმა ცნობილმა ფირმამ ჰეინშელმაჰენშელმა და პორშემ დაიწყო, გამრღვევი ტანკის წონა უნდა ყოფილიყო 45 ტონა.
ჰეინშელისჰენშელის ფირმას უკვე ჰქონდა პირველი პროტოტიპები შექმნილი (DW1 და DW2) მაშინ როცა ფერდინანდ პორშე პირველად იწყებდა ტანკზე მუშაობს და არანაირი გამოცდილება არ გააჩნდა. პირველი ვერსიები 1942 წლის 20 აპრილს წარადგინეს — [[ადოლფ ჰიტლერი|ფიურერის]] დაბადების დღეს. ერვინ ანდერსმა (ფირმა ჰეინშელის კონსტრუქტორი) ტანკის ასაგებად ტრადიციული გერმანული სკოლის გზა აირჩია,მან ისეთივე კომპანოვკადაწყობა–დალაგება დააყენა როგორიც PzKpfw IV ჰქონდა,მუხლუხებიმუხლუხოები «Hanomag» ფირმის იყო (ამ ფირმის მუხლუხებს იყენებდნენ ჯავშანტრანსპორტიორებიჯავშანმზიდებისათვის). ჰეინშელისჰენშელის პროტოტიპმა VK4501 (H) სახელი მიიღო.
 
ფერდინანდ პორშე საკმაოდ ცნობილი კონსტრუქტორი იყო მანქანათ ინდუსტრიაში და აწყობდა ყველა ტიპის მანქანას მათ შორის სპორტულსასაც კი.პორშეს პროტოტიპზე პირველად იქნა დაყენებული მაღალი ხარისხის დაკიდების სისტემა,ასევე ელექტრონული ტრანსმისია.ჰეინშელისჰენშელის პროტოტიპთან შედარებით პორშეს ვერსია ბევრად უფრო მეტ დეფიციტურ დეტალსფერად ლითონს შეიცავდა ვიდრე ჰეინშელისასჰენშელისას.მისმა ტანკმა სახელი VK4501 (P) მიიღო.ორივე კონსტრუქტორის პროტოტიპების წარდგენის შემდეგ ჰიტლერმა, ყოველგვარი გამოცდის გარეშე და კომისიისდა დამოუკიდებლად უპირატესობა ჰეინშელისჰენშელის ვერსიას მიანიჭა.
 
ჰეინშელისჰენშელის ვერსიას ბევრად უკეთესი სავალი ნაწილებინაწილი ჰქონდა,ასევე შედარებით უფრო იაფი იყო დამზადება.ჰეინშელისჰენშელის ფირმას კოშკურაზე მუშაობა ჯერ კიდევ არ ჰქონდა დამთავრებული, ჰეინშელისჰენშელის ვერსიას კოშკურაზე უნდა დაყენებულიყო KWK L/70 7,5 cm ქვემეხი რომელიც 1942 წლისთვის მოთხოვნილებებს ვეღარ აკმაყოფილებდა.იმის გამო რომ პორშეს უკვე დამთავრებული ჰქონდა კოშკურა, ამიტომაც გადაწყვიტეს დაეყენებინათ სწორედ პორშეს პროტოტიპის ქვემეხი.ამ ყველაფრის შერწყმის შემდეგ შეიქმნა პორშეს და ჰეინშელისჰენშელის ნაჯვარი (ჰიბრიდი), რომელსაც ვოგვიანებით Pz VI «Tiger» Ausf E ეწოდა.
 
===ქვემეხი და ჯავშანი===
ხაზი 94:
 
[[ფაილი:Bundesarchiv Bild 101I-022-2949-22, Russland, Panzerkanone.jpg|thumb|200px|8.8 cm KwK 36 ტიპის ქვემეხი]]
Tiger I-ს ფრონტალურიწინიდან 100მმიანი100მმ–იანი ჯავშანი აქვს,კოშკურაზე 120მმიანი,ბორტებზე გვერდების ჯავშნი 80მმდეა82მმდეა ასევე 80მმია კოშკურის გვერდებზე,ქვემოდან და ზემოდან ჯავშანი 25მმია28მმია, თუმცა 1944 წლისთვის ზემოდან ჯავშნის ზომა გაიზარდა 40მმდე40 მმ–დე.
 
ტანკს შეიარაღებაში ძალიან ძლიერი [[88 მმ KwK 36 L/56]] ტიპიტიპის ჰაერსაწინააღმდეგო ქვემეხი ჰქონდა, რომელიც მთელი ომის განმავლობაში ერთ ერთიერთერთი საუკეთესო იყო ტანკებთან ბრძოლისას.ომის დროს ბრიტანელებმა გამოსცადეს ტანკიტანკ "ტიგერის" ქვემეხი და შემდეგი შედეგი მიიღეს: ტანკმა 1100 მეტრიდან 18 გასროლიდან მიზანს 16 გაარტყა,თუმცა ცნობილია რომ ტანკს 4 კილომეტრიდანაც კი გაურტყამს მოწინააღმდეგის ტანკისთვის.
 
30 გრადუსიანი კუთხის მოხვედრისას Tiger I შეეძლო 2100 მეტრიდან გაეხვრიტა [[M4 Sherman]] ,(ემ ბრიტანული4 [[Churchill IVშერმან)]] 1,100 დან 1,700,საბჭოთა [[T-34 (ტე–34)]] 800-14001400–2000, ხოლო საბჭოთა მძიმე [[IS-2]] კი ხვრიტავდა 100800-3001500 მეტრიდან.საბჭოთა [[T-34]] 76მმიან76მმ–იან ქვემეხს საერთოდ არ შეეძლო გაეხვრიტა Tiger I ჯავშანი,თუმცა ბორტებზეგვერდზე მოხვედრისას ჯავშანმხვრეტავი ქვეკალიბრიანი ჭურვით შეეძლო 500 მეტრიდან გახვრეტა. T34/85 85მმიან ქვემეხს შეეძლო წინიდან გაეხვრიტა 200120-500200 მეტრიდან, ხოლო მძიმე [[IS-2]] კი 500800-15001200 მეტრიდან.
 
ამერიკულ ემ4 "შერმანის" 75მმ ქვემეხს წინიდან ვერ შეეძლო გაეხვრიტა Tiger I ჯავშანი,თუმცა ბორტებშიგვერდეებში მოხვედრისას 100 მეტრიდან თუ შეძლებდა მის გახვრეტას.ბრიტანულ [[M4 Sherman ფაირფლაის]] რომელსაც ახალი 76,2 მმიანმმ–იან ("ჩვიდმეტგივანქიანი") ქვემეხი ეყენა, შეეძლო გაეხვრიტა 1000 მეტრიდან.ამერიკულა.შ.შ.–ს არმიის ანტი ტანკებს, რომლებსაც 90მმიანი90მმ–იანი ქვემეხი ეყენათ ([[M36 Jackson (ემ36 ჯექსონ)]], [[M26 Pershing]] (მძიმე ტანკი ემ 26 პერშინგ) და [[M2 AA/AT]] ) შეეძლოთ 1000 მეტრიდან წინი (ფრონტალური) ჯავშნის გახვრეტა, ხოლო ჯავშანმხვრეტავი ქვეკალიბრიანი ჭურვით კი 2000 მეტრიდან.
 
===საბრძოლო ისტორია===
ხაზი 106:
====პირველი შეხვედრა====
[[File:Zhukov at the Tiger tank.jpg|thumb|250px|1943 წელი.[[გეორგი ჟუკოვი]] ათვალიარებს ნაალაფარ გერმანულ ტანკს]]
1942 წლის 23 აგვისტოს დილას,პირველი ოთხი თაიგერი"თიგერი" სარკინიგზო ტრანსპორტით გაიგზავნა აღმოსავლეთის ფრონტზე. ტანკების პირველი საბრძოლო გამოცდა [[ლენინგრადის ბლოკადა|ლენინგრადის ფრონტზე]] უნდა მომხდარიყო. 27 აგვისტოს დილას წითელმა არმიამ ლენინგრადში დაიწყო [[ოპერაცია სინოვიანკსი]]. 29 აგვისტოს თაიგერები"თიგერები" ჩამოიტვირთა სადგურზე და უნდოდათ გამოიყენებინათ კონტრშეტევაზე გადმოსული წითელი არმიის წინაღმდეგ, თუმცა ახალი ტანკები მალევე წყობრიდან გამოვიდნენ. 2 ტანკს გადაცემათა კოლოფი მოეშალა ხოლო მესამეს ძრავა გადაუხურდა და დაეწვა. ტანკების შესარემონტებლადშესაკეთებლად სპეციალურად თვითმფრინავი ჩაფრინდა, გერმანელებს უნდოდათ მაქსიმალურად სწრაფად შეეკეთებინათ და სრულ მწყობრში ჩამდგარიყო დაზიანებული სამი ტანკი. 15 სექტემბერს კი ტანკები უკვე მზად იყო ბრძოლისთვის.
 
22 სექტემბერს [[პანზერ 3პანცერ–მესამე|PzKpfw III]] ერთად განახორციელეს პირველი შეტევა ახალი თაიგერებით"თიგერ"–ებით. ბრძოლისას ერთ ერთ თაიგერსთიგერს 122 მმ–იანი მძიმე 25–კილოგრამიანი ჭურვი მოხვდა, რის გამოც ძრავა გაეთიშა. დანარჩენმა სამმა უკან დაიხია სერიოზული დაზიანებებით, რის გამოც ტანკები მალევე მწყობრიდან გამოვიდნენ, მეოთხე ტანკის ევაკუაცია ვერ მოხერხდა, მაგრამის შეძლესრატომღაც და ისარ ააფეთქეს, რის შემდეგადაც წითელმა არმიამ ჩაიგდო ხელში შესასწავლებლად.
 
ამის შემდეგ ტანკი "ტიგერი" 1943 წლის 12 იანვარს ნახეს, რა დროსაც ტანკმა 12 [[T-34 (ტე–34)]] გაანადგურა.
 
[[ლენინგრადის ბლოკადა|ლენინგრადის ბლოკადის]] გარღვევისას წითელმა არმიამ ხელთ იგდო თითქმის სრულიად დაუზიანებელი თაიგერიერთი "თიგერი", რომელშიც ყველაფერი ახალიწესრიგში იყოჰქონდა,მათ შორის ტექნიკური პასპორტიც კი.
 
====ოპერაცია "ციტადელი" – კურსკის ბრძოლა====
[[File:Bundesarchiv Bild 183-J14813, Bei Orel, Panzer VI (Tiger I).jpg|thumb|250px|თაიგერები [[კურსკის ბრძოლა|კურსკის ბრძოლებისას]]]]
1943 წელს ტანკმა მონაწილეობა მიიღო აღმოსავლეთის ფრონტზე [[კურსკის ბრძოლა|კურსკის ბრძოლაში]]. სულ 148 თაიგერი"თიგერი" მონაწილეობდა და მათი მიზანი უმეტესად კარგად დაცული პოზიციების გარღვევა იყო. ტანკს ძალიან ეფექტურად იყენებდნენ და უამრავი ჯავშანტექნიკის განადგურება შეძლეს. მაშინ, როდესაც გერმანულ ტანკ ძალიან შორიდან შეეძლო საბჭ0თა ტანკის განადგურება, ამ დროს საბჭოთა ტანკებს სჭირდებოდათ მასთან ახლოს მიახლოვება და ბორტებზეგვერდებებზე სროლა, რათა ტანკი გაენადგურებინათდაეზიანებინათ. ოპერაცია "ციტადელის" შედეგად განადგურდა 8800 საბჭოთა ტანკი და თვითმავალი საარტილერიო დანადგარი.
 
====ჩრდ.აფრიკა====
[[File:Bundesarchiv Bild 101I-557-1018-26A, Tunesien, Fahrzeug neben Panzer VI (Tiger I).jpg|thumb|250px|left|ტუნისის ბრძოლებისას]]
[[ალ-ამეინის მეორე ბრძოლა|ალ-ამეინის მეორე ბრძოლისას]] ერვინ რომელმა დამარცხება განიცადა და იძულებულნი შეიქმნენ უკან დაეხიათ. ჰიტლერმა ამ მიზეზით კი ტუნისში ახალი თაიგერები"თიგერები" გააგზავნა.
1942 წლის 1 დეკემბერს პირველა შეტევა განხორციელდა თაიგერებით, ბრძოლისას 150 მეტრიდან თაიგერმა"ტიგერმა" 2 [[M3 Lee (ემ3 ლი)]] გაანადგურა. შემდეგ დღეს გაანადგურა 4 ტანკ საწინააღმდეგო ქვემეხი,6 მსუბუქი ტანკი [[M3 Stuart]] და 2 ნახევრად მუხლუხა ჯავშანტრანსპორტიორიჯავშანტრანმზიდი.
ერთი კვირის განმავლობაში თაიგერებმა"ტიგერებმა" გაანადგურეს 25 ქვემეხი,9 თვითმავალი საარტილერიო დანადგარი და ჯავშანტრანსპორტიორიჯავშანმზიდი, 7 ტანკი, 125 სატვირთო მანქანა, 2 ჯავშანავტომობილი და ტყვედ აიყვანეს 235 სამხედრო პირი.
 
ტუნისის ბრძოლებისას 20-24 აპრილს თაიგერებმა"ტიგერებმა" 75 მოწინააღმდეგის ტანკი გაანადგურეს, თუმცა ბრძოლა მაინც წააგეს. ზოგის აფეთქება ეკიპაჟმა მოასწრო, თუმცა რამდენიმე მაინც ხელში ჩაუვარდათ მოწინააღმდეგეს.
====მოკავშირეთა პასუხი====
[[ფაილი:Bundesarchiv Bild 101I-787-0510-10A, Tunesien, Panzer VI (Tiger I).jpg|thumb|250px|ტუნისის ბრძოლებისას]]
[[აშშ|აშშს]] არმია მცირედით თუ მოემზადა მძიმე გერმანულ თაიგერთან"ტიგერთან" საბრძოლველად, ამის მიზეზი უმეტესად ის იყო რომ ისინი ფიქრობდნენ რომ მათ ფრონტზე თაიგერები"ტიგერები" მცირე რაოდენობით თუ მიიღებდა მონაწილეობას. ამის გამო მოკავშირეთა შეიარაღებას მისი განადგურება უჭირდა, კერძოთ ახლო900 მ მანძილიდან ხვრიტავდა ჯავშანმხვრეტავი ჭურვით 76მმ76,2მმ M1 ქვემეხი, შორი მანძილიდან კი [[90მმ M1/M2/M3]], ეს ქვემეხი შედარებით მოგვიანებით ჩაერთვნენ ომში და დაყენებული იქნა [[M36 ანტიტანკი|M36 ანტიტანკზე]] და [[M26 Pershing]]-ზე.
[[File:M26 Killer.jpg|thumb|250px|left|[[M26 Pershing]]-ს პირველი მსხვერპლი]]
ახალ ტიპის ომში შედარებით უფრო გამოცდილმა ბრიტანეთმა თავიანთი ტანკებს 19401942 წლიდან გაუძლიერე ჯავშანი და შეიარაღება. Ordnance QF 17 pounder ტიპის ქვემეხზე მუშაობა 1940 წელს დაიწყო და 1942 წლისთვის უკვე 100 მსგავსი ქვემეხი იყო მზად. ახალი ქვემეხები აფრიკაში გაიგზავნა და წარმატებით ებრძოდა გერმანულ თაიგერს"ტიგერს".
 
ბრიტანული კრეისერული ტანკები ძალიან ჩამოუვარდებოდნენ გერმანულ ტანკებს ამიტომაც ახალ ტანკზე მუშაობა უკვე დაწყებული იყო, თუმცა 1942 წლისთვის [[A30 Challenger]] -ის მხოლოდ პროტოტიპი იყო შექმნილი,ქვემეხად Ordnance QF 17 pounder ეყენა , თუმცა ჯავშანი მხოლოდ 64 მმ იყო რაც ძალიან ჩამოუვარდებოდა მოწინააღმდეგის ტანკებს. მხოლოდ 200 მსგავსი ტანკი აიწყო.
Sherman Firefly რომელიც ასევე 17 pounder 76,2 მმ ქვემეხით იყო შეიარაღებული საკმაოდ წარმატებულად იბრძოდა თაიგერების"ტიგერების" წინააღმდეგ (ერთ ერთ შეტაკებაში ერთმა Sherman Firefly 12 წუთის განმავლობაში 3 თაიგერი"ტიგერი" გაანადგურა). სულ 2000მდე Sherman Firefly დამზადდა.
 
17 pounder დაყენებული ჰქონდა [[A30 Challenger]],[[A34 Comet]], [[Sherman Firefly]], [[17pdr SP Achilles]], და [[17pdr SP Archer]].
[[file:Bundesarchiv Bild 101I-299-1802-08, Nordfrankreich, Michael Wittmann auf Panzer VI (Tiger I).jpg|thumb|250px|[[მიქაილ ვიტმანი]].1944 წელს,[[ოპერაცია ოვერლორდი|ოპერაცია ოვერლორდიდან]] 1 თვით ადრე]]
საბჭოთა კავშირს თაიგერმა"ტიგერმა" აიძულა [[57 მმ ZiS-2]] ტიპის ქვემეხის წარმოების განახლება რომელიც 1941 წელს შეჩერდა (ჩაანაცვლეს უფრო იაფი შეიარაღებით). ZiS-2 ბევრად უკეთ შეეძლო გაეხვრიტა თაიგერის ჯავშანი ვიდრე F-34 ტიპის ქვემეხს. მსგავსი ქვემეხი [[T-34]] დაყენდა თუმცა სერიულად არ უწარმოებით. [[85 მმ 52-K]] ქვემეხი სპეციალურად ტანკებთან ბრძოლისთვის გადაკეთდა და [[SU-85]]-ზე დაყენდა. 1944 წლისთვის უკვე გაძლიერებული T-34/85 გამოჩნდა,ახალ ვერსია უკვე [[SU-85]]-ს დონე იყო,85 [[SU-100]]-მა ჩაანაცვლა რომელსაც უფრო ძლიერი 100მმ ქვემეხი ეყენა,ახალი ანტი-ტანკი 185მმ135მმ ჯავშანს ვერტიკალურიშვეულად მოხვედრისას 1000500 მეტრიდან ხვრიტავდა. აგრეთვე სა,ჭოეთში 1944 წ.სექტემბრიდან დაიწყო 100მმ–იანი ტანკსაწინააღმდეგო ქვემეხის "დე–10–ეს" –ის წარმოება.
 
1943-44 წლებში ახალი საბჭოთა მძიმე თვითმავალი საარტილერიო დანადგარები [[SU-152]] და [[ISU-152]] გამოჩნდნენ. მათ შეიარაღებაში 152მმ152,4 ქვემეხიმმ ჰაუბიცი–ქვემეხი იყო, თუმცა მათ უფრო ფორტიფიკაციული ნაგებობების გასანადგურებლად იყენებდნე ვიდრე ტანკებისას. თუმცა ომის ბოლოსთვის აღმოაჩინეს რომ 152მმიანი152 მმ–იანი ქვემეხი ძალიან ეფექტური იყო მძიმე ტანკების წინააღმდეგ და მეტსახელად ''ზვერებოიზვერობოი'' (მხეცის მკვლელი) შეარქვეს. 152მმ152,4 მმ ჭურვი 45 კილოსკილოგრამს იწონიდა და 1000 მეტრიდან ადვილად ხვრიტავდა თაიგერს"ტიგერს" სტანდარტული ჭურვით, თუმცა ჭურვის წონა და კალიბრი საშუალებას არ აძლევდა 20 ჭურვზე მეტი წაეღო და სწრაფი ცეცხლი ეწარმოებინა.
მაგრამ ანტინაცისტური კოალიციის გამარჯვება მეორე მსოფლიო ომში მოპოვებული იქნა მხოლოდ ამიტომ, რომ ამერიკის შეერთებულ შტატებში, საბჭოეთსა და დიდ ბრიტანეთში წარმოებული იყო 10–ჯერ მეტი ტანკი ვიდრე ნაცისტურ რაიჰში.
 
===ასები===
Line 151 ⟶ 152:
* ''[[მიქაელ ვიტმანი]]'' - 138
 
* ''[[პოლპაოლ ეგერი]]'' - 113
 
* ''[[არნო გიესენი]]'' - 111
Line 163 ⟶ 164:
===წარმოება===
 
ერთი მსგავსი ტანკიტანკ "ტიგერის" წარმოება ჯდებოდა 800300 000 [[რაიხსმარკა]] (უდრის 7 000 მუშის თვიურ ხელფასს).
 
{| class="wikitable" style="text-align:center; width:100%"
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ვეფხვი_(ტანკი)“-დან