გუსტავ კლიმტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
109.234.117.130-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა WikitanvirBot-ის მიერ რედაქტირებული ვერს�
ხაზი 1:
[[ფაილი:Gustav Klimt 016.jpg|thumb|250px|"კოცნა” (1907-8)]]
გუსტავ კლიმტის ცხოვრება ავსტრია-უნგრეთის იმპერიის დედაქალაქ ვენის აყვავებისა და დეკადანსის ეპოქას დაემთხვა. აქ მაშინ ჰაბსბურგები მეფობდნენ. სწორედ ამ ატმოსფეროში, ორი საუკუნის გასაყარზე მოუხდა ამ მეტად თავისებურ მხატვარს ცხოვრება, მოღვაწეობა და უმნიშვნელოვანესი ნაწარმოებების შექმნა. არსებული მწირი ცნობებით რჩება შთაბეჭდილება, რომ კლიმტი წინააღმდეგობრივი პიროვნება იყო. თავადვე აღიარებდა, რომ ხატვა დიდად არ ეხერხებოდა, მიუხედავად ამისა, დიდი როლი შეასრულა ისტორიზმით გადატვირთული ავსტრიული ფერწერის განახლებაში. მისი პირადი ცხოვრებაც ბურუსითაა მოცული. მთელი სიცოცხლე დედისა და დების გვერდით გაატარა, მაგრამ ამას ხელი არ შეუშლია იმისთვის, რომ თოთხმეტი ბავშვის მამობა მიეწერათ, მენატურე ქალებთან გაჩაღებული რომანების შემდეგ რომ მოევლინენ ქვეყანას. მართალია, გამოუსწორებელ მექალთანედ მიაჩნდათ, მაგრამ მთელი სიცოცხლე უთქმელი, პლატონური სიყვარულით ეტრფოდა ემილიე ფლიოგეს, თავისი ძმის, ერნსტის ქვრივის უმცროს დას.
'''გუსტავ კლიმტი''' (Gustav Klimt) (დ. [[14 ივლისი]], [[1862]] – გ. [[6 თებერვალი]], [[1918]]) — ავსტრიელი [[სიმბოლიზმი|სიმბოლისტი]] მხატვარი და [[ვენა|ვენის]] [[არტ-ნუვო]] (ასევე მოდერნი, სეცესიონ) მოძრაობის წევრი. მის მთავარ ნამუშევრებს შორისაა ფერწერული ტილოები, ფრესკები, სკეტჩები და სხვა ხელოვნების ნიმუშები, რომელთა უმრავლესობა გამოფენილია ვენის სეცესიონ-გალერეაში. კლიმტის მთავარი სუბიექტი ქალის სხეული იყო და მის ნამუშევრებში ხაზგასმულია გულწრფელი ეროტიზმი. მისი გრაფიკული ნამუშევრები (რომლებიც მან დიდი რაოდენობით შექმნა), საყოველთაოდ მიიჩნევა მის უდიდეს დანატოვრად.
ბოჰემიიდან ჩამოსული ოქროზე მომუშავე გრავიორის ვაჟი გუსტავ კლიმტი ვენის ხელოვნებისა და ხელოსნობის სკოლაში სწავლობდა და ამ ორი სფეროს კავშირს მუდამ იცავდა. "ვენის სეცესიონის" (ვენელ მხატვართა გაერთიანება) დამაარსებელმა თვითონვე ითავა მისი დაცვა და თავის ნამუშევრებში დეკადენტური ფუფუნება დაამკვიდრა აქა-იქ გაბნეული ოქროსა და ვერცხლის ფოთლების ელვარებით, რაც ბიზანტიურ მოზაიკას მოგაგონებდათ. მონაწილეობდა ე.წ. "ვენის სახელოსნოების" (სახვითი ხელოვნების წარმომადგენელთა საწარმოო საზოგადოება) მუშაობაშიც. ეს იყო წამოწყება, რომელიც მიზნად ისახავდა მხატვრული ხელოსნობის რეფორმირებასა და Art Nouveau-ს (მოდერნის) ადგილობრივ ვარიანტს ამკვიდრებდა კარგად დამუშავებული ტექსტილის კონცეფციების საშუალებით. თუ დავაკვირდებით ვენელი მაგნატების მეუღლეებისა და ქალიშვილების პორტრეტებს, რომლებიც კლიმტმა თავისი შემოქმედების საუკეთესო პერიოდში შექმნა, დავრწმუნდებით, რომ სავსებით ახალი სტილის დეკორატიულობისკენ სწრაფვამ უბიძგა სახეებზე მეტად სამოსისთვის მიექცია ყურადღება. პეიზაჟების ხატვისასაც, რომლებიც მისი ნამუშევრებიდან ყველაზე ინტიმურია, იმავე ხერხს მიმართავდა.
კლიმტის მთავარი თემა, მისი პორტრეტებისა და ალეგორიების მამოძრავებელი ძალა, ყოველთვის იყო "მარად ქალური" საწყისი. ის, რომ თამამად და მოურიდებლად აშიშვლებდა ქალის სხეულს თავის ტილოებზე, ათწლიანი კონფლიქტის ფასად დაუჯდა ვენაში ცნობილ ხელოვნების დიდ მეცენატებთან. პესიმისტურმა ალეგორიულმა პანოებმა, რომლებიც ვენის უნივერსიტეტისთვის დახატა, გარდატეხა შეიტანა მის შემოქმედებაში.
 
== ცხოვრება და მოღვაწეობა ==
გუსტავ კლიმტი დაიბადა ბაუმგარტენში, [[ვენა]]სთან, [[ავსტრია]], და ოჯახში შვიდი შვილიდან მეორე იყო. მამამისი ერნსტ კლიმტი მხატვარი-გრავიორი და იუველირი იყო.
 
1879-83 წლებში ვენის სამხატვრო-სახელოსნო სკოლაში სწავლობდა (Kunstgewerbeschule), სადაც არქიტექტურული დეკორატორის განათლება მიიღო. პროფესიული კარიერა ინტერიერის მიურალების ხატვით დაიწყო რინგშტრასეზე საზოგადოებრივ შენობებში. შემდეგ ავსტრო-უნგრეთის პროვნციების თეატრების კედლებს ხატავს. უკვე 1880 წელს იღებს სერიუზოულ შეკვეთას — „ოთხი ალეგორია“. 1885-86 წლებში ძმასთან და ახალგაზრდა მხატვარ ფრანც მატჩთან ერთად აფორმებს ვენის [[ბურგთეატრი|ბურგთეატრსა]] და სამხატვრო-ისტორიულ მუზეუმს. ბურგთეატზე მუშაობის დასრულების შემდეგ იმპერატორი ფრანც იოსიფი კლიმტს ოქროს ჯვრით აჯილდოებს ხელოვნებაში დამსახურების გამო.
კლიმტის ბევრი ქმნილება სათავეს იღებს სწორედ ამ ნამუშევრებიდან, რომლებიც 1945 წელს იმერდორფის ციხე-დარბაზში გაჩენილმა ხანძარმა იმსხვერპლა. ხელოვნების შედევრები საბჭოთა ჯარებს რომ არ ჩავარდნოდათ ხელთ, ნაცისტებმა ციხე-დარბაზს ცეცხლი წაუკიდეს. ცეცხლმა შთანთქა კლიმტის ნამუშევრებიც, რომელიც 55 წლისა გარდაიცვალა, ხატავდა ცოტას და თანაც, ნელა.
 
კლიმტის შემოქმედება, ისევე როგორც XIX საუკუნის მიწურულის ავსტრიის ისტორია, მაშინდელ დიდ ევროპულ მიმდინარეობებთან ნაგვიანევი ადაპტაციის გამოხატულებაა. სიმბოლიზმმა და იაპონურმა ესტამპებმა მაშინ გაიტაცა, როცა ოცი წელიწადი გასულიყო იმ დროიდან, რაც საფრანგეთში ამ მოძრაობის ოქროს ხანა იდგა. იგივე შეიძლება ითქვას მის ნეოიმპრესიონისტულ ექსპერიმენტებზეც, მაშინ როცა სხვა ქვეყნებში უკვე კუბიზმი და აბსტრაქტული ხელოვნება იკიდებდა ფეხს. უცნაურია, მაგრამ XX საუკუნის ფერწერული ავანგარდისტული მიმდინარეობების აყვავების ხანაში სწორედ ამ დაგვიანების წყალობით შეიძინა კლიმტის ფერწერამ როგორც გრძნობადი და დეკადენტური, ისე ამაღლებული და იდუმალი შტრიხები.
{{ესკიზი-ბიოგრაფია}}
 
== მემკვიდრეობა ==
==რჩეული ნამუშევრები==
[[ფაილი:Gustav Klimt 039.jpg|right|thumb|200px|''იუდით I'', 1901]]
[[ფაილი:Festsaal - University of Vienna.JPG|200px|thumb|right|[[ვენის უნივერსიტეტი]], ფესტზაალის ჭერის მოხატულობის ფრაგმენტი.]]
[[ფაილი:Gustav Klimt 055.jpg|right|thumb|200px|''მარგარეტ სტონბორო-ვიტგენშტაინი'', 1905]]
* [[ვენის უნივერსიტეტი]], ფესტზაალის ჭერის მოხატულობა
* [[სტოკლეს სასახლე|სტოკლეს სასახლის]] მოზაიკა ბრიუსელში
* Fable (1883)
* ტაორმინას თეატრი (1886-1888)
* ძველი ბურგთეატრის აუდიტორია, ვენა (1888)
* იოზეფ პემბაუერის პორტრეტი, პიანისტი-მასწავლებელი (1890)
* ძველი საბერძნეთი II (გოგონა ტანაგრადან) (1890 - 1891)
* ქალის პორტრეტი (ფრაუ ჰეიმანი?) (1894)
* მუსიკა I (1895)
* სკულპტურა (1896)
* ტრაგედია (1897)
* მუსიკა II (1898)
* ათენის სასახლე (1898)
* სონია კიპსის პორტრეტი (1898)
* თევზის სისხლი (1898)
* მოძრავი წყალი (1898)
* შუბერტი როიალთან (1899)
* წვიმის შემდეგ (ბაღი წიწილებით სენტ-აგათაში) (1899)
* ნიმფები (ვერცხლის თევზი) (1899)
* ფილოსოფია (1899–1907)
* Nuda Veritas (1899)
* სერენა ლედერერის პორტრეტი (1899)
* მედიცინა (1900–1907)
* მუსიკა (ლიტოგრაფია) (1901)
* ''[[:Image:Klimpt01.JPG|იუდით I]]'' (1901)
* ''[[:Image:Gustav Klimt 006.jpg|ბუხენვალდი]]'' (Birkenwald) (1901)
* ოქროს თევზი (ჩემს კრიტიკოსებს) (1901–1902)
* გერტა ფელსოვანის პორტრეტი (1902)
* ემილი ფლოჟეს პორტრეტი (1902)
* Beach Forest (1902)
* Beach Forest I (1902)
* Beethoven Frieze (1902) [http://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/klimt/klimt.beethoven-frieze1.jpg] [http://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/klimt/klimt.beethoven-frieze2.jpg]
* მოლოდინი (1903)
* მსხლის ხე (1903)
* იურისპრუდენცია (1903–1907)
* ''[[:Image:Gustav Klimt 067.jpg|წყლის გველები I]]'' (1904–1907)
* წყლის გველები II (1904–1907)
* ქალის სამი ასაკი (1905)
* მარგარეტ სტონბორო-ვიტგენსტაინის პორტრეტი (1905)
* ბაღჩა (1905–1906)
* ბაღჩა მზესუმზირებით (1905-1906)
* Stoclet Frieze (1905-1909)
* ''[[:Image:Gustav Klimt 052.jpg|ფრიცა რაიდლერის პორტრეტი]]'' (1906)
* მზესუმზირა (1906-1907)
* მოლოდინი II (1907-1908)
* ''[[:Image:Klimt, Danaë.jpg|დანაე]]'' (1907)
* ''[[:Image:Gustav Klimt 046.jpg|ადელ ბლოხ-ბაუერის პორტრეტი]]'' (1907)
* ყაყაჩოს ველი (1907)
* კამერის სასახლე ატერსეეზე I (1908)
* კოცნა (1907 - 1908)
* ქალი შლიაპითა და ბუმბულის მარაოთი (1909)
* ''[[:Image:Gustav Klimt 038.jpg|იუდით II]]'' ''(სალომე)'' (1909)
* შავი ბუმბულის ქუდი (1910)
* კამერის სასახლე ატერსეეზე III (1910)
* ბაღჩა ჯვარცმით (1911-1912)
* ვაშლის ხე (1912)
* Forester's House, Weissenbach on Lake Attersee (1912)
* Portrait of Mada Primavesi (1912)
* ''[[:Image:Gustav Klimt 047.jpg|ადელ ბლოხ-ბაუერის პორტრეტი II]]'' (1912)
* ''[[:Image:Gustav Klimt 024.jpg|ქალწულები]]'' (1913)
* ეკლესია კასონეში (1913)
* Semi-nude seated, reclining (1913)
* Semi-nude seated, with closed eyes (1913)
* Portrait of Eugenia Primavesi (1913-1914)
* Lovers, drawn from the right (1914)
* Portrait of Elisabeth Bachofen-Echt (1914)
* Semi-nude lying, drawn from the right (1914-1915)
* Portrait of Friederike Maria Beer (1916)
* Houses in Unterach on the Attersee (1916) [http://www.adele.at/Page10343/Page10364/page10364.html]
* სიკვდილი და სიცოცხლე (1916)
* ბაღის ბილიკი წიწილებით (1916)
* დაქალები (1916-1917)
* Woman seated with thighs apart, drawing (1916-1917)
* მოცეკვავე (1916 - 1918)
* ლედა (განადგურდა) (1917)
* Portrait of a Lady, en face (1917-1918)
* პატარძალი (დაუმთავრებელი) (1917-1918)
* ადამი და ევა (დაუმთავრებელი) (1917-1918)
* იოჰანა შტაუდის პორტრეტი (დაუმთავრებელი) (1917-1918)
 
== გალერეა ==
'''ქალები'''
<gallery>
image:Gustav Klimt 045.jpg|ათენის სასახლე (1898)
image:Gustav Klimt 038.jpg|იუდით II (1901)
image:Gustav Klimt 036.jpg|ოქროს თევზები (1901—02)
image:Gustav Klimt 023.jpg|მოლოდინი(1903)
image:Gustav Klimt 067.jpg|გველთევზები I (1904—07)
image:Watersnakes II Gustav Klimt.jpg|გველთევზები II (1904—07)
image:The Three Ages of Woman.jpg|ქალის სამი ასაკი (1905)
image:Hope2-Klimt.jpg|მოლოდინი(1907—08)
image:Gustav Klimt 010.jpg|დანაე (1907—08)
image:The Maiden.jpg|უბიწობა(1913)
image:Gustav Klimt 021.jpg|დაქალები(1916—17)
image:Gustav Klimt 001.jpg|ადამი და ევა (1917)
</gallery>
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
* [[ავსტრიელი მხატვრებისა და არქიტექტორების სია]]
* [[ყველაზე ძვირადღირებული ფერწერული ტილოები]]
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.klimt.at/ გუსტავ კლიმტის ასოციაცია] - კლიმტის ბოლო სტუდია (1912-18).
* [http://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/klimt/ ვებმუზეუმის კლიმტის გვერდი.]
 
{{პორტალი ავსტრია}}
 
{{DEFAULTSORT:კლიმტი, გუსტავ}}
 
[[კატეგორია:ავსტრიელები]]
[[კატეგორია:ავსტრიელი მხატვრები]]
[[კატეგორია:სიმბოლიზმი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1862]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1918]]
 
[[an:Gustav Klimt]]
[[ar:غوستاف كليمت]]
[[ast:Gustav Klimt]]
[[bar:Gustav Klimt]]
[[be:Густаў Клімт]]
[[bg:Густав Климт]]
[[br:Gustav Klimt]]
[[bs:Gustav Klimt]]
[[ca:Gustav Klimt]]
[[cs:Gustav Klimt]]
[[cy:Gustav Klimt]]
[[da:Gustav Klimt]]
[[de:Gustav Klimt]]
[[el:Γκούσταφ Κλιμτ]]
[[en:Gustav Klimt]]
[[eo:Gustav Klimt]]
[[es:Gustav Klimt]]
[[et:Gustav Klimt]]
[[eu:Gustav Klimt]]
[[fa:گوستاو کلیمت]]
[[fi:Gustav Klimt]]
[[fr:Gustav Klimt]]
[[gl:Gustav Klimt]]
[[he:גוסטב קלימט]]
[[hr:Gustav Klimt]]
[[hu:Gustav Klimt]]
[[hy:Գուստավ Կլիմտ]]
[[id:Gustav Klimt]]
[[it:Gustav Klimt]]
[[ja:グスタフ・クリムト]]
[[ko:구스타프 클림트]]
[[la:Gustavus Klimt]]
[[lb:Gustav Klimt]]
[[lij:Gustav Klimt]]
[[lv:Gustavs Klimts]]
[[mr:गुस्टाफ क्लिम्ट]]
[[nl:Gustav Klimt]]
[[nn:Gustav Klimt]]
[[no:Gustav Klimt]]
[[pl:Gustav Klimt]]
[[pms:Gustav Klimt]]
[[pt:Gustav Klimt]]
[[ro:Gustav Klimt]]
[[ru:Климт, Густав]]
[[sc:Gustav Klimt]]
[[sh:Gustav Klimt]]
[[simple:Gustav Klimt]]
[[sk:Gustav Klimt]]
[[sl:Gustav Klimt]]
[[sr:Густав Климт]]
[[sv:Gustav Klimt]]
[[ta:கஸ்டவ் கிளிம்ட்]]
[[th:กุสตาฟ คลิมต์]]
[[tr:Gustav Klimt]]
[[uk:Густав Клімт]]
[[vi:Gustav Klimt]]
[[zh:古斯塔夫·克林姆]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/გუსტავ_კლიმტი“-დან