ცის სფერო: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ცის სფერო''' — ნებისმიერრადიუსიანი დამხმარე წარმოსახვითი სფერო, რომელზეც აგეგმილებენ ციურ მნათობს და რომელსაც სხვადასხვა ასტრომეტრიული ამოცანის მოსახსნელად იყენებენ.

 

შორეულ წარსულში ცნება „ცის სფერო“ წარმოიშვა იმასთან დაკავშირებით, რომ [[ადამიანი|ადამიანს]], რომელსაც შორეულ მნათობებამდე მანძილთა განსაზღვრა არ შეეძლო, ისინი ერთსა და იმავე მანძილზე, კერძოდ რეალურ სფეროზე, განლაგებულად ეჩვენებოდა. ძველ საბერძნეთში აღმოცენებული გეოცენტრული კოსმოლოგიური სისტემის თანახმად, [[მთვარე]], [[მზე]] და პლანეტები თავიანთ სფეროებზე გარემოიქცეოდნენ [[დედამიწა|დედამიწის]] ირგვლივ, ვარსკვლავები კი ყველაზე გარეთა სფეროზე.

 

''კოჭიმელა'', [[მარსი (პლანეტა)|მარსის ცა]] — ''ჭიმჭიმელი'', [[იუპიტერი (პლანეტა)|იუპიტერის ცა]] — ''კიმკიმელი'', [[სატურნი (პლანეტა)|სატურნის ცა]] — ''არბასტრო'' და ა. შ.

 

 

თითოეული მნათობი შეიძლება დავაგეგმილოთ ცის სფეროს ზედაპირზე იქ, სადაც მნათობისა და ცის სფეროს ცენტრებზე გამავალი წრფე კვეთს ცის სფეროს ზედაპირს.

 

[[დედამიწა|დედამიწის]] თითოეული პოლუსისათვის ცის ერთი ნახევარსფეროს მნათობები ყოველთვის ჰორიზონტს ზემოთაა, მეორე ნახევარსფეროსი — ყოველთვის ჰორიზონტს ქვემოთ, [[ეკვატორი|ეკვატორზე]] ყველა მნათობი ყოველდღე ამოდის და ჩადის, საშუალო განედებზე კი ვარსკვლავთ ნაწილი ჩაუვალია, ნაწილი — ამოუვალი, ნაწილი კი — ამომავალიცააა და ჩამავალიც.