სეისმოლოგია: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
[[ფაილი:World seismicity.jpg|მინი|დედამიწის სეისმური რუკა]]
[[ფაილი:Kinemetrics seismograph.jpg|მინი|სეისმოგრაფი]]
'''სეისმოლოგია''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძვ. ბერძნ]]. σεισμός – რყევა და λόγος – მოძღვრება) — [[გეოფიზიკა|გეოფიზიკის]] დარგი, რომელიც შეისწავლის სეისმურ ტალღებსა და მასთან დაკავშირებულ თანმხლებ მოვლენებს. თანამედროვე სეისმოლოგიის ერთ-ერთი ძირითადი პრობლემაა მიწისძვრის პროგნოზის საიმედო კრიტერიუმების დამუშავება. ამ მიმართულებით ინტენსიურად მიმდინარეობს [[მიწისძვრა|მიწისძვრის]] მომასწავებელი მოვლენების კვლევა. პროგნოზირების ერთ-ერთი მნიშნველოვანი ელემენტია სეისმური დარაიონება. [[მიწისძვრა|მიწისძვრების]] შესახებ მეტ-ნაკლებად სრული ინფორმაციის შეკრების მიზნით შექმნილია სეისმური სადგურების ქსელი. სეისმოლოგიის მნიშვნელოვანი პრობლემაა აგრეთვე მიწისძვრებითა და აფეთქებებით გამოწვეული [[სეისმური ტალღები]]ს გავრცელების თავისებურებების შესწავლის გზით [[დედამიწის სტრუქტურა|დედამიწის შიგა აგებულების]] კვლევა. ამავე მონაცემების საფუძველზე ინტენსიურად ხორციელდება [[სასარგებლო წიაღისეული]] საბადოთა განაწილების კანონზომიერებათა გამოვლენა.
Line 6 ⟶ 7:
დამოუკიდებელ სამეცნიერო დარგად სეისმოლოგია [[XIX საუკუნე|XIX საუკუნის]] II ნახევარში ჩამოყალიბდა. [[XIX საუკუნე|XIX საუკუნის]] დასასრულიდან სეისმოლოგიაში ინერგება ინსტრუმენტალური დაკვირვებები და კვლევის [[ფიზიკა]]-[[მათემატიკა|მათემატიკის]] მეთოდები. სეისმოლოგიის განვითარებაში დიდი წვლილი შეიტანეს ბ. გოლიცინმა, გერმანელმა გეოფიზიკოსმა ე. ეიხერტმა, ინგლისელმა ჯ. მილნმა, ჰ. ჯეფრისმა, ა. მოხოროვიჩიჩმა, ამერიკელმა ბ. გუტენბერგმა, იაპონელმა მეცნიერმა ფ. ომორიმ და სხვ.
[[რუსეთი|რუსეთში]] [[1888]] წელს შეიქმნა [[რუსეთის გეოგრაფიული საზოგადოება|რუსეთის გეოგრაფიული საზოგადოების]] სეისმური კომისია.
ინსტრუმენტალურ სეისმოლოგიას საფუძველი ჩაუყარა პეტერბურგის მეცნიერებათა აკადემიაში მუდმივი სეისმური კომისიის შექმნამ ([[1900]]). მნიშვნელოვანი სეისმოლოგიური კვლევები ტარდება [[ოტო შმიდტი]]ს სახელობის დედამიწის ფიზიკის ინსტიტუტში და სხვა.
[[საქართველო]]ში სეისმური ინსტრუმენტალური დაკვირვებები დაიწყო [[1899]] წლიდან თბილისის ფიზიკის ობსერვატორიაში. შემდეგ კი სეისმური სადგურები დაარსდა [[ბათუმი|ბათუმში]] ([[1902]] წ.), [[ახალქალაქი|ახალქალაქსა]] ([[1903]] წ.) და [[ბორჯომი|ბორჯომში]] ([[1903]] წ.).
სეისმოლოგიის დარგში წამყვანი სამეცნიერო დაწესებულებაა [[საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია|საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის]] გეოფიზიკის ინსტიტუტი. სეისმოლოგიის მომიჯნავე დარგებში კვლევა ტარდება გეოლოგიის ინსტიტუტში, სამშენებლოო მექანიკისა და სეისმომედეგობის ინსტიტუტში და
[[საქართველო]]ში სეისმოლოგიის განვითარებას დიდად შეუწყო ხელი [[ევგენი ბიუსი]]ს, [[გური თვალთვაძე|გური თვალთვაძის]], [[ალექსანდრე ცხაკაია]]ს და
საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში განსხვავებული სეისმური აქტიურობაა. ასე მაგალითად:
|