დასავლეთ რომის იმპერია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 7:
[[395]] წლის შემდეგ იმპერიის ორივე ნაწილი დამოუკიდებლად ებრძოდა საკუთარ პრობლემებს. მათ ერთმანეთისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი დახმარება არ გაუწევიათ. ამ დროისათვის იმპერიის დედაქალაქი უკვე გადატანილი იყო [[მედიოლანუმი|მედიოლანუმში]], დღევანდელი [[მილანი]]. [[402]] წელს [[მედიოლანუმი|მედიოლანუმს]] ალყა შემოარტყეს [[ვესტგუთები|ვესტგუთებმა]], რის გამოც [[ჰონორიუსი|ჰონორიუსმა]] დედაქალაქი გადაიტანა [[რავენა]]ში. რამდენადაც [[ჰონორიუსი]] მცირეწლოვანი იყო, იმპერიას ფაქტობრივად განაგებდა ნახევრად [[ვანდალები|ვანდალი]] მხედართმთავარი [[სტილიხონი]]. სტილიხონი გარდაიცვალა [[408]] წელს. [[410]] წელს რომი აიღეს და გაძარცვეს [[ვესტგუთები|ვესტგუთებმა]] მათი მეფის [[ალარიხ I]]-ის წინამძღოლობით. ჰონორიუსის სიკვდილის შემდგომ ტახტის უზურპირება მოახდინა [[იოანე (რომის იმპერატორი)|იოანემ]], [[გალა პლაციდია]] ამ დროისათვის, ძმასთან [[ჰონორიუსი|ჰონორიუსთან]] უთანხმოების გამო, მის შვილებთან ერთად, იმყოფებოდა [[კონსტანტინოპოლში]] ძმისშვილთან [[ბიზანტია|ბიზანტიის]] იმპერატორ [[თეოდოსიუს II (ბიზანტია)|თეოდოსიუს II]]-სთან. [[თეოდოსიუს II (ბიზანტია)|თეოდოსიუს II]] -მ რომის იმპერატორად გამოაცხადა გალა პლაციდიას ვაჟი [[ვალენტინიანე III]]. [[იოანე (რომის იმპერატორი)|იოანე]]-მ მხედართმთავარ [[აეტიუსი|აეტიუსს]] დაავალა, რომ [[ჰუნები]]სათვის მემართა დასახმარებლად. მანაც წამოიყვანა 60000-ათასიანი ჰუნების ლაშქარი, თუმცა ბიზანტიელებმა დაამარცხეს [[იოანე]]ს ჯარი და ტახტზე აიყვანეს [[გალა პლაციდია]]ს მცირეწლოვანი ვაჟი [[ვალენტინიანე III]]. რეგენტად კი დაინიშნა [[გალა-პლაციდია]]. ამის შემდეგ [[აეტიუსი]] შეირიგა გალა პლაციდიამ და ის გახდა იმპერიის პირველი მხედართმთავარი. [[აეტიუსი]]ს მეთაურობით [[451]] წელს, [[კატალაუნის ბრძოლა|კატალაუნი]]ს ველზე, დღევანდელი [[საფრანგეთი]]ს ტერიტორიაზე, [[რომის იმპერია|რომელებმა]] დაამარცხეს [[ჰუნები|ჰუნი]] [[ატილა]]ს მრავალრიცხვოვანი არმია. ეს იყო რომაელების მიერ მოგებული უკანასკნელი დიდი ომი.
== რომის დაცემა==
[[455]] წელს [[რომი|რომს]] იღებენ [[ვანდალები]], რომლებიც 12 დღის განმავლობაში უმოწყალოდ არბევენ და ძარცვავენ ქალაქს, ხოცავენ მოსახლეობას. მთელი იმპერია ქაოსმა მოიცვა. [[რავენა]]ში მყოფი იმპერატორების ძალაუფლება ამ ქალაქის კედლებს არ სცილდებოდა. [[468]] წელს [[ბასილისკოსი (ბიზანტია)|ბასილისკოსის]] უნიათობის გამო ვანდლებთან ომში აფრიკის სანაპიროებთან კატასტროფა განიცადა [[ბიზანტია|ბიზანტიის]] არმიამ. დაკარგა 100000-მდე მეომარი. [[ბიზანტია]] დიდი სურვილის მიუხედავად ვერ ეხმარებოდა დასავლეთის იმპერიას. ამ პირობებში [[476]] წლის [[428 სექტემბერი|4 სექტემბერს]]აგვისტოს [[ფედერატები]]ს ერთ-ერთმა ლიდერმა [[ოდოაკრი|ოდოაკრმა]] დაიკავა [[რავენა]] და აიძულა იმპერატორი [[რომულუს ავგუსტულუსი]] ტახტიდან გადამდგარიყო და თვითონ თავი გამოაცხადა იტალიის მეფედ. ეს თარიღი ითვლება [[ანტიკური ხანა|ანტიკური ხანის]] დასასრულად და [[შუა საუკუნეები]]ს დასაწყისად.
jsfhfjdkngfdjkytg