მჭედელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''მჭედელი''' — მუშა, რომელიც ამუშავებს [[ლითონი|ლითონს]]. ლითონზე დარტყმით ინსტრუმენტების და იარაღების დაჭედვა ადამიანებმა ჯერ კიდევ [[ქვის ხანა|ქვის ხანიდან]] ისწავლეს. მჭედლის ძირითადი მატერიალია ლითონები: [[რკინა]] (და მისგან მიღებული [[ფოლადი]]), [[სპილენძი]], [[ტყვია]], [[კეთილშობილი ლითონები]] და სხვა, თუმცა მჭედლები კიდევ სხვა ბევრ ნივთიერებას იყენებენ. ხანდახან ხმლის გასაციებელ წყალში არის შერეული საღებავები და მცენარეები, თუმცა აქვს თუ არა ამას სარგებელი ძნელი სათქმელია.

== ისტორია ==
პირველი ლოთონები რომლის დამუშავება ადამიანმა შეძლო იყო [[ოქრო]], [[ვერცხლი]], [[სპილენძი]] და მათი შენადნობები. თუმცა პირველილად ადამიანმა სპილენძი დაამუშავა მისი სირბილის, ადვილად ჭედვადობის გამო. ნაპოვნია უძველესი სპილეძის მოსართავები, სამკაულები, დანები და სხვა. ცოტახანში ადამიანებმა დაიწყეს სპილენძის შენადნობების გაკეთება, ასე შეიქმნა [[ბრინჯაო]]. მოგვიანებით მჭედლებმა შეძლეს [[რკინა|რკინის]] დამუშავება, თუმცა თავიდან ეს იყო მხოლოდ [[მეტეორი|მეტეორიდული]] რკინა. ხალხი პოულობდა გიგანტურ მეტეორიდებს, ესკიმოსები მეტეორებიდან იღბდნენ ნატეხებს და დანებს აკეთებდნენ, ასე დაიწყო რკინის დამუშავება. ჩვენ წელთა აღრიცხვით დაახლოებით 1200 წლის წინ დაიწყო რკინის ხანა — ადამიანმა გადალახა ტემპერატურის ბარიერი და ისწავლა რკინის დადნობა [[მადანი|მადანებიდან]]. ღია ცეცხლს შეუძლია რკინას მისცეს 600—700˚С, დაკეტილ ცეცხლს კი 800—1000. მჭედლების შესაძლებობები იცვლებოდა ხანების მიხედვით (როგორიცაა [[ბრინჯაოს ხანა]], [[რკინის ხანა]]).