ძველი მაკედონია: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 8:
|გერბი =
|გერბის აღწერა =
|რუკა =
|აღწერა =მაკედონიის სამეფო [[ფილიპე II მაკედონელი|ფილიპე II-ის]] გარდაცვალების შემდეგ
|p1 = ბერძენთა ბნელი წლები
ხაზი 29:
|დამატებითი პარამეტრი =
|პარამეტრის შიგთავსი =
|ფართობი = 5
|მოსახლეობა =
|მართველობის ფორმა = [[მონარქია]]
|დინასტია = [[არგეადების დინასტია|არგეადები]]
|დამატებითი პარამეტრი1 = მეფეები
|პარამეტრის შიგთავსი1 = [[კარანუსი]] (ძვ. წ. 808-778) <br>[[ფილიპე II მაკედონელი]] (ძვ. წ. 359-336) <br>[[ალექსანდრე მაკედონელი|ალექსანდე დიდი]] (ძვ. წ. 336-323) <br>[[ ფილიპე V მაკედონელი]] (ძვ. წ. 221-179)
|დამატებითი პარამეტრი2 = ისტორიული ერა
|პარამეტრის შიგთავსი2 = [[კარანუსი]] აარსებს [[არგეადების დინასტია|არგეადების დინასტიას]] (ძვ. წ. 800)<br>[[ამინტას III]] აერთიანებს მაკედონიას (ძვ. წ. 382)<br>[[რომის იმპერია]] იპყრობს მაკედონიას (ძვ. წ. 146)
|დამატებითი პარამეტრი3 =
|პარამეტრის შიგთავსი3 =
}}
[[ფაილი:MacedonEmpire.jpg|მინი|300პქ|მაკედონიის იმპერია [[ალექსანდრე მაკედონელი]]ს დაპყრობების პერიოდში.]]▼
'''მაკედონიის სამეფო''' ({{lang-el|Μακεδονία}}) — უძველესი სახელმწიფო ბალკანეთის ნახევარკუნძულის ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში [[ძვ. წ. V საუკუნე|ძვ. წ. V]]-[[ძვ. წ. II საუკუნე]]ებში.<ref name=britannica>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/354266/Macedonia|title=მაკედონია|year=2008|work=[[ენციკლოპედია ბრიტანიკა]]|publisher=Encyclopædia Britannica Online|accessdate=2008-11-03}}</ref> მას დასავლეთიდან ესაზღვრებოდა [[ეპირუსი]], ჩრდილოეთიდან [[პეონია]], აღმოსავლეთიდან [[თრაკია]] და სამხრეთიდან [[თესალია]]. მისი მოსახლეობის წარმომავლობის შესახებ მეცნიერებაში აზრთა სხვადასხვაობაა. საბერძნეთის მთავარი ცენტრებიდან დაშორებული და ზღვის სანაპიროს მოწყვეტილი მაკედონია საბერძნეთის სხვა ოლქებთან შედარებით ჩამორჩენილი იყო. მაკედონიაში ადრინდელ ხანაში ქალაქები თითქმის არ არსებობდა, მონობაც ნაკლებად იყო განვითარებული.
[[ძვ. წ. V საუკუნე]]ში, [[არგეადები]]ს დინასტიის ხანაში, დაიწყო მაკედონიის გაერთიანება. მეფე ალექსანდრე I-ის მეფობის დროს (ძვ. წ. 495-450 წწ.) მთელი სამხრეთი მაკედონია გაერთიანდა, ხოლო მეფე [[არქელაე (მაკედონია)|არქელაეს]] (დაახლ. [[ძვ. წ. 413]]-[[ძვ. წ. 399|399]] წწ.) რეფორმებმა ხელი შეუწყვეს მაკედონიის განვითარებას. მის დროს სამეფოს დედაქალაქი [[ვერგინა|ეგიადან]] [[პელა]]ში გადაიტანეს.
▲[[ფაილი:MacedonEmpire.jpg|მინი|მარცხნივ|300პქ|მაკედონიის იმპერია [[ალექსანდრე მაკედონელი]]ს დაპყრობების პერიოდში.]]
მაკედონიის გაძლიერება, როდესაც ის პატარა სამეფოდან გახდა ბერძნული სამყაროს ერთ-ერთი დომინანტი სახელმწიფო, უკავშირდება [[ფილიპე II (მაკედონია)|ფილიპე II]]-ის ([[ძვ. წ. 359]]-[[ძვ. წ. 336|336]] წწ.) სახელს. მან შეძლო ბერძნული ქალაქ-სახელმწიფოების დამორჩილება და იქ გაბატონება. [[ძვ. წ. 338]] წელს გამართული [[ქერონეიის ბრძოლა|ქერონეიის ბრძოლის]] შემდეგ, რომელშიც ფილიპემ ათენელები და სპარტელები დაამარცხა, მან ჩამოაყალიბა კორინთოს ლიგა. ფილიპე II-ის მიერ მოწვეულ კორინთოს კონგრესზე ([[ძვ. წ. 338]]-[[ძვ. წ. 337|337]] წწ.) ბერძნულმა ქალაქებმა სცნეს მაკედონიის ჰეგემონობა. მაკედონიამ ბერძნულ პოლისებში თავისი გარნიზონები ჩააყენა და მმართველობის ოლიგარქიული ფორმები დაამყარა.
| |||