ვიკიპედია

ფიზიკური კოსმოლოგია: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
ხაზი 1:
'''ფიზიკური კოსმოლოგია''' (ბერძ. κοσμολογία – სამყაროს ვსწავლობ)) — [[ასტროფიზიკა|ასტროფიზიკის]] განშტოებაა და შეისწავლის [[კოსმოსი|კოსმოსის]] სტრუქტურას, ცდილობს პასუხი გასცეს ისეთ ფუნდამენტულ შეკითხვებს, როგორიცაა სამყაროს შექმნა და [[ევოლუცია]]. კოსმოლოგია ჩართულია კოსმიურ სხეულთა მოძრაობისა და [[პირველადი საწყისი|პირველადი საწყისის]] შესწავლაში. ადამიანთა განვითარების ისტორიის დიდი ნაწილის მანძილზე ეს საკითხი [[მეტაფიზიკა|მეტაფიზიკის]] საგანი იყო. კოსმოლოგიას, როგორც მეცნიერებას, დასაბამი მისცა [[კოპერნიკი|კოპერნიკის]] პრინციპმა, რომლის მიხედვით ციური სხეულები დედამიწისთვის იდენტურ ფიზიკურ კანონებს ემორჩილებიან, და [[ნიუტონი, ისააკ|ნიუტონის]] მექანიკამ, რომელმაც საშუალება მისცა ადამიანებს გარკვეულიყვნენ ამ სხეულთა მოძრაობის კანონზომიერებებში. ''ფიზიკური კოსმოლოგია'', დღევანდელი გაგებით, დაიწყო მე-20 საკუნეში [[აინშტაინი, ალბერტ|ალბერტ აინშტაინის]] [[ფარდობითობის ზოგადი თეორია|ფარდობითობის თეორიისა]] და უკიდურესად შორეულ ობიექტებზე გაუმჯობესებული ასტრონომიული დაკვირვების მეთოდების განვითარებასთან ერთად.
 
== შესავალი ==
ხაზი 15:
:<math>P_t^{'} + \frac{3R_t^{'}(\rho + \frac {P}{c^2})}{R} = 0</math> (3)
ეს განტოლება გრავიტაციის გამო სამყაროს გაფართოვების ტემპის შენელებას აღწერს. მასში გათვალისწინებულია, რომ მიზიდულობა ნივთიერების წნევითაც იქმნება. ვინაიდან ერთგვაროვან სამყაროში წნევის [[გრადიენტი]] არ არსებობს, ადგილი არ აქვს ჰიდროდინამიკულ ძალებს, რომლებიც წნევათა სხვაობითაა გამოწვეული და რომლებიც ნივთიერების მოძრაობაზე გავლენას ახდენენ. წნევა მხოლოდ მიზიდვაში ვლინდება. (1)და (2)განტოლებათა ამოსახსნელად უნდა ვიცოდეთ კავშირი წნევასა და სიმკვრივეს შორის (ნივთიერების [[მდგომარეობის განტოლება]]).სამყაროს ევოლუციის სხვადასხვა ეტაპებზე ეს დამოკიდებულება სხვადასხვაა.თანამედროვე სამყაროში [[კოსმოლოგიური მუდმივა]]λ = 0, ან იმდენად მცირეა, რომ (3)და(4)განტოლებებში ის შეიძლება უგულებელვყოთ.
 
 
 
 
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
*[[ჰაბლის კანონი]]
*[[ფოტონი]]
== ლიტერატურა ==
*{{cite book | author=Cheng, Ta-Pei | title=Relativity, Gravitation and Cosmology: a Basic Introduction | location=Oxford and New York| publisher=Oxford University Press| year=2005 | isbn=0-19-852957-0}} Introductory cosmology and general relativity without the full tensor apparatus, deferred until the last part of the book.
* {{cite book | first = Scott | last = Dodelson | year = 2003 | title = Modern Cosmology | publisher = Academic Press | isbn = 0-12-219141-2 }} An introductory text, released slightly before the Wilkinson Microwave Anisotropy Probe results.
* {{cite book | first = Marc | last = Kutner | title= Astronomy: A Physical Perspective | publisher = Cambridge University Press | year = 2003 | isbn = 0-521-52927-1 }} An introductory astronomy text.
* {{cite book | first = Edward | last = Kolb | coauthors = Michael Turner | title = The Early Universe | publisher = Addison-Wesley | year = 1988 | isbn = 0-201-11604-9 }} The classic reference for researchers.
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
 
* [http://www.damtp.cam.ac.uk/user/gr/public/cos_home.html Cambridge Cosmology]
 
* [http://map.gsfc.nasa.gov/m_uni.html Cosmology 101]
* [http://cfcp.uchicago.edu/ Center for Cosmological Physics].
* [http://www.pbs.org/wgbh/nova/origins/ Origins, Nova Online]
 
[[კატეგორია:კოსმოლოგია]]
[[კატეგორია:ასტროფიზიკა]]
 
[[no:Kosmologi#Fysisk kosmologi]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ფიზიკური_კოსმოლოგია“-დან