ბრტყელი ტალღა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[[ფიზიკა]]ში '''ბრტყელი ტალღა''', ან '''ბრტყელი მონოქრომატული ტალღა''' არის მუდმივი [[სიხშირე|სიხშირის]] მქონე [[ტალღა]], რომლის ტალღური ფრონტები (მუდმივი [[ფაზა_ფაზა (ფიზიკა)|ფაზის]] ზედაპირები) არიან უსასრულო, პარალელური სიბრტყეები, რომლებიც ტალღის [[ფაზური სიჩქარე|ფაზური სიჩქარის]] პერპენდიკულარულია.

[[სურათიფაილი:Plane_Wave_3D_Animation_300x216_255Colors.gif|right|thumb|სამგანზომილებიანი ბრტყელი ტალღის ანიმაცია.]]

[[სურათიფაილი:Plane wave.gif|right|thumb|ორგანზომილებიანი ბრტყელი ტალღის ანიმაცია.]]

ამასტან ითვლება, რომ ფიზიკური აზრი აქვს ამონახსნის რეალურ ნაწილს, ანუ:

ეს გამოსახულება წარმოადგენს ერთგვაროვან გარემოში სკალარული [[ტალღური განტოლება|ტალღური განტოლების]] ამონახსნს. ვექტორული ტალღური განტოლების ამონასხნს ერთგვაროვან გარემოში ანალოგიური სახე აქვს, იმ განსხვავებით, რომ ამ შემთხვევაში სკალარული ამპლიტუდა ''A'' იცვლება ვექტორული '''A''' ამპლიტუდით. მაგალითად, [[ელექტრომაგნიტური ტალღა|ელექტრომაგნიტური ტალღის]] შემთხვევაში '''A''' ტიპიურად აირს [[ელექტრული ველის დაძაბულობა]], [[მაგნიტური ინდუქცია]] ან [[ვექტორული პოტენციალი]].

[[განივი ტალღა]] არის ისეთი ვექტორული ტალღა, რომლის ამპლიტუდა '''k''' ტალღური ვექტორის პერპენდიკულარულია, ხოლო [[გრძივი ტალღა]] კი არის ტალღა რომელშიც ამპლიტუდის ვექტორი '''k'''-ს პარალელურია.

ზემოთ მოყვანილ განტოლებაში ფუნქცია ''ω''('''k''') არის [[დისპერსიული თანაფარდობა]]. ფარდობა ''ω''/|'''k'''| არის [[ფაზური სიჩქარე|ფაზური სიჩქარის]] მოდული, ხოლო ''dω''/''d'''''k''' არის [[ჯგუფური სიჩქარე]].

* [[ტალღა]]

* J. D. Jackson, ''Classical Electrodynamics'' (Wiley: New York, 1998 ).