სახამებელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''სახამებელი''' — [[მცენარეები|მცენარის]] ძირითადი სამარაგო [[ნახშირწყალი]], რომელიც წარმოიქმნება უჯრედის ორგანოიდებში ([[ქლოროპლასტები|ქლოროპლასტებსა]] და ამილოპლასტებში) და გროვდება ძირითადად თესლში, ძირხვენებსა და ტუბერებში, აგრეთვე ფოთლებსა და ღეროებში. სახამებელი გროვდება მარცვლების სახით, რომელთაც ფენოვანი სტრუქტურა აქვთ და შეიცავენ მცირე რაოდენობით ცილებსა და ლიპიდებს. სახამებელის ზომა სხვდასხვაა. სახამებელი ორი პოლისაქარიდის — ხაზოვანის — [[ამილოზი]]ს და განტოტვილის — [[ამილოპექტინი]]ს ნაზავია; მათი საერთო ფორმულაა (C₆H₁₀O₅)n; როგორც წესი, სახამებელი შეიცავს 10—30% ამილოზას, 70—90% ამილოპექტინს. სახამებელის პოლისაქარიდები აგებულია [[გლუკოზა|გლუკოზის]] ნაშთებისაგან, რომლებიც შეკავშირებული არიან ამილოზისა და ამილოპექტინის ხაზოვან ჯაჭვებში α-1,4-გლუკოზიდური ბმები, ხოლო განშტოების წერტილებში —α-1,6-გლუკოზიდური ბმებით. სახამებელის ნაწილობრივი ჰიდროლიზი იძლევა [[დექსტრინები|დექსტრინებს]], რომელსაც პოლიმერიზაცია ნაკლებად ახასიათებს, სრული ჰიდროლიზით კი გლუკოზებად იშლება. სახამებლის ფერმენტული ჰიდროლიზი შესაძლოა სხვადასხვა გზით.