|
}}
'''მანგლისი''' -— [[დაბა]] [[თეთრი წყაროს მუნიციპალიტეტი|თეთრი წყაროს მუნიციპალიტეტში]], მდებარეობს [[თრიალეთის ქედი]]ს სამხრეთ კალთაზე, მდინარე [[ალგეთი]]ს მარცხენა ნაპირზე. მანგლისი და მანგლისის ხეობა მოხსენიებულია [[ქართლის ცხოვრება]]ში [[IV საუკუნე]]ში; მანგლისი ერთ-ერთი იყო იმ 18 სამთავროდან, რომლებიც დამოუკიდებლად დებდნენ ზავის პირობებს [[არაბები|არაბებთან]].<ref name="ბერძენიშვილი">ნ.ბერძენიშვილი, საქართველოს ისტორიის საკითხები, თბილისი, 1964, წიგნი პირველი, გვერდი 25</ref> მანგლისსა და მანგლისის ხეობაში ხშირ შემთხვევაში იგულისხმება შემდეგ საზღვრებში მოქცეული ტერიტორია: [[აღმოსავლეთი]]თ - დიდგორის და ბენდერ-ბენდენის მთის კალთები, [[დასავლეთი]]თ - არჯევნის, იგივე კადკაია-კაჩკაიას ქედი და საკრისის მთია, რომელსაც [[რუსული ენა|რუსულენოვანი]] მოსახლეობა ყვითელ მთას უწოდებს ({{lang-ru|Жёлтая гора}}), [[სამხრეთი]]თ ბენდერის, იგივე ბედენის ქედი, [[ჩრდილოეთი]]თ კი - დიდგორის ქედი.<ref name="კალმახელიძე">თამთა კალმახელიძე, მანგლისი, თბილისი, 2001 წელი, გამომცემლობა განათლება, ISBN 99928-54-53-7</ref>. მანგლისში 1682 წლამდე მანგლისში ინახებოდა იმ ჯვრის ლურსმანი, რომელზეც ბიბლიური გადმოცემის თანახმად გააკრეს [[იესო ქრისტე]].<ref name="არსენ კათალიკოსი">არსენ კათალიკოსი, ცხოვრება წმინდა ნინოსი,1964 წლის გამოცემა, თბილისი,</ref> მანგლისში მდებარეობს ქართული ხუროთმოძღვრების ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ძეგლი - [[მანგლისის სიონი|მანგლისის მარიამ ღვთისმშობლის სახელობის ტაძარი]], რომელიც ქართულ ლიტერატურაში მეოთხე საუკუნიდან მოიხსენიება.<ref name="არსენ კათალიკოსი"/>. [[1795]] წელს [[აღა-მაჰმად-ხანი]]ს შემოსევის შედეგად მანგლისი და მანგლისის მხარე გაუკაცრიელდა. [[1824]] წლისთვის მანგლისში იდგა [[ერევნის მეცამეტე გრენადერთა პოლკი]], რომელმაც მოახდინა დაუსახლებელი ტერიტორიის კოლონიზაცია.<ref>В.Кавришвил.Манглиси.В кн.:Тифлис и ег окресности.Тб., 1925 г., стр. 191-195</ref>
== ეტიმოლოგია ==
|
