მაუნა-კეა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ ბოტი: რჩეული სტატიის ბმული გვერდისათვის en:Mauna Kea |
No edit summary |
||
ხაზი 21:
}}
'''მაუნა-კეა''' ([[ინგლისური ენა|ინგლ]]. Mauna Kea; ჰავაიურად - თეთრი მთა) — ჩამქრალი ფარისებრი ვულკანი [[ჰავაის კუნძულები|ჰავაის კუნძულებზე]]. სიმაღლე 4205 მ. წარმოადგენს ჰავაის შტატის უმაღლეს წერტილს. მისი დიდი ნაწილი წყლის ქვეშ მდებარეობს. თუ მაუნა-კეას სიმაღლეს მისი ძირიდან ავითვლით მაშინ მისი სიმაღლე 10 კმ მიაღწევს. გვიანდელმა [[ვულკანიზმი|ვულკანიზმა]] განაპირობა ვულკანის უფრო უხეში იერი, ვიდრე მის მეზობელ ვულკანებს გააჩნიათ.
[[2003]] წელს დადგინდა, რომ ვულკანის უკანანსკნელი ამოფრქვევა 6000—4000 წლის წინ დაიწყო. თანადროულ დროში მაუნა-კეა არააქტიურ ვულკანად
იგი ერთ-ერთია ჰავაის კუნძულებზე გავრცელებული ხუთი [[ცხელი წერტილები (გეოლოგია)|ცხელი წერტილიბიდან]], ხოლო ასაკითა და აქტიურობით ჰავაის ვულკანებს შორის იგი მეტად გამორჩეულია. მაუნა-კეას მოცულობა უდრის 3200 კმ³-ს. ისევე როგორც ჰავაის ყველა ვულკანი მაუნა-კეა წარმოიქმნა ცხელი წერტილებიდან, როდესაც წყნაროკეანური ფილა გადავიდა დედამიწის მანტიაში. ▼
▲[[2003]] წელს დადგინდა, რომ ვულკანის უკანანსკნელი ამოფრქვევა 6000—4000 წლის წინ დაიწყო. თანადროულ დროში მაუნა-კეა არააქტიურ ვულკანად არის მიჩნეული.
აგებულია [[ანდეზიტი|ანდეზიტური]] და ოლივინ-ბაზალტური ლავებით. კალთებზე ბევრი პარაზიტული კონუსია. [[კრატერი (გეოლოგია)|კრატერი]] დანგრეულია. მოსწორებული მწვერვალი
▲იგი ერთ-ერთია ჰავაის კუნძულებზე გავრცელებული ხუთი [[ცხელი წერტილები (გეოლოგია)|ცხელი წერტილიბიდან]], ხოლო ასაკითა და აქტიურობით ჰავაის ვულკანებს შორის იგი მეტად გამორჩეულია. მაუნა-კეას მოცულობა უდრის 3200 კმ³-ს.
▲აგებულია [[ანდეზიტი|ანდეზიტური]] და ოლივინ-ბაზალტური ლავებით. კალთებზე ბევრი პარაზიტული კონუსია. [[კრატერი]] დანგრეულია. მოსწორებული მწვერვალი თითქმნის მუდამ თოვლით არის დაფარული (აქედან წარმოსდგა სახელწოდება).
ქარზურგა კალთებზე სავანაა, ქარპირა ჩრდილოეთ და ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთ კალთებზე ნოტიო ტროპიკული ტყე თითქმის ▼
▲ქარზურგა კალთებზე სავანაა, ქარპირა ჩრდილოეთ და ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთ კალთებზე ნოტიო ტროპიკული ტყე თითქმის გაჩეხილია და გაშენებულია [[ანანასი]]ს, [[შაქრის ლერწამი|შაქრის ლერწმისა]] და [[ბანანი]]ს პლანტაციები.
მწვერვალზე მდებარეობს ცნობილი ასტრონომიული ობსერვატორია — [[მაუნა-კეას ობსერვატორია|მაუნა-კეას ასტრონომიული ობსერვატორია]], სადაც დიდი ხანია წარმოებს ასტრონომიული დაკვირვებები.
== რესურსები ინტერნეტში ==
Line 48 ⟶ 43:
* ქსე, ტ. 6, გვ. 497, თბ., 1983.
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
| |||