სიცილია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 54:
რეგიონის შემადგენლობაში შედის აგრეთვე რამდენიმე მცირე კუნძული. ვულკანი [[ეტნა]] ყველაზე დიდია [[ევროპა]]ში (3.323 მ). უკანასკნელად იგი [[1971]] წელს ამოიფრქვა.
 
სიცილიას მდიდარი და უნიკალური კულტურა გააჩნია, განსაკუთრებით ხელოვნება, მუსიკა, ლიტერატურა, სამზარეულო, არქიტექტურა და ენა. სიცილიური ეკონომიკა დივერსიფიცირევულია. მნიშვნელოვანია აგრარული სექტორი, განსაკუთრებით მეხილოება (ძირითადად [[ფორთოხალი]] და [[ლიმონი]]), ზეთისხილისა[[ზეთისხილი]]სა და [[ზეითუნის ზეთისზეთი]]ს წარმოება, [[მევენეხეობა]]-მეღვინება[[მეღვინეობა]]. კუნძულისთვის ეკონომიკურად მნიშვნელოვანია [[ტურიზმი]] და უძრავი ქონება. სიცილიაზე მდებარეობს უმნიშვნელოვანესი არქიტექტურული და უძველესი ძეგლები, რომელთა შორისაა [[პანტალიკას ნეკროპოლისი|პანტალიკის ნეკროპოლისი]], [[ტაძრების ხეობა]] და [[სელუნინტი]].
 
==გეოგრაფია==
კუნუძლს უხეშად სამკუთხედის მოყვანილობა აქვს. აღოსავლეთით, კონტინენტური [[იტალია|იტალიისგან]] (კონკრეტულად [[კალაბრია|კალაბრიის]] რეგიონისგან) გამოყოფილია [[მესინის სრუტე|მესინის სრუტით]] და მათ შორის მანძილი 3 კმ-ია ჩრილოეთ ნაწილში, სამხრეთში კი 16 კმ.
 
სიცილიის შიდა ნაწილი ძირითადად გორაკ-ბორცვიანია და ინტენსიურად კულტივირებული, სადაც კი ეს შესაძლებელია. ჩრდილოეთ სანაპიროს გასწვრივ გადაჭიმულია მადონიეს[[მადონიე]]ს (2000 მ), ნებროდის[[ნებროდი]]ს (1800 მ), და პელორიტანის[[პელორიტანი]]ს (1300 მ) მთაგრეხილები, რომლებიც კონტინენტურ ნაწილზე არსებული [[აპენინის მთებისმთები]]ს გაგრძელებას წარმოადგენს. აღმოსავლეთ სანაპიროსთან გამოირჩევა [[ეტნა|ვულკან ეტნას]] კონუსი. სამხრეთ-აღმოსავლთით განფენილია შედარებით დავბალიდაბბალი [[იბლეის მთები]] (1000 მ). [[XIX საუკუნეშისაუკუნე]]ში, ენასა და კალტანისეტის რაიონები ლიდერობდნენ გოგირდის[[გოგირდი]]ს წარმოებით, მაგარამ 1950-იანი წლებიდან მარაგი მნიშვნელოვნად შემცირდა.
რეგიონის შემადგენლობაში შედის აგრეთვე რამდენიმე მცირე კუნძული. ვულკანი [[ეტნა]] ყველაზე დიდია [[ევროპა]]ში (3.323 მ). უკანასკნელად იგი [[1971]] წელს ამოიფრქვა.
სიცილიის შიდა ნაწილი ძირითადად გორაკ-ბორცვიანია და ინტენსიურად კულტივირებული, სადაც კი ეს შესაძლებელია. ჩრდილოეთ სანაპიროს გასწვრივ გადაჭიმულია მადონიეს (2000 მ), ნებროდის (1800 მ), და პელორიტანის (1300 მ) მთაგრეხილები, რომლებიც კონტინენტურ ნაწილზე არსებული აპენინის მთების გაგრძელებას წარმოადგენს. აღმოსავლეთ სანაპიროსთან გამოირჩევა ვულკან ეტნას კონუსი. სამხრეთ-აღმოსავლთით განფენილია შედარებით დავბალი იბლეის მთები (1000 მ). XIX საუკუნეში, ენასა და კალტანისეტის რაიონები ლიდერობდნენ გოგირდის წარმოებით, მაგარამ 1950-იანი წლებიდან მარაგი მნიშვნელოვნად შემცირდა.
 
სიცილია და მის გარშემო მდებარე პატარა კუნძულები მაღალი ვულკანური აქტივობით გამოირჩევიან. მათ შორისაა კუნძულის აღმოსავლეთ სანაპიროსთან მდებარე ეტნას[[ეტნა]]ს მთა, რომელიც 3 320 მეტრი სიმაღლით ერთ-ერთი უმაღლესი აქტიური ვულკანია[[ვულკანი]]ა ევროპაში[[ევროპა]]ში და ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური მთელს მსოფლიოში. ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროსთან, [[ტირენიის ზღვაშიზღვა]]ში მდებარე [[ლიპარის კუნძულები]] შეიცავს ვულკანურ კომპლექსს, რომელთა შორისაცაა [[სტრომბოლი]]. ბოლო დროს ასევე გააქთიურდაგააქტიურდა მიძნებული ვულკანები: [[ვულკანო]], [[ვულკანელო]] და [[ლიპარი]]. სამხრეთ სანაპიროს სიახლოვეს, მდებარეობს წყალქვეშა ვულკანი [[ფერდინანდეია]], უფრო ფართო ემპედოკლესის[[ემპედოკლესი]]ს ვულკანის ნაწილი, რომელიც ბოლოს [[1831]] წელსა ამოიფრქვა. იგი აგრიჯენტოს[[აგრიჯენტო]]ს სანაპიროსა და კუნძულ [[პანტელერია|პანტელერიის]] (რომელიც თავის მხრივ მიძინებული ვულკანიცაა) შორის მდებარეობს, ფლეგრაენის წყალქვეშა მინდორზე [[სიცილიის სრუტეშისრუტე]]ში.
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/სიცილია“-დან