ბანოკბერნის ბრძოლა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
{{მუშავდება|1=[[სპეციალური:Contributions/Jaba1977|Jaba1977]]|2=2013 წლის 2 სექტემბერი}}
{{ინფოდაფა სამხედრო კონფლიქტი
|კონფლიქტი=ბანოკბერნის ბრძოლა
|ნაწილი= [[ომი შოტლანდიის დამოუკიდებლობისათვის|შოტლანდიის დამოუკიდებლობისათვის ომი]]ს
|ნაწილი=
|სურათი=[[ფაილი:Battle of Bannockburn - Bruce addresses troops.jpg|250პქ]]
|სურათი=
|სათაური= ბანოკბერნის ბრძოლა ([[ედმუნდ ლეიტონი]]ს ნახატი)
|სათაური=
|თარიღი= [[23 ივნისი|23]] –[[24 ივნისი]], [[1314]]
|მდებარეობა= მდ. [[ბანოკბერნი]], [[შოტლანდია]]
|casus=
|შედეგი= შოტლანდიის სრული გამარჯვება
|ტერიტორია=
|მხარე1={{დროშა|შოტლანდია}}
|მხარე2={{დროშა|ინგლისი}}
|მეთაური1= [[რობერტ (შოტლანდიის მეფე)|რობერტ ბრიუსი]],<br />[[ედუარდ ბრიუსი]],<br />[[ჯეომს დუგლასი (დუგლასის ლორდი)|ჯეიმს დუგლასი]],<br />[[რობერტ კეიტი]],<br />[[ტომას რენდოლფი]]
|მეთაური1=
|მეთაური2=[[ედუარდ II]],<br />[[ჰამფრი დე ბოჰუნი (ჰერეფორდის IV გრაფი)|ჰამფრი დე ბოჰუნი]]<br />[[ემარ დე ვალენსი]]
|მეთაური2=
|ძალა1=დაახლ. 10 000
|ძალა2=დაახლ. 25 000
|დანაკარგები1=4 000
|დანაკარგები2=10 000
|შენიშვნა=
}}
'''ბანოკბერნის ბრძოლა''' ({{lang-en|Battle of Bannockburn}}) — ინგლის-შოტლანდიას შორის [[XIII საუკუნე|XIII]]-[[XVI საუკუნე]]ებში მიმდინარე ომებს შორის ერთ-ერთი ყველაზე გადამწყვეტი ბრძოლა. მიმდინარეობდა [[1314]] წლის 23-24 ივნისს. [[მდინარე]] [[ბანოკბერნი]]ს ნაპირებზე.
1314 წელს შოტლანდიელმა ბარონმა რობერტ ბრუსმა გადაწყვიტა ბოლო მოეღო ინგლისელთა ბატონობისათვის და შოტლანდიელები საბრძოლველად შეამზადა. მანამდე მან არაერთი მძიმე მარცხი განიცადა. ჯერ ეხმარებოდა შოტლანდიელთა განმათავისუფლებელი მოძრაობის ლიდერს უილიამ უოლესს(1270-1305) 1296 წლიდან, ინგლისის მეფე ედუარდ-1-ის(1239-1307) წინააღმდეგ ბრძოლაში. მათ ერთად მოიგეს სტირლინგზი (1297წ.) და ერთად წააგეს ფელკლერი(1298წ.)1305 წელს უილიამი ღალატით დამარცხდა და სიკვდილით დასაჯეს. ბრუსი საიდუმლოდ აკურთხეს მეფედ 1306 წელს. მან გადაწყვიტა გაეთავისუფლებინა შოტლანდია ინგლისელთა მარწუხებიდან. 1314 წელს ის მდინარე ბანკობერნზე იდგა როდესაც მეფე ედუარდ-2(1307-1327) 20000 კაციანი ლაშქრით შოტლანდიისაკენ დაიძრა.ბრძოლას ინგლისელი რაინდები იწყებდნენ. ყველაფერი წინასწარ იყო დაგეგმილი.რიცხოვნებით შოტლანდიელები ბევრად ჩამოუვარდებოდნენ ინგლისელებს. ამავე დროს შოტლანდიელთა უმრავლესობა გამოუცდელი იყო. მაღალ გორაზე რობერტ ბრუსი იყო ცენზე ამხედრებული და ჯარს თვალს ადევნებდა. ნიადაგი დაჭაობებული იყო ამიტომ ინგლისელთა უმრავლესობამ ჭაობის გადალახვა ვერ შესძლო ამავე დროს მეორე ნაპირზე შოტლანდიელებმა ხის წვეიანი სარები აღმართეს. მრავალი ცხენოსანი რაინდი სარზე წამოეგო. ამის შემდეგ შოტლკანდიელები ბრძოლაში ჩაებნენ და ინგლისელებს მუსრი გაავლეს. ედუარდ მეორე ცოტას გადაურჩა ტყვედ ჩავარდნას. ეს შოტლანდიელთა საბოლოო გამარჯვება იყო ინგლისელებზე. ბანკობერნის ბრძოლას უდიდესი მნიშვნელობსა ჰქონდა შოტლანდიელებსათვის. მოგვიანებით ედუარდ-2-მ შოტლანდია დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ აღიარა.
 
== წინაპირობები ==
[[1314]] წელს შოტლანდიელმა მეფე [[რობერტ I (შოტლანდიის მეფე)|რობერტ ბრიუსმა]] გადაწყვიტა ბოლო მოეღო ინგლისელთა ბატონობისათვის და შოტლანდიელები საბრძოლველად შეამზადა. მანამდე მან არაერთი მძიმე მარცხი განიცადა. ჯერ ეხმარებოდა შოტლანდიელთა განმათავისუფლებელი მოძრაობის ლიდერს [[უილიამ უოლესი|უილიამ უოლესს]] ([[1270]]-[[1305]] წწ.) [[1296]] წლიდან, [[ინგლისი]]ს მეფე [[ედუარდ I (ინგლისი)|ედუარდ I-ის]] ([[1239]]-[[1307]]) წინააღმდეგ ბრძოლაში. მათ ერთად მოიგეს [[სტერლინგის ხიდის ბრძოლა|სტერლინგი]]ს ხიდთან ბრძოლა ([[1297]] წ.) და ერთად წააგეს [[ფოლკერკის ბრძოლა]]([[1298]] წ.). [[1305]] წელს უილიამი ღალატის შედეგად დამარცხდა და სიკვდილით დასაჯეს. ბრუსი საიდუმლოდ აკურთხეს მეფედ [[1306]] წელს. მან გადაწყვიტა გაეთავისუფლებინა [[შოტლანდია]] ინგლისელთა მარწუხებიდან.
 
== მიმდინარეობა ==
[[1314 წელს შოტლანდიელმა ბარონმა რობერტ ბრუსმა გადაწყვიტა ბოლო მოეღო ინგლისელთა ბატონობისათვის და შოტლანდიელები საბრძოლველად შეამზადა. მანამდე მან არაერთი მძიმე მარცხი განიცადა. ჯერ ეხმარებოდა შოტლანდიელთა განმათავისუფლებელი მოძრაობის ლიდერს უილიამ უოლესს(1270-1305) 1296 წლიდან, ინგლისის მეფე ედუარდ-1-ის(1239-1307) წინააღმდეგ ბრძოლაში. მათ ერთად მოიგეს სტირლინგზი (1297წ.) და ერთად წააგეს ფელკლერი(1298წ.)1305 წელს უილიამი ღალატით დამარცხდა და სიკვდილით დასაჯეს. ბრუსი საიდუმლოდ აკურთხეს მეფედ 1306 წელს. მან გადაწყვიტა გაეთავისუფლებინა შოტლანდია ინგლისელთა მარწუხებიდან. 1314]] წელს ის მდინარე ბანკობერნზებანოკბერნთან იდგა როდესაც მეფე [[ედუარდ-2 II]] ([[1307]]-[[1327]]) 2000025 000 კაციანი ლაშქრით შოტლანდიისაკენ დაიძრა. ბრძოლას ინგლისელი რაინდები იწყებდნენ. ყველაფერი წინასწარ იყო დაგეგმილი. რიცხოვნებით შოტლანდიელები ბევრად ჩამოუვარდებოდნენ ინგლისელებს. ამავე დროს შოტლანდიელთა უმრავლესობა გამოუცდელი იყო. მაღალ გორაზე რობერტ ბრუსი იყო ცენზეცხენზე ამხედრებული და ჯარს თვალს ადევნებდა. ნიადაგი დაჭაობებული იყო ამიტომ ინგლისელთა უმრავლესობამ ჭაობის გადალახვა ვერ შესძლო ამავე დროს მეორე ნაპირზე შოტლანდიელებმა ხის წვეიანიწვეტიანი სარები აღმართეს. მრავალი ცხენოსანი რაინდი სარზე წამოეგო. ამის შემდეგ შოტლკანდიელებიშოტლანდიელები ბრძოლაში ჩაებნენ და ინგლისელებს მუსრი გაავლეს. ედუარდ მეორეII ცოტასძლივს გადაურჩა ტყვედ ჩავარდნას. ეს შოტლანდიელთა საბოლოო გამარჯვება იყო ინგლისელებზე. ბანკობერნის ბრძოლას უდიდესი მნიშვნელობსამნიშვნელობა ჰქონდა შოტლანდიელებსათვის. მოგვიანებით [[ედუარდ-2 II]]-მ [[შოტლანდია]] დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ აღიარა.
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
*[http://www.theartofbattle.com/battle-of-bannockburn-1314.htm Battle of Bannockburn animated battle map] by Jonathan Webb
*[http://www.battleofbannockburn.com The Battle of Bannockburn 700th Anniversary Project]