ბირთვული ფიზიკა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 15:
ბირთვის მნიშვნელოვანი მახასიათებელი სიდიდეებია: [[მასა]], [[ელექტრული მუხტი]], [[მასური რიცხვი]], [[ბმის ენერგია]], მაქანიკური, მაგნიტური და ელექტრული მომენტები, ეფექტური ზომები, აგზნებული [[ენერგეტიკული დონე]]ების სისტემა. ბირთვული ფიზიკა ბირთვის თვისებებისა და სტრუქტურის თეორიული აღწერისათვის ფართოდ იყენებს სხვადასხვა ბირთვულ მოდელებს.
 
==ბირთვული რეაქციები და ძალები==
ბირთვული ძალების დამაკმაყოფილებელი თეორია ჯერ არაა შექმნილი. ფართოდაა გავრცელებული ბირთვული ძალების პრობლემისადმი ფენომენოლოგიური მიდგომა, რაც [[ნუკლონი|ნუკლონებს]] შორის ურთიერთქმედების ისეთი თვისებების შესწავლას ეყრდნობა, რომლებიც [[მეზონური თეორია|მეზონური თეორიის]] გამოყენების გარეშე უშუალოდ გამომდინარეობს ექსპერიმენტულ ფაქტებიდან. ბირთვული ძალების ბუნების შესახებ ცნობებს იძლევა სხვადასხვა ენერგიის [[ნეიტრონი|ნეიტრონებისა]] და [[პროტონი|პროტონების]] პროტონებით გაბნევის ცდები, აგრეთვე [[დეიტრონი]]სა და სხვა უფრო რთული ბირთვების თვისებების შესწავლა.
ბუნებრივი და ხელოვნური [[რადიოაქტივობა]] α-ნაწილაკების, β-ნაწილაკების, γ-კვანტების ამოფრქვევით, აგრეთვე მძიმე ბირთვების სპონტანური გაყოფა. ბირთვული ფიზიკის მნიშვნელოვანი ამოცანაა ბირთვის სხვადასხვა ტიპის გამოსხივების შესწავლა.
ბირთვული რეაქციები, ბირთვების გარდაქმნები, რომლებიც მიმდინარეობს მათი ერთმანეთთან ან ელემენტარულ ნაწილაკებთან ურთიერთქმედების შედეგად. აღსანიშნავია დიდი პრაქტიკული მნიშვნელობის მქონე რეაქციები, როგორიცაა: ნელი და სწრაფი ნეიტრონებით გამოწვეული ბირთვების გაყოფის რეაქცია, მსუბუქი ბირთვების შეერთების მოვლენა, რომელიც საფუძვლად უდევს თერმობირთვულ რეაქციებს. ბუნებაში არარსებული ელემენტების სითეზისათვის დიდი მნიშვნელობა აქვს [[მრავალმუხტიანი იონები]]ს აჩქარებას და მძიმე ბირთვებთან მათი ურთიერთქმედების შედეგად მიმდინარე რეაქციებს.
 
==ბირთვული რეაქციები==
ბირთვული რეაქციები, ბირთვების გარდაქმნები, რომლებიც მიმდინარეობს მათი ერთმანეთთან ან ელემენტარულ ნაწილაკებთან ურთიერთქმედების შედეგად.
აღსანიშნავია დიდი პრაქტიკული მნიშვნელობის მქონე რეაქციები, როგორიცაა: ნელი და სწრაფი ნეიტრონებით გამოწვეული ბირთვების გაყოფის რეაქცია, მსუბუქი ბირთვების შეერთების მოვლენა, რომელიც საფუძვლად უდევს თერმობირთვულ რეაქციებს. ბუნებაში არარსებული ელემენტების სითეზისათვის დიდი მნიშვნელობა აქვს [[მრავალმუხტიანი იონები]]ს აჩქარებას და მძიმე ბირთვებთან მათი ურთიერთქმედების შედეგად მიმდინარე რეაქციებს.
 
==ელემენტარული ნაწილაკები==