ჩინელები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
188.169.71.39-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Xqbot-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა ეთნიკური ჯგუფი
|ჯგუფი = ჩინელები
|სურათი =[[ფაილი:Han Chinese Notable People.png|300px]]
<small>I ხაზი: [[ცაო სიუეცინი]]{{·}}[[ძიან-სიუნ ვუ]]{{·}}[[დუ ფუ]]{{·}}[[ლეი მან-ვეი]]{{·}}[[სიმა ციანი]]<br />II ხაზი: [[სუნ ძი]]{{·}}[[ცინ შიხუანდი]]{{·}}[[ლაოძი]]{{·}}[[სი ძინპინი]]{{·}}[[დენ სიაოპინი]] <br />III ხაზი: [[ქიუ ჯინი]]{{·}}[[სუანძანი]]{{·}}[[კონფუცი]]{{·}}[[ჯან ხენი]]{{·}}[[ჯენდაო ლი]] <br />IV ხაზი: [[ჟანგ ჟონჯინი]]{{·}}[[უ-დი]]{{·}}[[სუნ მეილინი]]{{·}}[[სუნ იატსენი]]{{·}}[[ცაი ლუნი]] <br />V ხაზი: [[ლი ცინჯაო]] {{·}} [[ლი კუან იუ]] {{·}} [[ტაი ტაიჯონგი]] {{·}} [[იან ლივეი]] {{·}} [[ჟოუ ცუანი]]</small>
|მოსახლეობა = '''1,310,158,851''' <br /> დედამიწის სრული მოსახლეობის 19.73%
|რეგიონი1 = {{flagicon|People's Republic of China}}&nbsp;[[ჩინეთი]]
|მოს1 = 1,207,541,842
|სქო1 = <ref name="ciastat">https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ch.html#People</ref>
|რეგიონი2 = {{flagcountry|ROC}} ([[ტაივანი]])
|მოს2 = 22,575,365
|სქო2 = <ref name="ciastat"/>
|რეგიონი3 = {{flagcountry|Hong Kong}}
|მოს3 = 6,593,410
|სქო3 =<ref name="ciastat"/>
|რეგიონი4 = {{flagcountry|Singapore}}
|მოს4 = 3,684,936
|სქო4 =
|region5 = {{flagcountry|მაკაო}}
|pop5 = 433,641
|ref5 = <ref name="ciastat"/>
|region6 = {{flagcountry|ინდონეზია}}
|pop6 = 10,000,000
|ref6 = <ref name="thejakartapost">[http://www.thejakartapost.com/news/2008/05/26/chinese-indonesians-can039t-be-put-boxes.html], thejakartapost</ref>
|region7 = {{flagcountry|ტაილანდი}}
|pop7 = 7,053,240
|ref7 = <ref name="ocac">[http://www.ocac.gov.tw/english/public/public.asp?selno=1163&no=1163&level=B :: Overseas Compatriot Affairs Commission, R.O.C. ::]. Ocac.gov.tw (2004-08-24). Retrieved on 2010-12-12.</ref>
|region8 = {{flagcountry|მალაიზია}}
|pop8 = 6,590,500
|ref8 = <ref>[http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/2777.htm Malaysia]. State.gov (2010-07-14). Retrieved on 2010-12-12.</ref>
|region9 = {{flagcountry|აშშ}}
|pop9 = 3,376,031
|ref9 =
|region10 = {{flagcountry|კანადა}}
|pop10 = 1,364,215
|ref10 =
|region11 = {{flagcountry|პერუ}}
|pop11 = 1,300,000
|ref11 =
|region12 = {{flagcountry|ვიეტნამი}}
|pop12 = 1,263,570
|ref12 =
|region13 = {{flagcountry|კამბოჯა}}
|pop13 = 1,180,000
|ref13 = <ref>[http://news.xinhuanet.com/english/2008-06/07/content_8324545.htm]</ref>
|region14 = {{flagcountry|Philippines}}
|pop14 = 1,146,250
|ref14 =
|region15 = {{flagcountry|Burma}}
|pop15 = 1,101,314
|ref15 =
|region16 = {{flagcountry|Russia}}
|pop16 = 998,000
|ref16 =
|region17 = {{flagcountry|Japan}}
|pop17 = 655,377
|ref17 = <ref>{{cite web|title=国籍(出身地)別在留資格(在留目的)別外国人登録者(Number of foreign residents by country as of 2008)|url=http://www.e-stat.go.jp/SG1/estat/Xlsdl.do?sinfid=000004032096|publisher=Ministry of Justice|date=2009-09-04|language=Japanese}}</ref>
|region18 = {{flagcountry|Australia}}
|pop18 = 614,694
|ref18 =
|region19 = {{flagcountry|South Africa}}
|pop19 = 350,000
|ref19 = <ref name="Park2009">{{cite book| url=http://www.inter-disciplinary.net/wp-content/uploads/2009/11/rei-v1.3b.pdf | work=Representation, Expression and Identity | year=2009 |publisher= Interdisciplinary Perspectives | title=Recent Chinese Migrations to South Africa - New Intersections of Race, Class and Ethnicity | first=Yoon Jung | last=Park | ISBN= 978-1-904710-81-3 | accessdate=September 20, 2010 }}</ref>
|region20 = {{flagcountry|United Kingdom}}
|pop20 = 296,623
|ref20 =
|region21 = {{flagcountry|France}}
|pop21 = 230,515
|region22 = {{flagcountry|Italy}}
|pop22 = 210,000
|region23 = {{flagcountry|India}}
|pop23 = 189,470
|ref23 =
|region24 = {{flagcountry|Laos}}
|pop24 = 185,765
|ref24 =
|region25 = {{flagcountry|Brazil}}
|pop25 = 151,649
|ref25 =
|region26 = {{flagcountry|Spain}}
|pop26 = 147,928
|region27 = {{flagcountry|New Zealand}}
|pop27 = 147,510
|ref27 = <ref>{{cite web |url= http://www.stats.govt.nz/browse_for_stats/population/estimates_and_projections/NationalEthnicPopulationProjections_HOTP2006-26/Technical%20Notes.aspx |title=National Ethnic Population Projections: 2006(base)–2026 update |accessdate=July 22nd, 2011 }}</ref>
|region28 = {{flagcountry|Netherlands}}
|pop28 = 144,928
|ref28 =
|region29 = {{flagcountry|South Korea}}
|pop29 = 137,790
|ref29 =
|region30 = {{flagcountry|Panama}}
|pop30 = 135,000
|ref30 = <ref>[http://www.gio.gov.tw/taiwan-website/5-gp/panama/ch_pa01.htm#3 ]{{dead link|date=December 2010}}</ref>
|ref30 = <ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/monitoring/media_reports/1166678.stm | work=BBC News | title=Little China in Belgrade | date=2001-02-12 | accessdate=2010-05-04}}</ref>
|region31 = {{flagcountry|Ireland}}
|pop31 = 11,218
|ref31 =
|region32 = {{flagcountry|Costa Rica}}
|pop32 = ca 40,000
|ref32 = <ref name="ciastat"/>
|ენები =[[ჩინური ენა|ჩინური]]
|რელიგიები = [[ჩინური ხალხური რელიგია]], [[მაჰაიანა]], [[დაოსიზმი]], [[კონფუციანელობა]]<ref>[http://www.travelchinaguide.com/intro/nationality/han/ Travel China Guide – Han Chinese], [http://asia.msu.edu/eastasia/China/religion.html Windows on Asia – Chinese Religions], [http://www.travelchinaguide.com/intro/religion/ China – Travel China Guide – Religions and Beliefs], [http://www.everyculture.com/Russia-Eurasia-China/Han-Religion-and-Expressive-Culture.html Every Culture – Han people: Religion and Expressive Culture], [http://www.everyculture.com/wc/Brazil-to-Congo-Republic-of/Chinese.html Every Culture – Han Chinese in the People's Republic of China]</ref>, [[ქრისტიანობა]] და სხვა რელიგიური უმცირესობები.
|related-c =
}}
'''ჩინელები''' — დედამიწის ყველაზე მრავალრიცხოვანი [[ერი]], [[ჩინეთი]]ს ძირითადი მოსახლენი (1,207 მლნ). დიდი ჩინური დიასპორებია [[მალაიზია]]ში (5.2 მლნ), [[ინდონეზია]]ში (5.2 მლნ), [[სინგაპური|სინგაპურში]] (3.684 მლნ), [[ფილიპინები|ფილიპინებში]] (1.146 მლნ).
 
რადგან ინტერნაციონალურმა თემამ წამოიწია საიტზე, მომინდა შესაბამისი პოსტი გამეკეთებინა, ამჯერად ჩინელებზე. ინტერნეტ სივრცეში არსებული ინფორმაციიდან მწირი მონაცემებიც ამოვკრიბე და ჩინური სამზარეულოს განსაკუთრებული ნიმუშებიც დავძებნე, თუმცა აზიზ მჭამელებს ამ ფოტოების ნახვას ნამდვილად არ ვურჩევ.
 
* '''სახელები''': თვითწოდება - {{lang-zh|汉族}} ''ხან, ხანჟენ''; [[ფრანგული ენა|ფრანგ.]]- Chinois; [[რუსული ენა|რუს.]] - Китайцы.
ჩინეთი ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული ქვეყანაა და ბოლო მონაცემებით მოსახლეობის რაოდენობა 1.317.000.000-ს აღწევს. ჭარბი მოსახლეობის თავსატეხი ჩინეთის ხელისუფლებამ თავისებურად გადაწყვტა – მოქალაქეების სხვა ქვეყნებში წასვლის წაახალისებით. ჩინელები ყველა ქვეყანაში მაინც ჩინელებად რჩებიან, თავიანთი ეროვნული გარეგნობიდან და გონებიდან გამომდინარე ანუ ჩინეთის დასაყრდენად სახელმწიფო ურთიერთობებში.
* '''საერთო რაოდენობა''': დაახლ. 1,207 მლნ. მიეკუთვნება [[მონგოლოიდური რასა|მონგოლოიდური რასის]] წყნარი ოკეანის შტოს.
ისინი გაჭირვებას შეჩვეული ხალხია, ცხოვრების მძიმე პირობებს ადვილად იტანენ, შეუძლიათ ათეულობით კაცმა იცხოვროს 20 კვ. მ.-ზე, ადვილად თანხმდებიან დაბალ ანაზღაურებას და იკავებენ ადგილობრივი მოსახლეობის მშრომელთა ადგილს. ჩინელებისთვის ქვეყნიდან გასვლა დიდი სიხარულია, მათ ჩინეთში ერთ ბავშვზე მეტის ყოლა აკრძალული აქვთ წესით, ხოლო სხვა ქვეყანაში უსასრულოდ მრავლდებიან.
* '''ენა''': [[ჩინური ენა|ჩინური]].
* '''რელიგია''': [[ბუდიზმი|ბუდისტები]], [[დაოსიზმი|დაოსისტები]], [[კონფუციანელობა|კონფუციანელები]], არიან აგრეთვე [[ქრისტიანობა|ქრისტიანები]].
 
== სქოლიო ==
ჩინელთა შემოსევით მთელი მსოფლიო და თავად რუსეთია შეშფოთებული, რომლის მოსახლეობაც 2008 წლის მონაცემებით 142 მილიონს აღწევს. რუს მეცნიერთა გათვლით, 2015 წლისთვის თითქმის ყოველი მეოთხე მოსახლე რუსეთში ჩინელი იქნება, დღეს-დღეობით კი, არაოფიციალური მონაცემებით, რუსეთში უკვე ცხოვრობს 6.000.000 ჩინელი. თავად რუსები ამით ძალიან შეშინებულნი არიან, აღმოსავლეთში მიდის ჩინეთიზაცია, ისინი შუჩერებლად ითვისებენ მთელ ციმბირს. ცნობილია, რომ ჩინური თავსტეხი კანადაში და ამერიკაშიც კარგა ხანია არსებობს, ნიუ-იორკში ჩაინა-თაუნი ანუ ჩინური დასახლება არსებობს, სადაც ვერც კი იგრძნობ, რომ ამერიკაში ხარ.
{{სქოლიო}}
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
რუსეთი და დანარჩენი მსოფლიო საკუთარ თავს თავადვე მიხედავს, აი საქართველოსთანა პატარა და მცირე ეროვანი ქვეყნისთვის კი როდის გადაიქცევა ჩინური შემოსევა თავსატეხად, ვერავინ იტყვის, რადგან აქ დანამდვილებით არავინ იცის, რა რაოდენობის ჩინელი შემოდის. სახელმწიფო აღრიცხვის სამსახურში ჩინელების შესახებ მონაცემს არ ფლობენ. ევროსაბჭოს ქვეყნები სხვა ქვეყნებიდან მოწოლილ საფრთხეს იმით დაუსხლტნენ, რომ მისაღებ პირთა რაოდენობა შეზღუდეს. საქართველოში ამგვარი შეზღუდვის დაწესებაზე ჯერჯერობით არ ფიქრობენ.
* [http://english.peopledaily.com.cn/200409/16/eng20040916_157308.html როგორ გახდნენ ჩინელები მსოფლიოში უდიდესი ტომი]
 
{{ესკიზი-ჩინეთი}}
გაუხმაურებელი წყაროს ცნობით, ჩინეთის მთავრობა 30-40 ათასი დოლარის საქონელს (სავარაუდოდ, სესხის სახით) აძლევს თანამოქალაქეებს, რათა ისინი სხვადასხვა ქვეყნებში, მათ შორის საქართველოში, დამკვიდრდნენ და მაღაზიები გახსნან. ამასთან, მცირე ანაზღაურების ფასად ხდება საქორწინო ხელმოწერა საქართველოს მოქალაქეებთან და… ისინი საქართველოს მოქალაქეები ხდებიან.
{{ეთნოგრაფია}}
 
[[კატეგორია:მსოფლიოს ხალხები]]
გერმანიას ან საფრანგეთს არავინ ადანაშაულებს იმაში, რატომ არ სურთ მათ ქართველი ლტოლვილებით საკუთარი ქვეყნის ავსება, მაგრამ იმედია საქართველოს მოქალაქეებსაც გვაქვს უფლება, დავსვათ შეკითხვა: ხომ არ გვემუქრება გადაშენების საფრთხე და რას გვიპირებს თბილისის ქუჩებში (და უკვე არა მხოლოდ თბილისის ქუჩებში) ჩვეულებრივ მოვლენად ქცეული ყვითელი რასის სიჭარბე? რომლებიც თითქოს შეუმჩნევლად, ერთგვარად მორიდებულადაც კი მოძრაობენ, მაგრამ სახეზე აწერიათ, რომ თავს შესანიშნავად გრძნობენ საქართველოს ნაყოფიერ მიწაზე და როგორც ქართველები მხოლოდ პირად საუბრებში აღნიშნავენ, უკვე ჩინური დასახლებებიც კი შექმნეს ქვეყნის სხვადასხვა კუთხეში.
[[კატეგორია:ჩინეთი]]
[[კატეგორია:ჩინეთის დემოგრაფია]]
 
[[ar:قومية الهان]]
(გამოყენებულია მანანა ნოზაძისა და გაიოზ მამალაძის მასალები)
[[av:Китаял]]
[[be:Кітайцы]]
[[be-x-old:Кітайцы]]
[[bg:Хан (народ)]]
[[bo:རྒྱ་མི།]]
[[ca:Ètnia Han]]
[[cs:Chanové]]
[[cy:Tsineaid Han]]
[[da:Hankineser]]
[[de:Han-Chinesen]]
[[dz:རྒྱ་མི]]
[[en:Han Chinese]]
[[eo:Hanoj]]
[[es:Etnia han]]
[[et:Hiinlased]]
[[eu:Han etnia]]
[[fa:قوم هان]]
[[fi:Han-kiinalaiset]]
[[fr:Han (ethnie)]]
[[gan:漢人]]
[[gl:Han]]
[[hak:Hòn-tshu̍k]]
[[he:האן (קבוצה אתנית)]]
[[hi:हान चीनी]]
[[hr:Han Kinezi]]
[[hu:Han kínaiak]]
[[id:Suku Han]]
[[it:Han]]
[[ja:漢民族]]
[[jv:Suku Han]]
[[kk:Қытайлар]]
[[ko:한족]]
[[la:Sinae (gens)]]
[[lt:Haniai]]
[[lv:Haņi]]
[[mk:Кинези]]
[[mn:Хятад үндэстэн]]
[[mr:हान चीनी]]
[[ms:Bangsa Han]]
[[nl:Han-Chinezen]]
[[nn:Han-kinesarar]]
[[no:Han-kinesere]]
[[os:Хань (адæм)]]
[[pl:Chińczycy Han]]
[[pnb:ہان چینی]]
[[pt:Han (etnia)]]
[[qu:Han runa]]
[[ro:Chinezi Han]]
[[ru:Хань (народ)]]
[[sah:Кытайдар]]
[[scn:Han]]
[[simple:Han Chinese]]
[[sk:Chanovia]]
[[sr:Хан Кинези]]
[[sv:Hankineser]]
[[ta:ஹான் சீனர்]]
[[th:ชาวฮั่น]]
[[tl:Tsinong Han]]
[[tr:Han Ulusu]]
[[tt:Кытайлар]]
[[ug:خەنزۇ مىللىتى]]
[[uk:Китайці]]
[[vi:Người Hán]]
[[xmf:ჩინარეფი]]
[[za:Bouxgun]]
[[zh:汉族]]
[[zh-min-nan:Hàn-cho̍k]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ჩინელები“-დან