მიწისქვეშა წყალი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ r2.7.1) (ბოტის დამატება: id:Air tanah |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
[[ფაილი:Oasis in Libya.jpg|thumb|280პქ|right|მიწისქვეშა წყლები ([[აფრიკა]])]]
'''მიწისქვეშა წყალი''' — [[დედამიწის ქერქი]]ს ზედა ნაწილის ქანებში თხევად, მყარ და აირად მდგომარეობაში მყოფი წყალი.
მიწისქვეშა წყალი თავმოყრილია ფხვიერ, ფორიან და ნაპრალოვან ქანებში, აგრეთვე [[კარსტი|კარსტულ]] სიცარიეელებში. სიმძიმის ძალის გავლენით მოძრავ მიწისქვეშა წყალს ეწოდება ''გრავიტაციული'' ანუ თავისუფალი წყალი, ხოლო [[ქანი (გეოლოგია)|ქანებთან]] მოლეკულური ძალებით შეკავშირებულს — ბმული წყალი (ჰიგროსკოპული, აფსკური, კაპილარული და კრისტალიზაციური).
Line 9 ⟶ 10:
* ''წყალშეუღწევ'' (თიხები, დაუნაპრალებელი მასიური მაგმური, მეტამორფული ქანები და სხვ.) ქანებს.
[[ხმელეთი]]ს ზედაპირის ქვეშ არსებულ პირველ უახლოეს, მუდმივად არსებულ უდაწნეო წყლიან ჰორიზონტს ეწოდება ''გრუნტის წყლის ჰორიზონტი''. უშუალოდ გრუნტის წყლის სარკის თავზე გავრცელებულია კაპილარული წყალი. ხმელეთის ზედაპირიდან [[გრუნტი]]ს წყლის სარკემდე არსებულ ზონას ''აერაციის ზონა'' ეწოდება. ამ ზონაში ხდება წყლის ჩაჟონვა ზედაპირიდან, ხოლო ფილტრაციის დაბალი უნარის მქონე ქანებში ჩნდება მიწისქვეშა წყლის დროებითი დანაგროვი, ე.წ.
''ლეჟერი'' (ზედა წყალი). გრუნტის წყლის [[ჰორიზონტი]] ქვევით მდებარე წყლიან ჰორიზონტებს, რომლებიც მისგან წყალშეუღწევი ქანებითაა გამოყოფილი, ეწოდება შრეთაშორისი წყლის ჰორიზონტები. წყალი აქ, ჩვეულებრივ, ჰიდროსტატიკური წნევის ქვეშ იმყოფება, ზოგჯერ კი უდაწნეოა. შრეთაშორისი მიწისქვეშა წყლის კვების არე განლაგებულია იქ, სადაც წყალშეუღწევადი ქანები ზედაპირზე შიშვლდება. ▼
▲[[ფაილი:Shipot.jpg|thumb|290პქ|left|მიწისქვეშა წყაროები]]
▲წყალი აქ, ჩვეულებრივ, ჰიდროსტატიკური წნევის ქვეშ იმყოფება, ზოგჯერ კი უდაწნეოა. შრეთაშორისი მიწისქვეშა წყლის კვების არე განლაგებულია იქ, სადაც წყალშეუღწევადი ქანები ზედაპირზე შიშვლდება.
მიწისქვეშა წყალი ბუნებრივი ხსნარია, რომელიც 60-ზე მეტ ქიმიურ ელემენტს შეიცავს. მასში გვხვდება მიკროორგანიზმებიც. მიწისქვეშა წყალების გავრცლეების კანონზომიერება განპირობებულია მრავალი [[გეოლოგია|გეოლოგიური]] და [[ფიზიკური გეოგრაფია|ფიზიკურ-გეოგრაფიული]] ფაქტორით. ბაქნებსა და კიდური როფების არეებში უმეტესად გავრცელებულია [[არტეზიული წყლები|არტეზიული აუზები]], ნაოჭა სისტემებში კი უფრო ხშირად ნაპრალური ტიპის მიწისქვეშა წყალი გვხვდება.
| |||