ირანის ისტორია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
r2.7.1) (ბოტის დამატება: ca:Història de l'Iran
ძლიან → ძალიან
ხაზი 28:
[[ფაილი:Aqemenidebi.jpg|thumb|250px|აქემენიდების იმპერია.]]
[[ფაილი:Persian warriors from Berlin Museum.jpg|thumb|250px|სპარსელი მოისრეები . დარიოსის სასახლე [[სუსა]].]]
[[ძვ. წ. 646|ძვ.წ. 646]] წელს [[ასურეთი|ასურეთის]] მეფემ [[ასურბანიფალი]]მ დაიპყრო სუსა ელამების დედაქალაქი . ამის შემდგომ ასურეთის მეფეებს ძლიანძალიან გაურთულდათ სიტვაცია ჩრდილოეთ [[მესოპოტამია|მესოპოტამიაში]] , სადაც თანდათანობით ძლიერდებოდნენ [[მიდიის სამეფო|მიდიელები]] . ასურეთს ამ დროს ჩამოსცილდა [[ეგვიპტე]]ც. [[ძვ. წ. 605]] გაძლიერებული მიდიისა და ბაბილონეთის კოალიციამ ბოლო მოუღო ასურეთის სახელმწიფოა. მისი ტერიტორია გამარჯვებული სახელმწიფოს შემადგენლობაში შევიდა. ასურეთის დედაქალაქი [[ნინევია]] , დაანგრიეს . ძლიერი მიდიის სამეფომ ნელ-ნელა დაიწყო დასუსტება , ამ პერიოდში ირანის ტერიტორიაზე გაძლიერდა [[აქემენიდების დინასტია]] , რომლებმაც თავის კონტროლს დაუქვემდებარეს მრავალი ტერიტორია . ჩამოყალიბდა [[აქემენიდების იმპერია]] (ძვ. წ 648–330) .
 
[[ძვ. წ. 558]] წელს აქემენელთა სამეფოს სათავეში ჩაუდგა აქემენის შთამომავალი [[კიროს II დიდი]] (558-530), რომელმაც ძველი წელთაღრიცხვით [[ძვ. წ. 550|550]] წელს დაამარცხა [[მიდიის იმპერია|მიდიელები]] და შემოიერთა მიდიის ტერიტორიები. ძველი წელთაღრიცხვით [[ძვ. წ. 539|539]] წელს კიროსმა დაიპყრო [[ბაბილონი]]. კიროს II-ის მემკვიდრის [[კამბიზ II]]-ის (ძველი წელთაღრიცხვით 530-522 წლებში) დროს სპარსელებმა დაიპყრეს ეგვიპტე. მალე მათი სახელმწიფო უზარმაზარ იმპერიად იქცა, რომელიც გადაჭიმული იყო ცენტრალური აზიიდან მაკედონიამდე. კამბიზის გარდაცვალების შემდეგ აქემენიდების იმპერიაში გამეფდა [[დარიოს I]] (ძველი წელთაღრიცხვით 522-486 წლები).
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ირანის_ისტორია“-დან