სენ-გოტარდის უღელტეხილი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 20:
'''სენ-გოტარდის უღელტეხილი''' ({{lang-de|Gotthardpass}}, {{lang-it|Passo del San Gottardo}}, {{lang-fr|Col du Saint-Gothard}}) — უღელტეხილი [[ლეპონტის ალპები|ლეპონტის ალპებში]], [[შვეიცარია]]ში. სიმაღლე 2106 მ. გადაჭიმულია დასავლეთ-სამხრეთ-დასავლეთიდან აღმოსავლეთ-ჩრდილოეთ-ამოსავლეთისაკენ და მიუყვება შვეიცარიის კანტონებს: ვალეს, ურის, გრაუბიუნდენისა და ტიჩინოს საზღვრებს. უღელტეხილის სიგრძეა 32-48 კმ, სიგანე 10-12 კმ, ხოლო ფართობი დაახლოებით — 440 კმ². უღელტეხილზე გადადის სავტომობილო გზა, ხოლო მის ქვეშ გაჭრილია [[გოტარდის სარკინიგზო გვირაბი]] (სიგრძე 15 კმ), რომელიც აშენდა [[1872]]-[[1881]] წლებში. [[1980|1980 წელს]] სენ-გოტარდის უღელტეხილზე გაიხსნა იმ დროისათვის მსოფლიოში უდიდესი [[სენ-გოტარდის საავტომობილო გვირაბი]] (სიგრძე 16,4 კმ). ამჟამად აღნიშნული გვირაბი სიგრძით მესამე ადგილზეა.
 
სამხრეთი კალთა ციცაბოა, ჩრდილოეთი — დახრილი. არის [[მყინვარი|მყინვარები]]. გოტარდის გვირაბის ფართო ტრანშეა გადასასვლელს ჰყოფს ორ ნაწილად: დასავლეთ — შედარებით მაღალ და მყინვარებით შემოსილსა და აღმოსავლეთ — უფრო კლდოვან ნაწილებად.
 
[[ალექსანდრე სუვოროვისსუვოროვი]]ს შვეიცარიასიშვეიცარიაში ლაშქრობის დროს ([[1799]] წლის [[13 სექტემბერი|13]] ([[24 სექტემბერი|24]]) [[სექტემბერი]]) რუსულმა ჯარმა (დაახლოებით 20 ათასი კაცი), რომელიც [[იტალია|იტალიიდან]] შვეიცარიაში[[შვეიცარია]]ში მიემართებოდა, ბრძოლით გადალახა სენ-გოტარდის უღელტეხილი. მიუდგომელი პოზოციები უღელტეხილთან და მის ზურგში სფელსოფელ ურზერნთან ეკავა ფრანგთა 2 ბრიგადას. სუვოროვმა სენ-გტარდისგოტარდის შემოვლით გაგზავნა 6-ათასიანი რაზმი. ხოლო მთავარი ძალებით (სამ კოლონად) შეუტია სენ-გოტარდს ფრონტიდან და ორივე ფლანგიდან. გააფთრებული ბრძოლების შემდეგ დღის ბოლოს რუსული ჯარი უღელტეხილს დაეუფლა.