რიო-დე-ჟანეირო: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 580:
*[[სანტუს-დიუმონტის აეროპორტი]]: ძირითადად [[სან-პაულუ]]სკენ და ზოგიერთ მოკლე და საშუალო მანძილის შინაურ ფრენებს, ასევე ზოგად ავიაციას ემსახურება. მდებარეობს [[გუანაბარის უბე]]ზე, რიოს ცენტრიდან ოდნავ მოშორებით. 1990-იანი წლებიდან სანტოს-დიუმონტის ზომების გაზრდა დაიწყო, რაც სცილდებოდა მის სპეციალიზაციას — ბრაზილიის შიდა რეისებზე ფრენებს. თუმცა, [[2004]] წელს აეროპორტმა თავისი ძირითადი სპეციალიზაცია დაიბრუნდა და აქცენტი კვლავ შიდა ფრენებზე აიღო. ამჟამად აქტიურად მიმდინარეობს მგზავრთა ტერმინალის განახლება-გაფართოება, რათა მგზავრებს მეტი კომფორტი და მოხერხებულობა შეექმნათ.<ref>{{cite web|url=http://www.infraero.gov.br/usa/aero_prev_home.php?ai=212 |title=National Airport of Rio de Janeiro |publisher=Infraero |accessdate=April 17, 2010 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20080521200151/http://www.infraero.gov.br/usa/aero_prev_home.php?ai=212 |archivedate=May 21, 2008}}</ref>
 
*[[ჟაკარეპაგუის აეროპორტი]]: გამოიყენება საერთო ავიაციისათვის და მასპინძლობს ბრაზილიის აერო-კლუბს. მდებარეობს ბაიშადა-დე-ჟაპარეკაგუის რაიონში, რიო-დე-ჟანეიროს მუნიციპალურ საზღვრებში, ქალაქის ცენტრიდან 30 კმ-ში.<ref>{{cite web|url=http://www.infraero.gov.br/usa/aero_prev_home.php?ai=214 |title=Jacarepaguá Airport |publisher=Infraero |accessdate=April 17, 2010}} {{Dead link|date=September 2010|bot=H3llBot}}</ref>
 
სამხედრო აეროპორტებს შორისაა:
ხაზი 634:
 
=== სოციალური საკითხები ===
რიო-დე-ჟანეიროში მდიდრებსა და ღარიბებს შორის საკმაოდ მნიშვნელოვანი უთანასწორობაა.<ref>[http://www.ikoporan.org/1_1_contexto_rio_eng.asp Disparities between rich and poor]{{Dead link|date=April 2010}}</ref> მიუხედავად იმისა, რომ ქალაქი მსოფლიოს უმთავრეს მეტროპოლიებს შორის იკავებს ადგილს, მისი მოსახელობის 1/5 საგარეუბნო ტიპის დასახლებებში, ე. წ. [[ფაველა|ფაველებში]] ცხოვრობს, სადაც საბინაო ფონდი არ რეგულირდება.<ref>{{cite web|url=http://www.iets.org.br/article.php3?id_article=702 |title=Barracos em expansão |publisher=Iets.org.br |accessdate=October 16, 2010}}</ref> ფაველებში მოსახლეობის 15% ღატაკია.<ref>{{cite web|url=http://revistaepoca.globo.com/Revista/Epoca/0,,EMI167577-15223,00.html |title=FGV: desigualdade entre favela e asfalto cai no Rio |publisher=Revistaepoca.globo.com |date=August 31, 2010 |accessdate=October 16, 2010}}</ref> ამ პრობლემის გადასაწყვეტად, გატარდა რამდენიმე სამთავრობო პროგრამა, რაც [[ფაველა|ფაველებიდან]] მოსახლეობის სოციალურ საცხოვრებლებში გადაყვანას ითვალისწინებდა, მაგალითად სიდადე-დე-დეუსში.
 
=== კრიმინალი ===
რიო-დე-ჟანეიროში კრიმინალის მაღალი მაჩვენებელია, განსაკუთრებით მკვლელობების, ძირითადად სან-კრისტოვანში, გრანდე-ტიჟუკაში, კოპაკაბანასა და ლემეში.<ref>{{cite web|url=http://noticias.bol.uol.com.br/brasil/2009/11/06/numero-de-mortes-em-confronto-com-a-policia-supera-homicidios-em-tres-regioes-do-rio.jhtm |title=North Zone of Rio and Violence |publisher=Noticias.bol.uol.com.br |date=October 24, 2007 |accessdate=April 17, 2010}}</ref> [[2010]] წელს მუნიციპალურ არეალში 1 764 მკვლელობა დაფიქსირდა, რაც წინა წლის მაჩვენებელზე ნაკლებია.<ref>{{Cite web|url=http://tabnet.datasus.gov.br/cgi/deftohtm.exe?sim/cnv/ext10br.def |title=Óbitos por Causas Externas 1996 a 2010 |accessdate=2012-06-05 |publisher=DATASUS |language=Portuguese}}</ref> თუმცა, მკვლელობათა რიცხვი მეტროპოლიურ არეალსა და მთლიანად შტატში მაინც იმატებს. ფედერალური მთავრობის კვლევების<ref name="autogenerated1">Folha de S. Paulo website, [http://www1.folha.uol.com.br/folha/cotidiano/ult95u368007.shtml "Número de homicídios cai no Brasil"], published January 30, 2008, retrieved February 14, 2008. See the.xls file linked in the article.</ref> თანახმად, მუნიციპალიტეტი 206-ე ადგილზეა [[ბრაზილია|ბრაზილიის]] ძალადობით გამორჩეულ ქალაქებსა და მუნიციპალიტეტებს შორის. [[1978]]—[[2000]] წლებში, რიოში სულ 49 900 ადამიანი იქნა მოკლული.<ref>{{cite web|url=http://odia.terra.com.br/brasil/htm/geral_126206.asp |title=O Dia Online |publisher=odia.terra.com.br |accessdate=April 17, 2010}}</ref> ქუჩური ბრძოლები მოიცავს შეტაკებებსა პოლიციასა და ნარკომოვაჭრეებს შორის, ასევე ხშირია შემთხვევები, რომ ამ უკანასკნელთა მხარეს არიან კორუმპირებული პოლიციელებიც. [[2007]] წელს, პოლიციამ [[რიო-დე-ჟანეირო (შტატი)|რიო-დე-ჟანეიროს შტატში]] სავარაუდოდ 1 330 ადამიანი მოკლა,<ref>{{cite web|url=http://odia.terra.com.br/rio/htm/policia_do_rio_matou_25_1_a_mais_em_2007_158976.asp |title=O Dia Online |publisher=odia.terra.com.br |date=March 19, 2008 |accessdate=April 17, 2010}}</ref> რაც 2006 წლის მაჩვენებელზე 25%-ით მეტია (1 063 ადამიანი). შედარებისათვის, 2006 წელს, მთელი [[აშშ]]-ის მასშტაბით პოლიციამ სულ 347 ადამიანი მოკლა.<ref>[http://renajorp.blogspot.com/2007/07/polcia-do-rio-mata-41-civis-para-cada.html Blog da Renajorp: Polícia do Rio mata 41 civis para cada policial morto]{{Dead link|date=April 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www1.folha.uol.com.br/fsp/cotidian/ff1607200701.htm|title=Needs password, UOL – área restrita}}</ref>
 
[[2008]] წელს, რიო-დე-ჟანეიროს შტატის გუბერნატორმა [[სერჟიო კაბრალ ფილიო]]მ სამშვიდობო პოლიციის ერთეულების (PPU) პროგრამა წამოიწყო, რომლის მიზანიც ნარკომოვაჭრეების მიერ კონტროლირებად არეალებში წესრიგის დამყარებაა. პროგრამა წარმატებულად მიიჩნევა.<ref>{{cite web|url=http://oglobo.globo.com/rio/mat/2009/08/15/o-sonho-do-rio-virtuoso-especialistas-preveem-onda-de-crescimento-r-90-milhoes-mais-757425844.asp |title=O sonho do Rio virtuoso: especialistas preveem onda de crescimento e R$ 90 milhões a mais |language={{pt icon}} |publisher=Oglobo.globo.com |date=August 15, 2009 |accessdate=October 16, 2010}}</ref> [[ანტონიო გაროტინიო]]ს ადმინისტრაციის დროს, ფაველებში კრიმინალური საკითხების მოგვარება ევალებოდა სპეციალური ზონების პოლიციის ჯგუფსა (GPAE) და პოლიციის გაერთიანების პროგრამას, მანამდე კი პოლიციის რეფორმები გუბერნატორმა [[ლეონელ ბრიზოლა]]მ დაიწყო.
ხაზი 714:
==საერთაშორისო ურთიერთობები==
=== დაძმობილებული ქალაქები ===
რიო-დე-ჟანეირო დაძმობილებულია შემდეგ ქალაქებთან:<ref>{{cite web|url=http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=94185 |title=Sister cities |publisher=Radikal.com.tr |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.managua.gob.ni/index.php?s=1157 |title=Sister cities |publisher=Managua.gob.ni |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://eng.gov.spb.ru/figures/ities |title=Sister cities |publisher=Eng.gov.spb.ru |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>[http://www.city.kobe.jp/cityoffice/17/020/en/international/worldmap.htm Sister cities]</ref><ref>{{cite web|url=http://cmrj3.cmrj.gov.br/spldocs/pl/2005/pl0663_2005_008043.pdf |title=Sister cities |format=PDF |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref name="international1">{{cite web|url=http://www.atlantaga.gov/international/listing.aspx |title=Sister cities |publisher=Atlantaga.gov |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://spl.camara.rj.gov.br/spldocs/pl/2007/pl1128_2007_007319.pdf |title=Sister cities |format=PDF |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>http://spl.camara.rj.gov.br/spldocs/pl/0099/pl1593_0099_001493.pdf</ref><ref>{{cite web|url=http://spl.camara.rj.gov.br/spldocs/pl/2004/pl2058_2004_004901.pdf |title=Sister cities |format=PDF |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://cmrj3.cmrj.gov.br/spldocs/pl/2006/pl0866_2006_006249.pdf |title=Sister cities |format=PDF |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>http://spl.camara.rj.gov.br/spldocs/pl/2001/pl0444_2001_000513.pdf</ref><ref>{{cite web|url=http://cmrj3.cmrj.gov.br/spldocs/pl/2002/pl0781_2002_003795.pdf |title=Sister cities |format=PDF |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://cmrj3.cmrj.gov.br/spldocs/pl/2003/pl1258_2003_003777.pdf |title=Microsoft Word – p |format=PDF |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>[http://cmrj3.cmrj.gov.br/spldocs/pl/2009/pl10457_2009_215486.pdf Sister cities]{{Dead link|date=April 2010}}</ref><ref name="Barcelona">{{cite web|url=http://w3.bcn.es/XMLServeis/XMLHomeLinkPl/0,4022,229724149_257215678_1,00.html|title=Barcelona internacional&nbsp;— Ciutats agermanades|publisher=2006–2009 [http://www.bcn.es/catala/copyright/welcome2.htm Ajuntament de Barcelona]|language=Catalan|accessdate=July 13, 2009}}</ref><ref name="hermanadas">{{cite web |title=Mapa Mundi de las ciudades hermanadas |publisher=Ayuntamiento de Madrid |url=http://www.munimadrid.es/portal/site/munimadrid/menuitem.dbd5147a4ba1b0aa7d245f019fc08a0c/?vgnextoid=4e84399a03003110VgnVCM2000000c205a0aRCRD&vgnextchannel=4e98823d3a37a010VgnVCM100000d90ca8c0RCRD&vgnextfmt=especial1&idContenido=1da69a4192b5b010VgnVCM100000d90ca8c0RCRD}}</ref><ref>{{cite web|url=http://spl.camara.rj.gov.br/spldocs/pl/2003/pl1488_2003_004271.pdf |title=Sister cities |format=PDF |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://spl.camara.rj.gov.br/spl/spl_docdown;jsessionid=6D4F94D52D9EDB03E9BC2A39E6E46D27?id=10671 |title=Sister cities |accessdate=April 17, 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.paris.fr/portail/politiques/Portal.lut?page_id=6587&document_type_id=5&document_id=16468&portlet_id=14974 |title=Les pactes d'amitié et de coopération |publisher=Paris.fr |date=March 17, 2010 |accessdate=June 14, 2010}}</ref>
{|class="wikitable" style="background:#ffffef; float:left;"
|-
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/რიო-დე-ჟანეირო“-დან