გიორგი ახვლედიანი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
დაემატა/გასწორდა თარგი
No edit summary
ხაზი 20:
| საიტი =
}}
'''გიორგი სარიდანის ძე ახვლედიანი''' (დ. [[13 აპრილი]], [[1887]], სოფელი [[დერჩი]], ახლანდელი [[წყალტუბოს მუნიციპალიტეტი]] — გ. [[7 ივლისი]], [[1973]], [[თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] ენათმეცნიერი. [[თსუ|თსუ-ის]]-ის [[პროფესორი]] ([[1918]]), [[სსრკ]] მეცნიერებათა აკადემიის წევრ-კორესპონდენტი ([[1939]]), [[საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია|საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის]] თანადამფუძნებელი და აკადემიკოსი ([[1941]]), საქართველოს მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწე ([[1943]]), ჩრდილო-ოსეთის მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწე ([[1967]]), ექსპერიმენტული ფონეტიკის საერთაშორისო საზოგადოების ([[1932]]) და ამერიკის ლინგვისტური საზოგადოების ([[1940]]) საპატიო წევრი.
 
==ბიოგრაფია==
[[1914]]|1914 წელს]] დაამთავრა ხარკოვის უნივერსიტეტი, სადაც ახვლედიანის გამოკვლევას "ნარნარა და ცხვირისმიერი თანხმოვნების ისტორიისათვის [[სანსკრიტი|სანსკრიტში]], [[ბერძნული ენა|ბერძნულში]], [[ლათინური ენა|ლათინურსა]] და [[სვალური ენები|სვალურ ენებში]]" ოქროს მედალი მიენიჭა. პეტერბურგის უნივერსიტეტში მუშაობდა ინდოლოგიაში, ირანისტიკასა და ზოგად და ექსპერიმენტული ფონეტიკაში. შედიოდა თბილისის უნივერსიტეტის პირველ პროფესორთა კოლეგიაში, გამოსცა პირველი საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელოები ("ენათმეცნიერების შესავალი", 1918-1919; "სანსკრიტი", 1920), შექმნა ექსპერიმენტული ფონეტიკის ლაბორატორია, სხვადასხვა დროს კითხულობდა საუნივერსიტეტო კურსებს: ენათმეცნიერების შესავალს, ზოგად და ექსპერიმენტული ფონეტიკას, სანსკრიტს, ბერძნულს, ოსურს, რუსული ენის [[ისტორია]]სა და [[დიალექტოლოგია]]ს, ინდოევროპული ენების შედარებით გრამატიკას, დასავლეთ ევროპის ლიტერატურის ისტორიას და სხვა.
 
[[1914]] წელს დაამთავრა ხარკოვის უნივერსიტეტი, სადაც ახვლედიანის გამოკვლევას "ნარნარა და ცხვირისმიერი თანხმოვნების ისტორიისათვის [[სანსკრიტი|სანსკრიტში]], [[ბერძნული ენა|ბერძნულში]], [[ლათინური ენა|ლათინურსა]] და [[სვალური ენები|სვალურ ენებში]]" ოქროს მედალი მიენიჭა. პეტერბურგის უნივერსიტეტში მუშაობდა ინდოლოგიაში, ირანისტიკასა და ზოგად და ექსპერიმენტული ფონეტიკაში. შედიოდა თბილისის უნივერსიტეტის პირველ პროფესორთა კოლეგიაში, გამოსცა პირველი საუნივერსიტეტო სახელმძღვანელოები ("ენათმეცნიერების შესავალი", 1918-1919; "სანსკრიტი", 1920), შექმნა ექსპერიმენტული ფონეტიკის ლაბორატორია, სხვადასხვა დროს კითხულობდა საუნივერსიტეტო კურსებს: ენათმეცნიერების შესავალს, ზოგად და ექსპერიმენტული ფონეტიკას, სანსკრიტს, ბერძნულს, ოსურს, რუსული ენის [[ისტორია]]სა და [[დიალექტოლოგია]]ს, ინდოევროპული ენების შედარებით გრამატიკას, დასავლეთ ევროპის ლიტერატურის ისტორიას და სხვა.
 
ახვლედიანმა [[ყიფშიძე, იოსებ|ი. ყიფშიძესთან]] და [[შანიძე, აკაკი|ა. შანიძესთან]] ერთად საფუძველი ჩაუყარა საქართველოში ენათმეცნიერების კვლევა-ძიების საქმეს. 1923 წელს მისი ინიციატივით ჩამოყალიბდა "ქართული საენათმეცნიერო საზოგადოება". ახვლედიანის სახელთანაა დაკავშირებული ჩვენში ახალი კადრების აღზრდა ზოგად საექსპერიმენტულ [[ფონეტიკა]]ში, ზოგად [[ენათმეცნიერება]]ში, [[გერმანისტიკა]]ში, [[რომანისტიკა]]ში, [[ინდოლოგია]]ში, [[ირანისტიკა]]ში, [[ოსოლოგია]]ში.