იუპიტერის ჯგუფის პლანეტები: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ +კატ., en: |
|||
ხაზი 12:
გიგანტებად პლანეტები მათი ზომის გამო იწოდებიან. საქმე ისაა, რომ მცირე მასის პლანეტებს არ ყოფნით გრავიტაცია ისეთი მსუბუქი გაზების შესაკავებლად, როგორიცაა წყალბადი. მიიჩნევა, რომ ეს პლანეტები 3 ძირითადი შრისგან შედგებიან. ზედა შრე - ატმოსფეროა. აქ ქარები წამში 1000 კმ-მდე სისწრაფით დაქრიან. მკვლევარების მიერ შენიშნულია ისეთი ატმოსფერული მოვლენები, რომლებსაც "მუდმივ" ატმოსფერულ მოვლენებს უწოდებენ - ასეთია [[დიდი წითელი ლაქა]] იუპიტერზე, რომელსაც მეცნიერები უკვე 300 წელზე მეტია აკვირდებიან და რომელიც ზომით სამჯერ აღემატება დედამიწას, [[დიდი ბნელი ლაქა]] ნეპტუნზე და სატურნის შედარებით მცირე ლაქები. იუპიტერზე გაგზავნილი დასაშვები აპარატის [[გალილეო]]ს მიერ დედამიწაზე გამოგზავნილი მონაცემებით - 130 კილომეტრის სიღრმეზე იუპიტერის ატმოსფეროში ტემპერატურა ცელსიუსით 145 გრადუსს, ხოლო ატმოსფერული წნევა 24 ატმოსფეროს აღწევს. მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ შედარებით ქვედა შრეებში, ასე 800-1000 კმ. სიღრმეზე იმდენად მაღალი ტემპერატურაა, რომ წყალბადი თხევად ფორმას იღებს. უფრო დაბლა, პლანეტის ცენტრში, შეიძლება წყალბადის ატომები იმდენად კარგავდნენ მდგრადობას, რომ გაზი თხევადი მეტალის ფორმას იღებს (იგულისხმება რომ ამგვარ პირობებში პროტონები და ელექტრონები დამოუკიდებლად არსებობენ). ბევრი მეცნიერი ფიქრობს, რომ იუპიტერის ბირთვში არსებული ტემპერატურა და წნევა საკმარისად მაღალია საიმისოდ რომ აქ თერმობირთვული სინთეზი მიმდინარეობდეს. ასეა, თუ ისე, ფაქტია, რომ იუპიტერის ჯგუფის პლანეტები გაცილებით მეტ სითბოს გამოიმუშავებენ თვითონ, ვიდრე მზისგან იღებენ.
== იხილეთ აგრეთვე ==
*[[მზის სისტემა]]
== ლიტერატურა ==
* Episode "Giants" on [[The Science Channel]] TV show ''Planets''
* SPACE.com: Q&A: The IAU's Proposed Planet Definition 16 August 2006 2:00 am ET
* BBC News: Q&A New planets proposal Wednesday, 16 August 2006, 13:36 GMT 14:36 UK
== რესურსები ინტერნეტში ==
{{Commons|Jovian planet|Gas giant}}
* SPACE.com: [http://www.space.com/scienceastronomy/060816_planet_qanda.html Q&A: The IAU's Proposed Planet Definition] 16 August 2006 2:00 am ET
* BBC News: [http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/4798205.stm Q&A New planets proposal] Wednesday, 16 August 2006, 13:36 GMT 14:36 UK
* Gas Giants in Science Fiction: [http://www.infoshop.org/sf/index.php/Gas_Giant List]
[[კატეგორია:პლანეტები]]
[[en:Gas giant]]
[[et:Hiidplaneet]]
[[el:Αέριος γίγαντας]]
[[es:Gigante gaseoso]]
[[eo:Gasgiganto]]
[[eu:Gasezko erraldoi]]
[[fa:غول گازی]]
[[fr:Géante gazeuse]]
[[ko:목성형 행성]]
[[hy:Գազային հսկա]]
[[hi:गैस दानव]]
[[hr:Plinoviti div]]
[[id:Raksasa gas]]
[[is:Gasrisi]]
[[it:Gigante gassoso]]
[[he:ענק גזים]]
[[la:Gigas gasosus]]
[[lv:Gāzu planēta]]
[[lb:Gasplanéit]]
[[lt:Planetos milžinės]]
[[hu:Óriásbolygó]]
[[mr:राक्षसी वायू ग्रह]]
[[ms:Gergasi gas]]
[[mn:Хийн гариг]]
[[nl:Gasreus]]
[[ja:木星型惑星]]
[[no:Gasskjempe]]
[[pms:Gigant gasos]]
[[pl:Gazowy olbrzym]]
[[pt:Planeta gasoso]]
[[ru:Газовая планета]]
[[simple:Gas giant]]
[[sk:Joviálna planéta]]
[[sl:Plinski velikan]]
[[sr:Планета Јупитеровог типа]]
[[fi:Jättiläisplaneetta]]
[[sv:Gasjätte]]
[[tl:Dambuhalang gas]]
[[tt:Газлы планета]]
[[th:ดาวแก๊สยักษ์]]
[[tr:Gaz devi]]
[[uk:Газові планети]]
[[ur:گیسی دیو]]
[[vi:Hành tinh khí khổng lồ]]
[[zh-yue:氣體大行星]]
[[zh:氣體巨行星]]
| |||