პართია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის წაშლა: diq:İmparatoriya Parti (deleted)
No edit summary
ხაზი 79:
|სქოლიო =
}}
'''პართია''' ('''პართიის სამეფო''') ({{lang-el|Παρθία}}, {{lang-ar|بارثيون}}, {{lang-fa|اشکانیان}}) — ძველი სახელმწიფო, რომელიც შექმნა [[ძვ. წ. 247|ქრ. შ. 247]] წელს [[კასპიის ზღვა|კასპიის ზღვის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთით, დღევანდელი [[თურქმენეთი]]ს ტერიტორიაზე. სახელმწიფოს მოსახლეობის ძირითადი ნაწილი იყვნენ [[პართელები]], [[სპარსელები]], [[სომხები]], [[ქურთები]] და ა.შ. მან დაიბყროდაიპყრო ტერიროტია მესოპოტამიიდან ინდოეთამდე. შეწყვიტა არსებობა [[220]] წელს. ჩინელი მოგზაურის [[ჩჟან ციანი]]ს ჩანაწერებში პართია და [[არშაკიდები|დინასტია არსი]] მოსენიებულია, როგორც ''ანსი'' ''({{lang-zh|安息}})''.
 
==ისტორიული მიმოხილვა==
[[ალექსანდრე დიდი]]ს სიკვდილის შემდეგ ([[ძვ. წ. 323]]) მაკედონიის იმპერიის ადგილზე წარმოიშვა სახელმწიფოების მთელი რიგი. [[ირანი]] თავდაპირველად [[სელევკიდები]]ს სამეფოში შედიოდა. მაგრამ ალექსანდრეს გარდაცვალების შემდეგ ადგილობრივმა მკვიდრმა ატროპატმა დააარსა [[ატროპატენა]]. უფრო მნიშვნელოვანი გახდნენ აღმოსავლეთის სამეფოები: გრეკო-ბაქტრიული სახელმწიფო და პართია.
 
[[ძვ. წ. 250|ქრ. შ. 250]] წელს ირანული მომთაბარე ტომები, საკები და პარნები, შეიჭრნენ სელევკიდთა ერთ-ერთ სატრაპიაში, პართიენაში. შემდეგ ახლადშემნილმა სახელმწიფომ დაიბყროდაიპყრო კიდევ ერთი სატრაპია გირკანია და [[სელევკოს II]]-ემ იძულებული იყო აღიარებინა არშაკიდთა მეფობა. ქრ. შ. მე-2 საუკუნეში პართია ანადგურებს სელევკიდთა იმპერიას და გავლენას [[დიდი არმენია|დიდ არმენიაზე]] ახდენს. მან სომხეთში თავისი მართველობა დაამყარა და [[ძვ. წ. 95]] წელს [[ტიგრან II]] სომხეთის მეფედ გამოაცხადა.
 
პართიის სამეფო დასუსტდა სხვადასხვა მომთაბარე ტომებთან ომისაგან. ამ დროს [[რომის იმპერია]]ში [[ტრაიანე]] მეფობდა. მან წაართვა პართიას [[სომხეთი]] და [[ქტესიფონი]]. პართიას გამოეყო შემდეგი ოლქები: მარგიანა, საკასტანი, გირკანია, ელიმაიდა, პარსა, ჰარაკენა, ქ. ჰარტა. [[226]] წელს არტაბანი დაეცა და ტიტული ”მეფეთა მეფე”, როგორც თითქმის მთლიანი პართია [[სასანიდები|სასანიდებთან]] გადავიდა.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/პართია“-დან