გერმანული ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''გერმანული ენა '''({{Lang|de|Deutsch}} {{IPA-de|ˈdɔʏtʃ|}}) — [[გერმანია|გერმანიის]],<ref name=":1">{{Cite encyclopedia|url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/230814/German-language|encyclopedia = Encyclopædia Britannica|publisher = Encyclopædia Britannica Online|accessdate = 2013-11-25|language = en|title = German language}}</ref> [[ავსტრია|ავსტრიის]]<ref name=":1" /> და [[ლიხტენშტაინი|ლიხტენშტაინის]]<ref name=":2">{{Cite web|url = http://www.bbc.co.uk/languages/european_languages/countries/liechtenstein.shtml|title = BBC - ენები - ენები|language = en|accessdate = 2013-11-25|publisher = BBC}}</ref> ოფიციალური და [[ბელგია|ბელგიის]],<ref name=":2" /> [[შვეიცარია|შვეიცარიის]]<ref name=":1" /> და [[ლუქსემბურგი|ლუქსემბურგის]]<ref name=":2" /> ერთ-ერთი [[ოფიციალური ენა]]. გერმანული [[ინგლისური ენა|ინგლისურთან]], [[ნიდერლანდური ენა|ნიდერლანდურთან]] და [[ფრიზიული ენები|ფრიზიულთან]] ერთად [[ინდოევროპული ენები|ინდოევროპული ოჯახის]] დასავლეთ-გერმანული ენების ჯგუფს მიეკუთვნება.<ref name=":1" />

გერმანული [[ენა|ენის]] ისტორია იწყება [[VIII საუკუნე|VIII]]—[[IX საუკუნე|IX სს]]-ში ძველი ზემოგერმანული ({{Lang-de|Althochdeutsch}}) დიალექტების საფუძველზე. [[XIII საუკუნე|XIII]]—[[XV საუკუნე|XV სს]]-ში განაგრძობს განვითარებას საშუალო ზემოგერმანულის ({{Lang-de|Mittelhochdeutsch}}) სახელწოდებით, [[XV საუკუნე|XV ს]]-დან კი სრულიად ახალი სალიტურატურო გერმანული ({{Lang-de|Neuhochdeutsch}}) ენა იწყებს ჩამოყალიბებას.<ref>[[სიტყვა]] <nowiki>{{lang|de|hoch}}</nowiki> გერმანულად მაღალს„მაღალს“, ზემოს„ზემოს“ ნიშნავს. ამ შემთხვევაში კი აღნიშნული ტერმინით მიანიშნებენტერმინი ქვეყნის გარკვეულ რეგიონში და კერძოდ ჩრდილოეთში არსებულ არაერთგვაროვან ენობრივ სურათზე მიანიშნებს.

* [[ß]] — ეს ცეტი, ანუ ორმაგი ესი (ახალი მართლწერის წესების თანახმად, ß მხოლოდ გრძელი ხმოვნების და დიფტონგების შემდეგ გამოიყენება.<ref name=":0">{{Cite web|url = http://www.duden.de/sprachwissen/rechtschreibregeln/doppel-s-und-scharfes-s|language = de|accessdate = 2013-11-25|publisher = დუდენი|title = ss და ß}}</ref> შესაბამისად, „Faß“ ჩანაცვლდa({{IPA-de|fas|pron}}) ჩანაცვლდა „Fass“-ით,<ref>{{Cite web|url = http://www.dwds.de/?qu=Fass&submit_button=Suche&view=1|publisher = DWDS|title = ძიების შედეგები|accessdate = 2013-11-25|language = de}}</ref> „groß“ ({{IPA-de|ɡroːs|}}) კი არ შეცვლილა. შვეიცარიაში ß მთლიანად ჩაანაცვლა ss-მა.<ref name=":0" /> ß-ის ss-ით მაშინაც გამართლებულა, როცა კლავიატურას არ გააჩნია ß-ღილაკი.<ref name=":0" />)

გერმანულ ენაში ბგერა '''ც'''-სთვის ორი ასო-ნიშანია: [[Z]] და [[C]]. თუკი Z, z გამოიყენება გერმანული სიტყვების დასაწერად, იკითხება როგორც „ც“, ხოლო თუ ინგლისური, ან ფრანგული სიტყვები წერია ამ ასოთი — როგორც „ზ“. არის შემთხვევები როდესაც ეს ასო გვხვდება იტალიური, პორტუგალიური, ესპანური ენებიდან გადმოტანილ საკუთარ სახელებში. ამ შემთხვევაში ეს ასო შესაბამისი ენის ფონეტიკის მიხედვით წაიკითხება. არსებობს უცხოურ წარმოშობის საკუთარ სახელთა ლექსიკონი, სადაც მითითებულია ამ სახელთა წაკითხვის, წარმოთქმის შესამაბისი წესები.

* eu — ოი {{IPA-de|ɔʏ|}} (n'''eu''' (ნოი) — ახალი)

* äu — ოი {{IPA-de|ɔʏ|}} (tr'''äu'''men (თროიმენ) — ოცნება)

* ie — იი {{IPA-de|iː|}} (w'''ie''' (ვი:) — როგორ)

* ei — აი {{IPA-de|aɪ|}} ('''ei'''ns (აინს) — ერთი)

* h (თუ ხმოვნის შემდეგ დგას) — აგრძელებს ხმოვანს (g'''eh'''en (გე:ენ) {{IPA-de|ˈɡɛːən|}}— წასვლა)

* s (ხმოვნის წინ) — ზ {{IPA-de|z|}} ('''s'''ein (ზაინ)— ყოფნა)

* s (თანხმოვნის წინ ან სიტყვის ბოლოში) — ს {{IPA-de|s|}} (ein'''s''' (აინს) — ერთი)

* st (ფუძის დასაწყისში) — შტ {{IPA-de|ʃt|}} ('''St'''raße (შტრასე)— ქუჩა, მაგრამ Fro'''st '''(ფროსტ) — ყინვა)

* sp — შპ {{IPA-de|ʃp|}} ('''sp'''äter (შპეტერ) — გვიან)

* g (სიტყვის ბოლოში) — ჰ {{IPA-de|ç|}} (zwanzi'''g''' (ცვანციჰ) — ოცი)

* ch — ხ {{IPA-de|x|}} (a, o, u ხმოვნების შემდეგ: Da'''ch '''(დახ) — სახლის სახურავი, no'''ch '''(ნოხ) — კიდევ, au'''ch '''(აუხ) — აგრეთვე). სხვა დანარჩენ შემთხვევებში - ჰ (ich (იჰ) - მე)

* sch — შ {{IPA-de|ʃ|}} ('''sch'''lecht (შლეჰთ) — ცუდი)

* tsch — ჩ {{IPA-de|tʃ|}} (Deu'''tsch''' (დოიჩ) — გერმანული)

* ck — კ {{IPA-de|k|}} (E'''ck'''e (ეკე) — კუთხე)

* [http://www.schubert-verlag.de/aufgaben/uebungen_a1/a1_uebungen_index.htm დავალებები და სავარჯიშოები ქსელში (ონ-ლაინ)]

* [http://www.foreignword.com/dictionary/Georgian/ ქართულ -გერმანული და გერმანული გერმანულ-ქართული ონლაინ ლექსიკონი]