ბიოლუმინესცენცია: განსხვავება გადახედვებს შორის

{{მუშავდება|1=[[სპეციალური:Contributions/ლაბაძე ბექა97|ლაბაძე ბექა97]]|2=2013 წლის 2 ივნისი}}

[[ფაილი:Photinus pyralis Firefly glowing.jpg|მინი|260პქ|ციცინათელა]]

 

თავისი მექანიზმით ბიოლუმინესცენცია ქემოლუმინესცენციას განეკუთვნება — ნათებას იწვევს სპეციფიკური ნივთიერებების ლუციფერინების ფერმენტული დაჟანგვა ჰაერის ჟანგბადით. ამ დროს განთავისუფლებული ქიმიური ენერგიის ხარჯზე ლუციფერინის მოლეკულების ნაწილი აღიგზნება. საწყის მდგომარეობაში დაბრუნებისას კი ეს მოლეკულები სინათლეს გამოასხივებენ. სხვადსახვა სახეობის ორგანიზმთა ლუციფერინები, ისე როგორც ფერმენტები, რომლებიც მათი დაჟანგვის კატალიზს ახდენენ ნაირგვარია. მაგ., ბაქტერიებში ლუციფერინს წარმოადგენს ფლავინმონონუკლეოტიდი, რომელიც მთელი რიგი დამჟანგველ-აღმდგენელი ფერმენტების კოფერმენტია. ყველა ლუციფერინის საერთო თვისებაა ინტენსიური ფლუორესცენციის უნარი. სირთულის მიხედვით განარჩევენ ბიოლუმინესცენციის 3 სისტემას: უმარტივესი შედგება მხოლოდ ლუციფერინისა და ლუციფერაზისგან; უფრო რთულია ბაქტერიების მანათობელი სისტემა, რომელშიც ლუციფერინისა და ლუციფერაზის გარდა შედის ალდეჰიდის გრძელი ძეწკვი. ყველაზე რთულია მწერების ბიოლუმინესცენციის სისტემა, რომელშიც ლუციფერინისა და ლუციფერაზის გარდა აუცილებელად შედის ატფ (ადენოზინტრიფოსფორმჟავა) და მაგნიუმი. ატფ-ის დაშლის ენერგია ააქტივებს ლუციფერინ-ლუციფერაზულ სისტემას, უზრუნველყოფს ლუციფერინის დაჟანგვას, რასაც თან სდევს სინათლის გამოსხივება.