ვიქტორ კუპრაძე: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 22:
 
==ბიოგრაფია==
დაიბადა [[1903]] წლის [[2 ნოემბერი|2 ნოემბერს]] ოზურგეთის მაზრაში, რკინიგზელის ოჯახში. [[1922]] წელს ქუთაისის რეალური სასწავლებლის დამთავრების შემდეგ ვიქტორ კუპრაძემ სწავლა განაგრძო [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში]] ფიზიკა-მათემატიკის ფაკულტეტზე. [[1927]] წელს ქართული მათემატიკური სკოლის ფუძემდებლის [[ანდრია რაზმაძე|ანდრია რაზმაძისა]] და [[ნიკო მუსხელიშვილი]]ს წარდგინებით იგი დატოვეს უნივერსიტეტში სამუშაოდ ასისტენტის თანამდებობაზე. [[1929]] წელს ვ.ვიქტორ კუპრაძემ გამოაქვეყნა თავისი პირველი სამეცნიერო ნაშრომი.
 
* [[1930]] წ. ვიქტორ კუპრაძე ჩაირიცხა სსრ კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის ასპირანტურაში, რომელიც 1931 წელს წარმატებით დაამთავრა.
 
* [[1933]]-[[1935]] წწ. ვ. კუპრაძე მუშაობდა სსრ კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის მათემატიკის ინსტიტუტში სწავლული მდივნისა და უფროსი მეცნიერ-თანამშრომლის თანამდებობაზე.
 
* [[1935]] წელს მან იქვე წარმატებით დაიცვა სადოქტორო დისერტაცია და მიენიჭა ფიზიკა-მათემატიკის მეცნიერებათა დოქტორის სამეცნიერო ხარისხი.
* [[1936]] წელს ვ.ვიქტორ კუპრაძე სამშობლოში დაბრუნდა.
 
* [[1936]] წელს ვ. კუპრაძე სამშობლოში დაბრუნდა.
 
* [[1936]]-[[1941]] წწ. იგი იყო სსრ კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის საქართველოს ფილიალის მათემატიკის ინსტიტუტის დირექტორი. პარალელურად ხელმძღვანელობდა კათედრებს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტსა და [[თბილისის პოლიტექნიკური ინსტიტუტი|პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში]].
 
* [[1943]] წელს მიენიჭა საქართველოს მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწის წოდება.
 
* [[1944]]-[[1953]] წწ. ვიქტორ კუპრაძე იყო საქართველოს განათლების მინისტრი, ხოლო [[1954]]-[[1958]] წლებში — თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორი.
* [[1958]]-[[1962]] წლებში ვ.ვიქტორ კუპრაძე იყო საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე.
 
[[1963|1963 წელს]] იგი [[საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია|საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის]] ახლად ჩამოყალიბებული მათემატიკისა და ფიზიკის განყოფილების აკდემიკოს-მდივნად აირჩიეს, სადაც მოღვაწეობდა სიცოცხლის ბოლომდე. ამავე დროს განაგებდა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დიფერენციალურ და ინტეგრალურ განტოლებათა კათედრას.
* [[1958]]-[[1962]] წლებში ვ. კუპრაძე იყო საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე.
 
[[1963|1963 წელს]] იგი საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ახლად ჩამოყალიბებული მათემატიკისა და ფიზიკის განყოფილების აკდემიკოს-მდივნად აირჩიეს, სადაც მოღვაწეობდა სიცოცხლის ბოლომდე. ამავე დროს განაგებდა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დიფერენციალურ და ინტეგრალურ განტოლებათა კათედრას.
 
== სამეცნიერო მოღვაწეობა ==
Line 47 ⟶ 40:
 
კუპრაძის ნაშრომებში გამოკვლეულია აგრეთვე დრეკადი, სეისმური, ელექტრომაგნიტური და სხვა ტალღების გავრცელებისა და დიფრაქციის საკითხები, შესწავლილია სინგულარულ-ინტეგრალურ და ფუნქციონალურ განტოლებათა თეორიის საკითხები.
ვიქტორ კუპრაძე 100-ზე მეტი სამეცნიერო შრომის ავტორია, მათ შორისაა ფუნდამენტური [[მონოგრაფია|მონოგრაფიები]].
მისი არაერთი ნაშრომი თარგმნილი და გამოცემულია უცხო ენებზე.
 
== ჯილდოები ==
[[1971]]|1971 წელს]] აკადემიკოს ვიქტორ კუპრაძეს მიენიჭა საქართველოს სსრ სახელმწიფო პრემია მეცნიერებისა და ტექნიკის დარგში.
იგი დაჯილდოებული იყო ასევე [[2]] [[ლენინის ორდენი|ლენინის ორდენით]], [[შრომის წითელი დროშის ორდენი|შრომის წითელი დროშისა]] და [[საპატიო ნიშანი|საპატიო ნიშნის ორდენებითა]] და სხვ.
 
== თხზულებები ==
იგი დაჯილდოებული იყო ასევე [[2]] [[ლენინის ორდენი|ლენინის ორდენით]], [[შრომის წითელი დროშის ორდენი|შრომის წითელი დროშისა]] და [[საპატიო ნიშანი|საპატიო ნიშნის ორდენებითა]] და სხვ.
 
== თხზულება ==
* Граничные задачи теории колебаний и интегральные уравнения. М., 1950;
 
* Методы потенциала в теории упругости М., 1963;
 
* Основные задачи математической теории диффракции. Л-М., 1935;
 
* Randwertaufgaben der Schwingungstheorie und Integralgleichungen, В., 1956.
 
== ლიტერატურა ==
* {{ქსე, ტ. |6, გვ. |77,|გეგელია თბ., 1983;}}
* ვიქტორ კუპრაძე (1903-1985), ბიობიბლიოგრაფია, თბ., 1986;
* გოკიელი ლ., მაღნარაძე ლ., გამოჩენილი მეცნიერი და საზოგადო მოღვაწე. 1965.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ვიქტორ_კუპრაძე“-დან