ხმალი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
clean up using AWB
შესწორებები
ხაზი 1:
[[File:Degen - Fig. 1,2,12. Neue preußische Degen. – 3 u. 4 Degen Philipps II. von Spanien. – 5. Degen ....jpg|thumb|ხმლების ტიპები]]
'''ხმალი''' — ცივი იარაღი. არსებობს მჭრელი, მჩხვლეტავ-მჭრელი და მჩხვლეტავი ხმლები. ხმლების წონა მერყეობს 700 გრამიდან (როგორიცაა მაგალითად [[გლადიუსი (ხმალი)|გლადიუსი]]) 7 კილომდე (მაგალითად [[ცვაიჰენდერი]], და [[ფლამბერგი]]). ერთხელიანი მჭრელი ან მჭრელ-მჩხვლეტავი ხმალის მასა შეადგენს 0.9 გრამიდან 2 კილოს.
 
ხმლებს გამოყენებდნენ ბრძოლებისთვის. ხმლის კარგად ფლობისთვის საჭირო იყო მეომრის ხანგრძლივი წვრთნა. ხმლის განსაკუთრებული თვისება იყო მისი უნივერსალურობა:
 
* ხმლით იარაღდებოდნენ ფეხით მოსიარულე და ცხენით მოსიარულე მეომრები, და ხშირად [[მშვილდ-ისარი|მშვილდოსნებიც]].
* მჭრელი დარტყმები ხმლით გამოირჩეოდა განსაკუთრებული სიძლიერით, განსაკუთრებითრაც ასევე ზრდიდა ცხენიდან შეტევითშეტევის სიძლიერეს.
* ხმალს შეუძლია მიაყენოს როგორც მჭრელი ასეცე მჩხვლეტავი დარტყმა.
* ხმლის შენახვა იყო ადვლილი, ასევე მისი გამოღება საშიშროების შემთხვევაში.
 
== ისტორია ==
თავდაპირველად ადამიანები აკეთებდნენამზადებდნენ [[სპილენძი|სპილენძის]] მოკლე ხმლებს, ჩვენ წელთა აღრიცხვით დაახლოებით 2000 წლით ადრე.
 
[[ევროპა|ევროპაში]] [[შუა საუკუნეები|შუა საუკუნეებში]] ხმლები განსაკუთრებით გავრცელდა, იყო ბევრი მოდიფიკაცია რამაც ხმლები უფრო გააუმჯობესა. ძველ შუა საუკუნეებში გერმანელები იყენებდნენ ერთმხარით ბასრ ხმლებს რომლებსაც კარგი მჭრელი დარტყმა ჰქონდა, შემდეგ გაიზარდა ქალაქები, მოიმატა [[მჭედელი|მჭედლობის]] და [[მეტალურგია|მეტალურგიის]] დონემ, ტყავის [[აბჯარი]] გადადის [[ფოლადი|ფოლადის]] აბჯარში, პოპულარული ხდება [[რაინდი|რაინდების]] ტურნირები, დუელები და ბრძოლები, ამ დროსაც შეიქმნა მჭრელ-მჩხვლეავი ხმლები. მოგვიანებით ჩნდება საომარი ტექნიკის მრავალფეროვანი არჩევანი, აბჯრები უფრო საიმედო ხდება ([[ფოლადი|ფოლადის]] ფირფიტებით მზადდება), ეს კი ძლიერ მოქმედებს ხმლის რევოლუციაზე, ამ დროს უფრო პოპულარული ხდება მძიმე, ორხელიანი ხმლები.
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
 
* [http://www.swordforum.com/forums/forumdisplay.php?1-Antique-Arms-amp-Armour-Community ფორუმი ხმლებზე] {{en}}
* [http://www.oldswords.com/ www.oldswords.com] - საიტი ხმლების შესახებ {{en}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ხმალი“-დან