ვიკიპედია

სამურაი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
მ 94.43.76.168-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა ბოლოს Vagobot-ის მიერ რედაქტირებული ვერსი�
ხაზი 1:
{{წყარო}}
== სამურაების წარმოშობა ==
[[ფაილი:Samurai.jpg|thumb|300px|სამურაი საომარი აღჭურვილობით, 1860-იანები]]
===== ვინ არის სამურაი? =====
'''სამურაი''' (იაპ. 侍 ან 武士) იყო [[იაპონია|იაპონიის]] ინდუსტრიამდელ პერიოდში წარჩინებულ სამხედროთა (მეომართა) აღმნიშვნელი [[ტერმინი]]. სამურაი [[იაპონური ენა|იაპონურად]] ნიშნავს „სამსახურს“. სამურაი წვრილი მიწათმფლობელი ([[აზნაური]]) იყო, რომლის მთავარი მოვალეობა ბრძოლაში სამსახური წამოადგენდა. მისი მთავარი იარაღი იყო ხმალი ([[კატანა]]), თუმცა იყენებდა შუბს ([[ნაგინატა]]) და მშვილდსაც ([[იუმი]]).
მე-7 საუკუნიდან იაპონია წარმოადგენს მყარ ცენტრალიზებულ სახელმწიფოს, რომელსაც რომელსაც მარტავს იმპერატორი ანუ '''ტენო'''. თავისი ძალაუფლების უზრუნველსაყოფლად ტენოს ჰყავდა ჯარი რომელსაც ქვეყნის სჰიგნით საზოგადოებრივი წერიგის დაცვის, ხოლო ქვეყნის გარეთ საზღვრების გაფართოების ფუნქცია ეკისრებოდა. ჯარის შემადგენლობა დაკომპლექტებული იყო გლეხთა ფენიდან დაქირავებული მეომრებით. დროტა განმავლობაში აშკარა გახდა, რომ დაბალი არისტოკრატიული ფენებიდან გამოსული გაწვრთნილი მეომრები უფრო ეფექტიანად მოქმედებდნენ, ვიდრე სავალდებულო სამსახურში მყოფი სამხედროები, ამოტომ საიმპერატორო კარი სულ უფრო მეტად ენდობოდა მეომრებს, რომელთაც '''სამურაებს''' ეძახდნენ. სამურაებმა დიდი მნიშვნელობა მე-9 საუკუნიდან შეიძინეს. იმ დროს ისინი მემამულეებისაგან, რომლებიც პროვინციებსი ვრცელ ტერიტორიებს ფლობდნენ, დროებით მფლობელობაში იღებდნენ მიწის ნაკვეთებს, ე.წ. ''ფეოდებს'', რომლების ტავდასხმებისგან უნდა დაეცვათ. ისინი ასრულებდნენ არა მარტო სამხედრო დავალებებს, არამედ ამ ფეოდების მმართველებიც იყვნენ. ისინი ძედამხედველობას უწევდნენ გლეხებს და სასოფლო-სამეურნეო შემოსავლებსაც განკარგავდნენ. რაც უფრო მოსჰორებული იყო ფეოდი ქვეყნის ძველ დედაქალაქ '''ჰეიანიდან''' (დღევანდელი კიოტო),მით უფრო მნისვნელოვანი იყო, რომ მიწის მესაკუთრეს თავისი სამურაის ნდობა ჰქონოდა. მიწის მესაკუთრე '''დაიმიო''' (დიდგვაროვანი ფეოდალი) ერქვა,სამურაი კი მისი ვასალი იყო.
===== როგორ გაჩნდა სამურაის წოდება? =====
სამურაის თანამდებობა კარის გართობის მოყვარული და ნაკლებად დაკავებული მამაკაცებისთვის უკვე მე-10 საუკუნეში გახდა მიმძიდველი: მამაკაცები, რომელთაც,თუმცა დიდგვაროვანი წინაპრები ჰყავდათ, მაგრამ ამგვარი ოჯახების სიმრავლისა და აქედან გამომდინარე, დიდი კონკურენციის გამო, კარიერის იმედი არ ჰქონდათ,ცდილობდნენ სამურაების რანგში პროვინციებსჰი მოეხვეჭათ სახელი.
საოცარია და ამავე დროს იაპონიისათვის მეტისმეტად ნიშანდობლივი, რომ სოფლის არისტოკრატია, რომელიც თავის მნისჰვნელობას სულ უფრო და უფრო იძენდა, საუკუნეების მანძილზე ქვეყანას ისე ემსახურა, რომ მათი ნდობა ეჭვქვეშ არავის არ დაუყენებია მიუხედავად ამისა, მე-11 საუკუნიდან სიტუაცია მაინც შეიცვალა. იმ დროს ქვეყნის ბევრი რეგიონი, რომელიც მანამდე სახელმწიფო საკუთრება იყო, პირად საკუთრებასჰი გადავიდა.ხოლომემამულეები, რომლებიც, ემეტესად, დედაქალაქსჰი ცხოვრობდნენ,სულ უფრო იშვიატად სტუმრობდნენ პროვინციებს, რაც ასუსტებდა მათი კონტროლის მექანიზმს და აძლიერებდა ვასალის გავლენას.
გარდა ამისა, რადგან სამურაები, როგორც სამხედრო პირები, იარაღის ტარების უფლებით საგრებლობდნენ, ყველა პირობა ჰქონდათ გავლენიან ელიტად ჩამოყალიბებულიყვნენ.ბრძანების აღმასრულებელ უბრალო ვასალობიდან ისინი თანდათან თვითნება გამგებლებად იქცნენ,რომლებიც გლეხებისაგან შემოსულ შემოსავალს ითვისებენ. თითქოს ბულებრივად შეიქმნა მძარდი უფსკრული დასუსტებულ ცენტრალურ მმართველობასა და სოფლის კარგად შეიარაგებულ სამურაებს შორის. სწორედ ამ დროს გაჩნდა სამურაის წოდება.
==სამურაების ზეობის წლები==
 
== მითი და რეალობა ==
იაპონიის ისტორიასჰი ხშირია, რომ ტენო, თავისი სურვილით,ზოგჯერ იძულებით, ქვეყანას სიცოცხლის ბოლომდე ვერ მართავდა
[[ედოს პერიოდი]]ს სამურაების უმრავლესობა პატივის იერარქიულ კოდექსს „[[ბუშიდო]]“ (武士道 ბუში-მეომარი დო-გზა ) ემორჩილებოდა, რითაც მათ მოეთხოვებოდათ რანგით უფრო მაღლა მყოფთათვის მაგალითი ყოფილიყვნენ. ბუშიდოს კოდის მნიშვნელოვანი ნაწილი იყო „[[სეპუკუ]]“ (切腹), რითაც დამნაშავე სამურაის შეეძლო დანაშაულის გამოსყიდვა და პატივის აღდგენა სიკვდილის მეშვეობით და ამგვარად ბუშიდოს კოდით სამურაის სახელის აღდგენა. თუმცა ბუშიდოს კოდექსი მშვიდობიანობის პერიოდში დაიწერა და ამგვარად სამურაის როგორც მეომრის შესაძლებლობებს სრულად არ ასახავს.
 
{{ესკიზი-იაპონია}}
 
[[კატეგორია:იაპონიის ისტორია]]
 
{{Link FA|ar}}
{{Link FA|ca}}
{{Link FA|el}}
{{Link FA|es}}
{{Link FA|ms}}
{{Link GA|de}}
 
[[af:Samoerai]]
[[ar:ساموراي]]
[[ast:Samurái]]
[[az:Samuray]]
[[bg:Самурай]]
[[bo:ས་མུ་རའི།]]
[[br:Samourai]]
[[bs:Samuraj]]
[[ca:Samurai]]
[[cbk-zam:Samurai]]
[[ceb:Samurai]]
[[cs:Samuraj]]
[[da:Samurai]]
[[de:Samurai]]
[[el:Σαμουράι]]
[[en:Samurai]]
[[eo:Samurajo]]
[[es:Samurái]]
[[et:Samurai]]
[[eu:Samurai]]
[[fa:سامورایی]]
[[fi:Samurai]]
[[fr:Samouraï]]
[[fy:Samûray]]
[[ga:Samúraí]]
[[gl:Samurai]]
[[gu:સમુરાઇ]]
[[he:סמוראי]]
[[hi:सामुराई]]
[[hr:Samuraji]]
[[hu:Szamuráj]]
[[id:Samurai]]
[[io:Samurai]]
[[is:Samúræi]]
[[it:Samurai]]
[[ja:武士]]
[[kn:ಸಮುರಾಯ್‌]]
[[ko:사무라이]]
[[la:Samurai]]
[[lt:Samurajus]]
[[lv:Samuraji]]
[[mk:Самурај]]
[[ml:സമുറായി]]
[[mr:सामुराई]]
[[ms:Samurai]]
[[my:ဆာမူရိုင်း]]
[[new:चामुराय् (सन् २००२या संकिपा)]]
[[nl:Samoerai]]
[[nn:Samurai]]
[[no:Samurai]]
[[pl:Samuraj]]
[[pnb:سیمورائی]]
[[pt:Samurai]]
[[ro:Samurai]]
[[ru:Самурай]]
[[sh:Samuraj]]
[[simple:Samurai]]
[[sk:Samuraj]]
[[sl:Samuraj]]
[[sr:Самурај]]
[[su:Samurai]]
[[sv:Samuraj]]
[[ta:சாமுராய்]]
[[te:సమురాయ్]]
[[th:ซะมุไร]]
[[tl:Samurai]]
[[tr:Samuray]]
[[uk:Самурай]]
[[vi:Samurai]]
[[yi:סאמוריי]]
[[zh:武士 (日本)]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/სამურაი“-დან