ჩრდილოეთი მაკედონია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
გასწორდა ორთოგრაფია
ხაზი 57:
|სქოლიო=
}}
'''მაკედონია''' ({{lang-mk|Македонија}}, [[მაკედონიურის რომანიზაცია|ლათინური ალფავიტით]]: ''Makedonija''), ოფიციალურად '''მაკედონიის რესპუბლიკა''' ({{lang-mk|Република Македонија}}, ლათინური ალფავიტითანბანით: ''Republika Makedonija'') — [[ქვეყანა]] [[ბალკანეთის ნახევარკუნძული]]ს ცენტრალურ ნაწილში, [[სამხრეთი ევროპა|სამხრეთ ევროპაში]]. ის რის ყოფილიარის [[იუგოსლავიის სოციალისტური ფედერაციული რესპუბლიკა|იუგოსლავიის]] ერთ-ერთი [[მემკვიდრე ქვეყანა]], რომელმაც. დამოუკიდებლობა გამოაცხადა [[1991]] წელს გამოაცხადა. ის [[გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია|გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის]] წევრი [[1993]] წელს გახდა, თუმცა [[საბერძნეთი|საბერძნეთთან]] [[დებატები მაკედონიის დასახელებაზე|უთანხმოების]] გამო მისი დროებითი სახელი არის '''იუგოსლავიის ყოფილი რესპუბლიკა მაკედონია.'''<ref>[http://www.un.org/documents/ga/res/47/a47r225.htm United Nations, A/RES/47/225], 8 აპრილი 1993</ref><ref> [http://www.un.org/Docs/scres/1993/scres93.htm UN resolutions made on 1993]</ref> (მაკედონიურად: поранешна Југословенска Република Македонија,<ref>{{cite web|title=Делегација на Европската Унија во поранешна Југословенска Република Македонија|url=http://eeas.europa.eu/delegations/the_former_yugoslav_republic_of_macedonia/index_mk.htm|accessdate=01-10-2013}}</ref> ლათინური ალფავიტით: Poranešna Jugoslovenska Republika Makedonija), ასევე მოიხსენიებენ აბრევიატურით: FYROM.
 
მაკედონიას არ აქვს [[ქვეყნები რომლებსაც არ აქვთ ზღვაზე გასასვლელი|ზღვაზე გასასვლელი]] და ის ესაზღვრება შემდეგ ქვეყვენსქვეყნებს: ჩრდილო-დასავლეთიდან [[კოსოვო]] ჩრდილო-დასავლეთიდან, ჩრდილოეთიდან [[სერბეთი]] ჩრდილოეთიდან, აღმოსავლეთიდან [[ბულგარეთი]] აღმოსავლეთიდან, სამხრეთიდან [[საბერძნეთი]] სამხრეთიდან და დასავლეთიდან [[ალბანეთი]] დასავლეთიდან.<ref>[http://www.mfa.gov.mk/default1.aspx?ItemID=288 The Republic of Macedonia – BASIC FACTS], მაკედონიის საგარეო საქმეთა სამინისტრო</ref> ის მოიცავს ისტორიული [[მაკედონია (ოლქი)|მაკედონიის რეგიონის]] დიდ ნაწილს, მომლის დანარჩენი ნაწილები შედის საბერძნეთის და ბულგარეთის შემადგენლობაში. მაკედონიის დედაქალაქია [[სკოპიე]] რომლის მოსახლეობაც [[2002]] წლის აღწერის მიხედვით შეადგენდა 506, 926 ადამიანსკაცს. სხვა დიდი ქალაქებიქალაქებია არიან: [[ბიტოლა]], [[კუმანოვო]], [[პრილეპი]], [[ტეტოვო]], [[ოჰრიდი]], [[ველესი (ქალაქი)|ველესი]], [[შტიპი]], [[კოჩანი]], [[გოსტივარი]], [[კავადარცი]] და [[სტრუმიცა]]. მასმაკედონიაში აქვსარის დაახლოებით 50 [[ტბა]] და 2000 მეტრზე მაღალი 16 [[მთა]]. ის არის გაერთიანებული ერებისა და [[ევროპის საბჭო]]ს წევრი. [[2005]] წლიდან ის ასევე რისარის [[ევროპის კავშირი]]ს კანდიდატი და განცხადებულიგაცხადებული აქვს [[ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაცია|ნატოს]] წევრობის სურვილი.
 
მაკედონიას არ აქვს [[ქვეყნები რომლებსაც არ აქვთ ზღვაზე გასასვლელი|ზღვაზე გასასვლელი]] და ის ესაზღვრება შემდეგ ქვეყვენს: [[კოსოვო]] ჩრდილო-დასავლეთიდან, [[სერბეთი]] ჩრდილოეთიდან, [[ბულგარეთი]] აღმოსავლეთიდან, [[საბერძნეთი]] სამხრეთიდან და [[ალბანეთი]] დასავლეთიდან.<ref>[http://www.mfa.gov.mk/default1.aspx?ItemID=288 The Republic of Macedonia – BASIC FACTS], მაკედონიის საგარეო საქმეთა სამინისტრო</ref> ის მოიცავს ისტორიული [[მაკედონია (ოლქი)|მაკედონიის რეგიონის]] დიდ ნაწილს, მომლის დანარჩენი ნაწილები შედის საბერძნეთის და ბულგარეთის შემადგენლობაში. მაკედონიის დედაქალაქია [[სკოპიე]] რომლის მოსახლეობაც 2002 წლის აღწერის მიხედვით შეადგენდა 506,926 ადამიანს. სხვა დიდი ქალაქები არიან: [[ბიტოლა]], [[კუმანოვო]], [[პრილეპი]], [[ტეტოვო]], [[ოჰრიდი]], [[ველესი (ქალაქი)|ველესი]], [[შტიპი]], [[კოჩანი]], [[გოსტივარი]], [[კავადარცი]] და [[სტრუმიცა]]. მას აქვს დაახლოებით 50 [[ტბა]] და 2000 მეტრზე მაღალი 16 [[მთა]]. ის არის გაერთიანებული ერებისა და [[ევროპის საბჭო]]ს წევრი. [[2005]] წლიდან ის ასევე რის [[ევროპის კავშირი]]ს კანდიდატი და განცხადებული აქვს [[ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაცია|ნატოს]] წევრობის სურვილი.
 
== სახელწოდება ==
{{მთავარი|დებატები მაკედონიის დასახელებაზე}}
ქვეყნის დასახელება მოდის [[ბერძნული ენა|ბერძნული]] სახელწოდებიდან: Μακεδονία (''მაკედონია''),<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3D%2364599 Μακεδονία], Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus</ref><ref name="Macedonia">[http://www.etymonline.com/index.php?term=Macedonia Macedonia], Online Etymology Dictionary</ref> ასევე ეწოდებოდა ამ ტერიტორიაზე მოგვიანებით წარმოქმნილ [[ძველი მაკედონია|სახელმწიფოს]], ხოლო შემდგომში [[მაკედონია (ოლქი)|რეგიონს]]. დასახელება Μακεδόνες (''მაკედონიელები'') მომდინარებს [[ძველი ბერძნული ენა|ანტიკური ბერძნულის]] ზედსართავისგან - μακεδνός (''მაკედნოს''), რაც ნიშნავს "მაღალს, წვრილს",<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3D%2364596 μακεδνός], Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus</ref> ასევე არის ვერსია, რომ დასახელება თავიდან აღნიშნავდა "მთიელს"„მთიელს“ ან "მაღალს"„მაღალს“,<ref name="Macedonia"/><ref>Eugene N. Borza, ''Makedonika'', Regina Books, ISBN 0-941690-65-2, p.114: The "highlanders" or "Makedones" of the mountainous regions of western Macedonia are derived from northwest Greek stock; they were akin both to those who at an earlier time may have migrated south to become the historical "Dorians".</ref><ref>Nigel Guy Wilson, ''Encyclopedia of Ancient Greece'', Routledge, 2009, p.439: The latest archaeological findings have confirmed that Macedonia took its name from a tribe of tall, Greek-speaking people, the Makednoi.</ref> რაც შესაძლებელია მომდინარეობდეს, ანტიკური მაკედონიელების ფიზიკური მახასიათებლის ან მათი მაღალმთინაი საცხოვრებელი ადგილების გამო.
 
== გეოგრაფია ==
[[ფაილი:Macedonia-CIA WFB Map.png|thumb|left]]
 
ქვეყანა მდებარეობს ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე. მისი მოსაზღვრე სახელმწიფოებია: [[ბულგარეთი]], [[საბერძნეთი]], [[ალბანეთი]], [[სერბიასერბეთი]] და [[მონტენეგრო]]. ფართობი - 25.713 კვ.კმ.
 
=== სტატისტიკური რეგიონები ===