|
'''უკანასკნელი დღეების წმინდანთა იესო ქრისტეს ეკლესია''', ანუ მორმონები - აღდგენილი ქრისტიანული ეკლესია დაარსებულ იქნა [[იოსებ სმითი|იოსებ სმითის]] მიერ [[1830]] წელს, [[აშშ]]-ში. ეკლესიას მრევლი ჰყავს მსოფლიოს თითქმის ყველა ქვეყანაში. 2008 წლის მონაცემებით წევრთა რაოდენობა 13,5 მილიონს აღწევს [[მსოფლიო]]ს მასშტაბით, მათგან 6 მლნ ცხოვრობს აშშ-ში. მონაცემებით 'უდწ ეკლესია' ყველაზე დიდი აღდგენილი ქრისტიანული გაერთიანებაა მსოფლიოში, მეოთხე ყველაზე დიდი [[ქრისტიანობა|ქრისტიანული]] დენომინაცია აშშ-ში.<ref>{{cite web | url=http://lds.org/conference/talk/display/0,5232,23-1-775-9,00.html | title=Faith, Family, Facts, and Fruits | accessdate=2008-04-16 | last=Ballard | first=M. Russell | year=2007 | month=October }}</ref><ref>Yearbook of Canadian and American Churches 2007, Edited by Lindner, см. также http://www.ncccusa.org/news/080215yearbook1.html</ref>. თავად ეკლესია წევრებს შორის მოითვლის ყველა იმ ადამიანს, რომლებიც მოინათლნენ. ეკლესია აქტიურ მისიონერულ საქმიანობას ეწევა მსოფლიოს 162 ქვეყანაში. ეკლესიის ხელმძღვანელობა განთავსებულია [[სოლტ-ლეიკ-სიტი]]ში, [[იუტა]]ს [[შტატი (აშშ)|შტატში]], აშშ-ში.
== ისტორია ==
უკანასკნელი დღეების წმინდანთა იესო ქრისტეს ეკლესია
უკანასკნელი დღეების წმინდანთა იესო ქრისტეს ეკლესია (ე.წ მორმონთა ეკლესია) დაარსებულ იქნა იოსებ სმიტის მიერ. ამჟამად, მათი ეკლესიის ცენტრი განლაგებულია სოლთ ლეიქ სითიში, იუტას შტატში. მათ დაარსებული აქვთ ეკლესიები და ეგრეთ წოდებული პალოები(რამოდენიმე ეკლესიას და სამრევლოს აერთიანებს), ასევე მათ ააგეს ტაძრები მსოფლიოს მასშტაბით. 50 000-ზე მეტი მისიონერი მსახურობს ყოველ ჯერზე მსოფლიოში, ასევე ეკლესიის ზრდამ ბოლო მონაცემებით 14.1 მილიონს გადააჭარბა. მათი რწმენის თანახმად, ქრისტეს მიერ დაარსებული აღქმები და სამღვდელოების ძალაუფლება აღდგენილია .
მათი ეკლესია ითვალისწინებს რა, იესო ქრისტეს მიერ პირველად დაარსებული ეკლესიის აღდგენას რომელიც დაკარგულ იქნა ქრისტეს შემდეგ ხალხთა დიდი განდგომის შედეგად.
მათი შეხედულების თანახმად რწმენა იესო ქრისტეში და გამოსყიდვა მათი რელიგიის ძირითადი საფუძვლებია, ხოლო ქრისტე მათი რელიგიის ქვაკუთხედი.
მორმონები თაყვანს სცემენ მამაღმერთს იესო ქრისტეს სახელით. მათ სწამთ რომ იესო არის ძე ღვთისა და კაცობრიობის მხსნელი. ▼ეკლესიას აქვს გახსნილი სწავლებანი, რომელიც მოიცავს წმინდა წერილების ოთხ წიგნს: ბიბლია(ძველი და ახალი აღთქმა), მორმონის წიგნი, აღქმები და მცნებები და დიდებული ფასის მარგალიტები. ბიბლიის გარდა უკანასკნელი დღეების წმინდანთა ქრისტეს ეკლესიის წიგნები შედგება მასალებისაგან რომლებიც იოსებ სმიტმა მიიღო გამოცხადების შედეგად.
აღსანიშნავია მორმონის წიგნი რომელიც მოიცავს უძველეს წინასწარმეტყველებებს მესიის მოსვლაზე ბიბლიის მსგავსად. ასევე აღსანიშნავია ბიბლიის დაკარგული ჩანაწერები, რომლებიც იოსებ სმიტის მიერ იქნა აღდგენილი სული წმინდის გამოცხადებით და შთაგონებით.
აღდგენილი ეკლესიის პირველი წინამძღოლი და წინასწარმეტყველი იოსებ სმიტი იყო, რომელმაც გამოცხადება 15 წლის ასაკში მიიღო, მანვე გაამხილა საუკუნეების მანძილზე საგულდაგულოდ გადამალული ხელნაწერები რაც ოქროს ფირფიტებზე იყო აღბეჭდილი. ხელნაწერები ძველ ეგვიპტურ ენაზე იყო დაწერილი, ამიტომაც მისი წაკითხვა შეუძლებელი იყო. მანვე სული წმინდის სრული შთაგონებით გადათარგმნა ეს ხელნაწერები და მას მორმონის წიგნი უწოდა.
მორმონი, ეს იყო პიროვნება, წინასწარმეტყველთა ერთ-ერთი უკანასკნელი რგოლის წარმომადგენელი, მის წერილებში აღწერილია მისი ისტორია, ასევე იესო ქრისტეს სწავლებები. სწორედ მან შეკრიბა და გააერთიანა წინასწარმეტყველების მიერ დაწერილი 15 თავი, ხოლო იმის შემდეგ რაც იგი მოკლეს, მისი დავალებით მისმა შვილმა მორონმა გადამალა ეს 15 თავი რომელნიც ოქროს ფირფიტებზე იყო დაწერილი. მორმონის პატივსაცემად იოსებ სმიტმა ზემოთ ხსენებული 15 თავის წინასწარმეტყველება გადათარგმნა, ერთ წიგნად შეკრა, და მორმონის წიგნი დაარქვა.
ასე ასრულებს მორმონი მის ჩანაწერებს:
”და შეიძლება უფალმა იესო ქრისტემ დააჯილდოვოს რადგან მათი ლოცვები იქნება პასუხგაცემული მათი რწმენისამებრ. და შეიძლება მამა ღმერთმა განააახლოს აღთქმები რომელნიც მან მისცა ისრაელის სახლს, და დალოცოს სამუდამოდ, მათი რწმენისამებრ იესო ქრისტეს სახელით, ამინ”.
(შესაძლოა თარგმანში იყოს შეცდომები.
უკანასკნელი დღეების წმინდანთა იესო ქრისტეს ეკლესიის მიმდევრებს სჯერათ რომ იესო ქრისტე, მამა ღმერთის მითითებით ხელმძღვანელობს ეკლესიას, მისი სურვილის გამჟღავნებით ეკლესიის პრეზიდენტის და წინასწარმეტყველისადმი.
ეკლესიის ამჟამინდელი პრეზიდენტია ტომას მონსონი:
ეკლესიის თითოეულ წევრს სწამს რომ მათ შეუძლიათ მიიღონ პირადი გამოცხადება ღმერთისგან, სული წმინდის მეშვეობით, მათ რწმენას ბიბლიაში არსებული წმინდა წერილებიც ამყარებს, და ფაქტიურად რეალურად აცხადებს წევრების თვითეული მადგანი რომ ისინი იღებენ გამოცხადებას და სულიერ დახმარებას სულიწმინდისაგან რაც მათ ცხოვრების გაძღოლაში ეხმარებათ.
ეკლესიას აქვს დიდი მისიონერული პროგრამები, და ჰუმანიტარული სერვისების ფილიალები მსოფლიოს მასშტაბით. მათი მორწმუნე წევრები ერთგულად მისდევენ წესებს რაც ითვალისწინებს: სქესობრივ სიწმინდეს, ჯანმრთელობას, მარხვას, და შაბათის დაცვას. ეკლესია ასწავლის პირადი აღქმების და დაპირებების ერთგულებას რომელთაც ისინი დებენ ღმერთის წინაშე. რაც შეიცავს ნათლობას, სული წმინდის გადმოსვლას მათზე, ზიარებას, ხოლო ყველაზე ფასეული და ღირებული მათი წევრებისთვის კი წმინდა ქორწინებაა, რომელიც სპეციალურად ტაძარში ტარდება, პიროვნების მიერ რომელასც აქვს ღვთისგან მიღებული ძალაუფლება რათა ადამიანები დააქორწინოს არა მხოლოდ მანამდე სანამ სიკვდილი არ დააშორებთ, არამედ სიკვდილის შემდეგაც ერთად იქნებიან ანუ სამუდამოდ. რადგან მათ ტაძრებს უფრო განსაკუთრებული დანიშნულება აქვთ ვიდრე უბრალოდ ეკლესიებს.
აღსანიშნავია ის ფაქტიც რომ უკანასკნელი დღეების წმინდანთა ეკლესიის წევრები იცავენ ჯანმრთელობის კოდს ე.წ სიბრძნის სიტყვას, რის თანახმადაც ისინი არ იღებენ ალკოჰოლურ სასმელებს, თამბაქოს, ყავას, და ქიმიური შემადგენლობის ჩაის, და მხარს უჭერენ ფიზიკურ აქტურობას ცხოვრებაში.
ისინი მისდევენ მორალურ წეს-ჩვეულებებს ე.წ უბიწოების კანონს რაც კრძალავს მეუღლის ღალატს, ყველანაირ არაორდინალურ და ჰომოსექსუალურ ქცევას, ასევე კრძალავენ სექსუალურ კავშირს ქორწინებამდე, ან ქორწინების გარეთ.
ე.წ სიბრძნის სიტყვის ანუ ჯანმრთელობის კოდის საშუალებით ეკლესიის წევრების დიდი ნაწილი ასაკში შესვლის მიუხედავად მაინც მისდევს აქტიურ ფიზიკურ აქტივობას რაც ადამიანის სიცოცხლისუნარიანობის და მისი გახანგრძლივების საწინდარია.
უკანასკნელი დღეების წმინდანთა იესო ქრისტეს ეკლესია ხშირად გამხდარა კრიტიკის, გადაუმოწმებელი ცრუ და მწვავე ბრალდებების ობიექტი და მისი წევრები შეურაცყოფის მსხვერპლნი, ისინი მსოფლიოს 162 ქვეყანაში ეწევიან მისიონერულ საქმიანობას, როგორც ბიჭები, ასევე გოგონები.
მონაცემებით 'უდწ ეკლესია' ყველაზე დიდი აღდგენილი ქრისტიანული გაერთიანებაა მსოფლიოში და მეოთხე ყველაზე დიდი ქრისტიანული დენომინაცია აშშ-ში.
=== წარმოშობა ===
== მრწამსი ==
=== იესო ქრისტე ===
[[ფაილი:Christus statue temple square salt lake city.jpg|right|thumb|უკანასკნელი დღეების წმინდანებს სწამთ იესოს აღდგომის. ეს გამოსახულია ბერტელ თორვალძენის "ქრისტუსი" ქანდაკებით.]]
▲მორმონები თაყვანს სცემენ მამაღმერთს იესო ქრისტეს სახელით. მათ სწამთ რომ იესო არის ძე ღვთისა და კაცობრიობის მხსნელი.
=== წმინდა წერილი ===
მორმონების ეკლესიის წევრებს თვლიან ბიბლიასა და მორმონის წიგნს წმინდა წერილად.
== სქოლიო ==
| 