დომენტი IV: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
{{მრავალმნიშვნელოვნება|დომენტი|დომენტი}}
'''დომენტი IV''' (ერისკაცობაში '''დამიანე ბაგრატიონი''') (გ. [[1741]]) — აღმოსავლეთ საქართველოს [[კათოლიკოს-პატრიარქი]] [[1705]]-[[1741]] წლებში, [[ვახტანგ VI | ვახტანგ VI-ის]] ძმა, მწიგნობარი.
'''დომენტი IV''' (ერისკაცობაში '''დამიანე ბაგრატოინი''') (გ. [[1741]]), აღმოსავლეთ საქართველოს [[კათოლიკოს-პატრიარქი]] [[1705]]-[[1741]] წლებში, [[ვახტანგ VI | ვახტანგ VI-ის]] ძმა, მწიგნობარი. 1705-1708 წლებში ვახტანგ VI-თან ერთად მონაწილეობდა კანონების შედგენაში. [[1707]] წელს ირანის შაჰს ეწვია და დაამტკიცებინა საკათოლიკოსო მამულები, მათ შორის კახეთის ხელისუფალთა მიერ იმჟამად მისაკუთრებული საკათოლიკოსო კახური სამფლობელოებიც. [[1710]] წელს კახეთის მეფეს [[დავით II, იმამყული-ხანი |დავით II-ს ]] (იმამ-ყული ხანი) დააწერინა საკათოლიკოსო მამულების მფლობელობის სიმტკიცის სიგელი. 1712-1714 წლებში მხარს უჭერდა ირანში მყოფ ვახტანგ VI-ის გამეფებას. ერთ პერიოდში სცადა სამეფო ტახტის დაკავება, მაგრამ უშედეგოდ. [[1723]] წელს, თბილისში თურქ-ოსმალთა შემოჭრის დროს, გაიხიზნა ლორეს ციხეში, იქიდან კი ქსნის საერისთავოში. თბილისის გამგებელმა [[იესე]]მ (ალი-ყული-ხანი) კათოლიკოსად [[ბესარიონი (ბარათაშვილ-ორბელიშვილი)| ბესარიონი]] დანიშნა, მაგრამ ოსმალებმა ისევ დომენტი IV დააბრუნეს. [[1725]] წელს დომენტი IV ოსმალეთის სულთანმა სტამბოლში გაიწვია. აქ დაუმტკიცეს საკათოლიკოსო მამულები, მაგრამ სამშობლოში აღარ გამოუშვეს. [[1727]] დეკემბერში დააპატიმრეს როგორც ოსმალთა ბატონობის მოწინააღმდეგე და [[სტამბოლი]]ს მახლობლად კუნძულზე გადაასახლეს. აქ მან [[1736]]-ის დამლევამდე დაჰყო. [[1739]] ნოემბერში ქართლში დაბრუნდა. დომენტი IV-ის ლიტერატურული-მწიგნობრული მოღვაწეობა ემსახურებოდა ქართული კულტურისა და ქრისტიანობის დაცვა-განმტკიცების საქმეს. დომენტი IV-მ შეკრიბა ქართველი საერო და საეკლესიო მოღვაწეთა ცხოვრება-წამების აღწერილობანი, მათ შორის ზოგიერთი სვინაქსარული სახისა, და შეადგინა ქართული ჰაგიოგრაფიული კრებული (მოღწეულია [[1713]] გადანწერი ნუსხით); საეკლესიო პრაქტიკისათვის გადააწერინა [[პარაკლიტონი]], ასკეტიკონი და სხვ., ბერძნულიდან ათარგმნინა კურთხევანი და [[1719]] საკუთარი ხარჯით დააბეჭდინა თბილისში, შეადგინა სადღესასწაულოს ახალი რედაქცია (მოღწეულია [[1718]] ნუსხით). გადასახლებაში ყოფნისას შეკრიბა [[ილარიონ ქართველი | ილარიონ ქართველისა]] და სხვათა საგალობლები, გადააწერინა საეკლესიო მამათა თხზულებების მეორე ნაწილი. დომენტი IV-მ საკუთარი ხარჯით შეასრულა [[მცხეთა | მცხეთის]] სვეტიცხოვლის, თბილისის ანჩისხატის, მეტეხისა და სხვა ეკლესიების სარემონტო და სამშენებლო სამუშაოები.
 
1705-1708 წლებში ვახტანგ VI-თან ერთად მონაწილეობდა [[სამართალი ბატონისშვილის ვახტანგისა|კანონების]] შედგენაში.
 
[[1707]] წელს ირანის შაჰს ეწვია და დაამტკიცებინა საკათოლიკოსო მამულები, მათ შორის კახეთის ხელისუფალთა მიერ იმჟამად მისაკუთრებული საკათოლიკოსო კახური სამფლობელოებიც. [[1710]] წელს კახეთის მეფეს [[დავით II, იმამყული-ხანი |დავით II-ს ]] (იმამ-ყული ხანი) დააწერინა საკათოლიკოსო მამულების მფლობელობის სიმტკიცის სიგელი.
 
1712-1714 წლებში მხარს უჭერდა ირანში მყოფ ვახტანგ VI-ის გამეფებას. ერთ პერიოდში სცადა სამეფო ტახტის დაკავება, მაგრამ უშედეგოდ. [[1723]] წელს, თბილისში თურქ-ოსმალთა შემოჭრის დროს, გაიხიზნა ლორეს ციხეში, იქიდან კი ქსნის საერისთავოში. თბილისის გამგებელმა [[იესე]]მ (ალი-ყული-ხანი) კათოლიკოსად [[ბესარიონი (ბარათაშვილ-ორბელიშვილი)| ბესარიონი]] დანიშნა, მაგრამ ოსმალებმა ისევ დომენტი IV დააბრუნეს. [[1725]] წელს დომენტი IV ოსმალეთის სულთანმა სტამბოლში გაიწვია. აქ დაუმტკიცეს საკათოლიკოსო მამულები, მაგრამ სამშობლოში აღარ გამოუშვეს. [[1727]] დეკემბერში დააპატიმრეს როგორც ოსმალთა ბატონობის მოწინააღმდეგე და [[სტამბოლი]]ს მახლობლად კუნძულზე გადაასახლეს. აქ მან [[1736]]-ის დამლევამდე დაჰყო. [[1739]] ნოემბერში ქართლში დაბრუნდა.
 
'''დომენტი IV''' (ერისკაცობაში '''დამიანე ბაგრატოინი''') (გ. [[1741]]), აღმოსავლეთ საქართველოს [[კათოლიკოს-პატრიარქი]] [[1705]]-[[1741]] წლებში, [[ვახტანგ VI | ვახტანგ VI-ის]] ძმა, მწიგნობარი. 1705-1708 წლებში ვახტანგ VI-თან ერთად მონაწილეობდა კანონების შედგენაში. [[1707]] წელს ირანის შაჰს ეწვია და დაამტკიცებინა საკათოლიკოსო მამულები, მათ შორის კახეთის ხელისუფალთა მიერ იმჟამად მისაკუთრებული საკათოლიკოსო კახური სამფლობელოებიც. [[1710]] წელს კახეთის მეფეს [[დავით II, იმამყული-ხანი |დავით II-ს ]] (იმამ-ყული ხანი) დააწერინა საკათოლიკოსო მამულების მფლობელობის სიმტკიცის სიგელი. 1712-1714 წლებში მხარს უჭერდა ირანში მყოფ ვახტანგ VI-ის გამეფებას. ერთ პერიოდში სცადა სამეფო ტახტის დაკავება, მაგრამ უშედეგოდ. [[1723]] წელს, თბილისში თურქ-ოსმალთა შემოჭრის დროს, გაიხიზნა ლორეს ციხეში, იქიდან კი ქსნის საერისთავოში. თბილისის გამგებელმა [[იესე]]მ (ალი-ყული-ხანი) კათოლიკოსად [[ბესარიონი (ბარათაშვილ-ორბელიშვილი)| ბესარიონი]] დანიშნა, მაგრამ ოსმალებმა ისევ დომენტი IV დააბრუნეს. [[1725]] წელს დომენტი IV ოსმალეთის სულთანმა სტამბოლში გაიწვია. აქ დაუმტკიცეს საკათოლიკოსო მამულები, მაგრამ სამშობლოში აღარ გამოუშვეს. [[1727]] დეკემბერში დააპატიმრეს როგორც ოსმალთა ბატონობის მოწინააღმდეგე და [[სტამბოლი]]ს მახლობლად კუნძულზე გადაასახლეს. აქ მან [[1736]]-ის დამლევამდე დაჰყო. [[1739]] ნოემბერში ქართლში დაბრუნდა. დომენტი IV-ის ლიტერატურული-მწიგნობრული მოღვაწეობა ემსახურებოდა ქართული კულტურისა და ქრისტიანობის დაცვა-განმტკიცების საქმეს. დომენტი IV-მ შეკრიბა ქართველი საერო და საეკლესიო მოღვაწეთა ცხოვრება-წამების აღწერილობანი, მათ შორის ზოგიერთი სვინაქსარული სახისა, და შეადგინა ქართული ჰაგიოგრაფიული კრებული (მოღწეულია [[1713]] გადანწერი ნუსხით); საეკლესიო პრაქტიკისათვის გადააწერინა [[პარაკლიტონი]], ასკეტიკონი და სხვ., ბერძნულიდან ათარგმნინა კურთხევანი და [[1719]] საკუთარი ხარჯით დააბეჭდინა თბილისში, შეადგინა სადღესასწაულოს ახალი რედაქცია (მოღწეულია [[1718]] ნუსხით). გადასახლებაში ყოფნისას შეკრიბა [[ილარიონ ქართველი | ილარიონ ქართველისა]] და სხვათა საგალობლები, გადააწერინა საეკლესიო მამათა თხზულებების მეორე ნაწილი. დომენტი IV-მ საკუთარი ხარჯით შეასრულა [[მცხეთა | მცხეთის]] სვეტიცხოვლის, თბილისის ანჩისხატის, მეტეხისა და სხვა ეკლესიების სარემონტო და სამშენებლო სამუშაოები.
 
==ლიტერატურა==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/დომენტი_IV“-დან