ბირთვული ფიზიკა: განსხვავება გადახედვებს შორის

ბუნებრივი და ხელოვნური ''რადიოაქტივობა'' α-ნაწილაკების, β-ნაწილაკების, γ-კვანტების ამოფრქვევით, აგრეთვე მძიმე ბირთვების სპონტანური გაყოფა. ბირტვულიბირთვული ფიზიკის მნიშვნელოვანი ამოცანაა ბირთვის სხვადასხვა ტიპის გამოსხივების შესწავლა.

ბირთვული რეაქციები, ბირთვების გარდაქმნები, რომლებიც მიმდინარეობს მათი ერთმანეთთან ან ელემენტარულ ნაწილაკებთან ურთიერთქმედების შედეგად. აღსანიშნავია დიდი პრაქტიკული მნიშვნელობის მქონე რეაქციები, როგორიცაა: ნელი და სწრაფი ნეიტრონებით გამოწვეული ბირთვების გაყოფის რეაქცია, მსუბუქი ბირთვების შეერთების მოვლენა, რომელიც საფუძვლად უდევს ''თერმობირთვულ რეაქციებს''. ბუნებაში არარსებული ელემენტების სითეზისათვის დიდი მნიშვნელობა აქვს [[მრავალმუხტიანი იონებისიონები]]ს აჩქარებას და მძიმე ბირთვებთან მათი ურთიერთქმედების შედეგად მიმდინარე რეაქციებს.

ბირთვული ფიზიკის ეს ნაწილი შეისწავლის ელემენტარულ ნაწილაკებს — ელექტრონის[[ელექტრონი]]ს, პოზიტრონის[[პოზიტრონი]]ს, [[მეზონი|მეზონების]], [[ნუკლონი|ნუკლონების]], [[ანტინუკლონი|ანტინუკლონების]], [[ჰიპერონი|ჰიპერონების]], მეზონური და ბარიონული რეზონანსების თვისებებს, მათი წარმოქმნისა და ურთიერთქმედების პროცესებს. განსაკუთრებით დიდი მნიშვნელობა ენიჭება მაღალი ენერგიების ფიზიკას, რომლის შესწავლის საგანია ''კოსმოსურ სხივებში'' მიმდინარე პროცესები და დამუხტული ნაწილაკების მძლავრ ამჩქარებელში მიმდინარე მოვლენები.

ნეიტრონული ფიზიკა იკვლევს ნეიტრონის თვისებებს, ბირთვების მიერ ნეიტრონების ჩაჭერისა და გაბნევის მოვლენებს, სხვადასხვა ნივთიერებაში ნეიტრონების შენელებისა და [[დიფუზია|დიფუზიის]] პროცესებს. ნეიტრონული ფიზიკა [[ბირთვული რეაქტორი|ბირთვული რეაქტორების]] აგების მეცნიერული საფუძველია. ბირთვული ფიზიკის ამ დარგთან მჭიდროდაა დაკავშირებული მეცნიერული და ტექნიკური სხვა დარგებიც: მყარი სხეულების ფიზიკა, მასალათმცოდნეობა, [[მეტალურგია]] და სხვა.

ბირთვული ფიზიკის ამ ნაწილში მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს დამუხტული ნაწილაკების ამჩქარებლებს და კვლევითს [[ბირთვული რეაქტორი|ბირთვულ რეაქტორებს]]. რეაქტორები რადიოაქტიური [[იზოტოპები|იზოტოპების]] დიდი რაოდენობით მიღების საშუალებას იძლევა. ბირთვული ფიზიკის ექსპერიმენტული მეთოდიკის ამოცანაა აგრეთვე ელემენტარული ნაწილაკების აღმოჩენისა და რეგისტრაციისათვის განკუთვნილი ხელსაწყოების შექმნა, რაშიც დიდ როლს ასრულებს [[ელექტრონიკა]] და [[იმპულსური რადიოტექნიკა]]. ასეთი ხელსაწყოებია: ''საიონიზაციო კამერა'', ''ვილსონის კამერა'', ''ბუშტოვანი კამერა'', დამუხტული ნაწილაკების სხვადასხვა ტიპის მთვლელები და სხვა . ქართველ მეცნიერთა ჯგუფმა შექმნა ''ნაპერწკლოვანი კამერის'' ახალი სრულყოფილი ვარიანტი, რომელმაც დიდი გამოყენება პოვა სხვადახვა ქვეყნის მეცნიერთა მიერ ჩატარებულ ბირთვულ გამოკვლევებში.

ბირთვულმა ფიზიკამ ფართო გამოყენება პოვა [[ბირთვული ენერგეტიკა|ბირთვულ ენერგეტიკასა]] და [[ბირთვული ტექნიკა|ბირთვულ ტექნიკაში]], სამხედრო საქმეში ([[ატომური ბომბი|ატომური]] და წყალბადის ბომბები). [[რადიოაქტიურ იზოტოპი|რადიოაქტიურ იზოტოპებს]] იყენებენ სხვადსხვა პროცესის შესწავლისათვის მეცნიერულ და ტექნიკურ ისეთ დარგებში, როგორიცაა: [[ფიზიკა]], [[ქიმია]], [[მეტალურგია]], [[ბიოლოგია]], სასოფლო-სამეურნეო მეცნიერებანი, [[მედიცინა]] და სხვა.