სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელი კომიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 2:
'''სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელი კომიტეტი''' — ქართველ მაჰმადიანთა მიერ [[საქართველო]]სთან [[აჭარა|აჭარის]] შესაერთებლად შექმნილი ორგანიზაცია. 1918 წლის აპრილში [[ბათუმი|ბათუმში]] [[თურქეთი]]ს საოკუპაციო ჯარის შესვლის შემდეგ პროგრესულად მოღვაწეებმა აჭარა დატოვეს. ისინი [[თბილისი|თბილისში]] ჩავიდნენ. ამ პერიოდში თბილისში დაარსდა სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელი კომიტეტი, რომლის თავმჯდომარეს აირჩიეს [[მემედ აბაშიძე]]. წევრებად [[ჰაიდარ აბაშიძე]] (მოადგილე), ს. დიასამიძე (მდივანი), მ. თხილაიშვილი, კ. შერვაშიძე, ზ. აბაშიძე, ს. ბაჟანიძე, ქ. ნოღაიდელი, ი. ქათამაძე და სხვები.
 
სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელი კომიტეტის მიზანი იყო აჭარის შეერთება საქართველოსთან, აჭარის მოსახლეობაში ქართული ეროვნული შეგნების განმტკიცება, პანისმისტებისა და სედაიმილეთელების წინააღმდეგ ბრძოლა და სხვა. კომიტეტის წინააღმდეგ გაერთიანდნენ ინგლისის საოკუპაციო ხელისუფლება, ოსმალოფილები (სედაიმილეთელები), მუსავატელები, დაშნიკები, დენიკინელები და სხვა რეაქციონერები. აჭარის ან მესხეთის მოსახლეობასთან დასაახლოებლად და მათში ახსნა-განმარტებითი მუშაობის გასაშლელად კომიტეტმა თავისი განყოფილებები შექმნა ოზურგეთსა და ახალციხეში; კომიტეტმა აჭარის მოსახლეობაში დიდი მუშაობა გასწია ოსმალთა საოკუპაციო ხელისუფლების, პანისლამისტურ-რეაქციული არსის, ინგლისის კოლონიური პოლიტიკისა და დენიკინელთა შავრაზმული მისწრაფებების წინააღმდეგ. ოსმალთა დამარცხების შემდეგ ცენტრი თბილისიდან ბათუმში გადაიტანეს. კომიტეტმა 1919 წელს დაარსადააარსა თავისი ორგანო — გაზეთი „[[სამუსლიმანო საქართველო]]“, რომელმაც ბევრი მოწოდება და პროკლამაცია გამოსცა. 1919 წლის 31 აგვისტოს სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელმა კომიტეტმა მოიწვია [[ბათუმის ოლქი]]ს წარმომადგენელთა ყრილობა, რომელმაც აირჩია სამუსლიმანო საქართველოს მეჯლისი (საბჭო) მემედ აბაშიძის თავმჯდომარეობით, ერთხმად დაადგინა საქართველოსთან აჭარის შეერთება ავტონომიის საფუძველზე და გაგზავნა თავისი დელეგაცია პარიზის საზავო კონფერენციაზე. კომიტეტი და მისი შემადგენლობა აჭარის შეერთებას საქართველოსთან დიდი მოწონებით შეხვდა, მაგრამ მენშევიკურმა მთავრობამ აჭარას ავტონომია არ მისცა. მენშევიკური მთავრობის რწმუნებული აჭარაში კომიტეტს ავიწროებდა. გაზეთი დახურეს, კომიტეტი ებრძოდა მენშევიკების ასეთ პოლიტიკას. სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელმა კომიტეტმა (შემდეგში მეჯლისი) 1921 წლის მაისამდე იარსება.
 
სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელი კომიტეტის მიზანი იყო აჭარის შეერთება საქართველოსთან, აჭარის მოსახლეობაში ქართული ეროვნული შეგნების განმტკიცება, პანისმისტებისა და სედაიმილეთელების წინააღმდეგ ბრძოლა და სხვა. კომიტეტის წინააღმდეგ გაერთიანდნენ ინგლისის საოკუპაციო ხელისუფლება, ოსმალოფილები (სედაიმილეთელები), მუსავატელები, დაშნიკები, დენიკინელები და სხვა რეაქციონერები. აჭარის ან მესხეთის მოსახლეობასთან დასაახლოებლად და მათში ახსნა-განმარტებითი მუშაობის გასაშლელად კომიტეტმა თავისი განყოფილებები შექმნა ოზურგეთსა და ახალციხეში; კომიტეტმა აჭარის მოსახლეობაში დიდი მუშაობა გასწია ოსმალთა საოკუპაციო ხელისუფლების, პანისლამისტურ-რეაქციული არსის, ინგლისის კოლონიური პოლიტიკისა და დენიკინელთა შავრაზმული მისწრაფებების წინააღმდეგ. ოსმალთა დამარცხების შემდეგ ცენტრი თბილისიდან ბათუმში გადაიტანეს. კომიტეტმა 1919 წელს დაარსა თავისი ორგანო
— გაზეთი „[[სამუსლიმანო საქართველო]]“, რომელმაც ბევრი მოწოდება და პროკლამაცია გამოსცა. 1919 წლის 31 აგვისტოს სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელმა კომიტეტმა მოიწვია [[ბათუმის ოლქი]]ს წარმომადგენელთა ყრილობა, რომელმაც აირჩია სამუსლიმანო საქართველოს მეჯლისი (საბჭო) მემედ აბაშიძის თავმჯდომარეობით, ერთხმად დაადგინა საქართველოსთან აჭარის შეერთება ავტონომიის საფუძველზე და გაგზავნა თავისი დელეგაცია პარიზის საზავო კონფერენციაზე. კომიტეტი და მისი შემადგენლობა აჭარის შეერთებას საქართველოსთან დიდი მოწონებით შეხვდა, მაგრამ მენშევიკურმა მთავრობამ აჭარას ავტონომია არ მისცა. მენშევიკური მთავრობის რწმუნებული აჭარაში კომიტეტს ავიწროებდა. გაზეთი დახურეს, კომიტეტი ებრძოდა მენშევიკების ასეთ პოლიტიკას. სამუსლიმანო საქართველოს განმათავისუფლებელმა კომიტეტმა (შემდეგში მეჯლისი) 1921 წლის მაისამდე იარსება.
==ლიტერატურა==
*{{ქსე|9|38}}