კარსტული ძაბრი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ r2.7.1) (ბოტის დამატება: el:Καταβόθρα |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
[[ფაილი:Sink hole.jpg|მინი|მარჯვნივ|260პქ|
[[ფაილი:Lavogne causse blandas.jpg|მინი|მარჯვნივ|260პქ|
'''კარსტული ძაბრი''' (ცნობილია აგრეთვე როგორც '''''„დოლინა“''''' ან '''''„წკვარამი“''''') — [[ხმელეთი|დედამიწის ზედაპირზე]] არსებული ბუნებრივი ჩაღრმავება ან ორმო, რომელიც წარმოიქმნება [[კარსტი|კარსტული პროცესების]] შედეგად — კარბონატული ქანების ქიმიური ლღობით,<ref>{{cite journal|author=Lard, L., Paull, C., & Hobson, B. |year=1995|title=Genesis of a submarine sinkhole without subaerial exposure|journal= Geology|volume= 23|issue=10|pages=949–951|}}</ref> ან [[სუფოზია|სუფოზიური]] პროცესებით.<ref name=bgs>{{cite web|url=http://www.bgs.ac.uk/mendips/caveskarst/karst_3.htm|title=კარსტი და მღვიმეები – დოლინები და კარსტული ძაბრები |publisher=ბრიტანეთის გეოლოგიური მიმოხილვა}}</ref> ზომები იცვლება 1-იდან 600-მდე. კარსტული ძაბრები ფორმირდება დროდადრო, ან უეცრად და მსოფლიოს მრავალ ადგილშია გამოხატული.
წარმოქმნის მექანიზმებში ჩართულია [[ეროზია (გეოლოგია)|ეროზიის]] ბუნებრივი და სუფოზიური პროცესები. ასე მაგალითად, [[გრუნტი]]ს [[წყალი|წყლები]] აორთქლებენ მაცემენტებელ კარბონატებს, და შემდეგ გადააქვთ სუსტი ნაწილაკები, რის შედეგად იქმნება სიცარიელე. ხშირად კარსტული ძაბრი გახსნილია [[მღვიმე|მღვიმის]] ძირში.
[[პაპუა-ახალი გვინეა|პაპუა-ახალი გვინეისა]] და [[აშშ]]-ში
მრავალრიცხოვანი დიდი
კარსტული ძაბრები გამოხატულია [[საქართველო]]შიც და დაკავშირებულია მხოლოდ [[კარსტი|კარსტთან]]. ზოგიერთ შემთხვევაში იგი [[ტბა|ტბებითაა]] დაკავებული. მაგ., [[ერწოს ტბა]]ს უკავია ოთხი, ხოლო [[დევის ტბა]]ს ორი კარსტული ძაბრი. კარსტული ძაბრები გვხვდება აგრეთვე [[ასხის მასივი|ასხისა]] და [[არაბიკის მასივი|არაბიკის მასივებზე]], [[ჭიათურის პლატო]]ზე და სხვ. საქართველოს ჩრდილოეთ-დასავლეთ მხარეში, კერძოდ [[აფხაზეთი|აფხაზეთში]], არაბიკისა და ბზიფის მოვაკებაზე დაკარსტულობის ინტენსივობის მაჩვენებელია ძაბრების ხშირი ქსელი, ასე, მაგ., არაბიკის დიდვაკეზე კვადრატულ კილომეტრზე საშუალოდ 85-90, ხოლო ბზიფის თხემის მოვაკებაზე 210-220 ძაბრი მოდის. უფრო დაბალ ჰიფსომეტრიულ დონეზე მდებარე მამძიშხის თხემური მოვაკება, იმერეთის პლატოს რიგი რაიონები, „ვაკეტყე“, ბუჯასსათავის რაიონი და სხვ. გამოირჩევიან აგრეთვე ძაბრების სიმჭიდროვით.<ref> ყიფიანი შ., ტინტილოზოვი ზ., ოქროჯანაშვილი არს., ჯიშკარიანი ვ., საქართველოს კარსტული მღვიმეების კადასტრი, თბ., 1966, გვ. 11-12.</ref>
ხაზი 14:
==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.wondermondo.com/Attractions/Sinkholes.htm
* [http://www.herbert-thiess.de/Kapsia/Index.html კარსტული ძაბრების შესახებ] {{en}}
* [http://www.telegraph.co.uk/earth/earthpicturegalleries/7818648/In-pictures-sinkholes-craters-and-collapsed-roads-around-the-world.html ანთროპოგენური ძაბრები] {{en}}
ხაზი 21:
{{სქოლიო}}
[[კატეგორია:
[[კატეგორია:რელიეფის ფორმები]]
| |||