სუსი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''სუსი''' ({{lang-ar|سوسة}} ; [[ბერბერული ენა|ბერბერ]]. Susa) — ქალაქი [[ტუნისი|ტუნისში]]. ნდებარეობსმდებარეობს დედაქალაქ ტუნისიდან[[ტუნისი (ქალაქი)|ტუნისი]]დან 140 კმ-ით სამხრეთით, ქვეყნის ცენტრალურ-აღმოსავლეთ ნაწილში, [[ჰამამეტის ყურესთანყურე]]სთან, [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] სანაპიროზე. [[2004]] წლის მონაცემებით მისი [[მოსახლეობა]] 173 047 ადამიანს შეადგენს. სახელი შესაძლოა ბერბერული წარმოშობის იყოს: იგივე სახელის ქალაქები არსებობს ლიბიასა[[ლიბია]]სა და სამხრეთ მაროკოში[[მაროკო]]ში ([[ბილად-ალ-სუსი]]). სუსი [[სუსის ვილაიეთისვილაიეთი]]ს დედაქალაქია. მისი ეკონომიკა ეფუძნება სატრანსპორტო აღწურვილობას, კვების მრეწველობას, [[ზეითუნის ზეთი|ზეითუნის ზეთს]], რექსტილსა და [[ტურიზმი|ტურიზმს]]. ქალაქში მდებარეობს სუსის უნივერსიტეტი.

[[ძვ. წ. XI საუკუნეშისაუკუნე]]ში [[ფინიკია|ფინიკიელებმა]] ქალაქი [[ადრამეტუმი]] დააარსეს. [[პუნიკური ომებისომები]]ს დროს, იგი თავად შევიდა [[ძველი რომი|რომაელებთან]] კავშირში, რითაც გარდაუვალი დანგრევა აიცილა თავიდან, მომდევნო 700 წელიწადს ის რომთან კავშირში მშვიდობას ინარჩუნებდა. როგორც [[ლივიუსი]] აღნიშნავს, მეორე პუნიკური ომის დროს ქალაქი სციპიონის[[სციპიონი]]ს არმიის დასაბანაკებელ ადგილს წარმოადგენდა. ახ. წ. [[434]] წელს, ადრამეტუმი მონაწილეობას იღებდა ბონიფაცის აჯანყებაში [[ბიზანტიის იმპერია|კონსტანტინოპოლის]] წინააღმდეგ, რა დროსაც ქალაქში ვანდალები შეიჭრნენ, აიღეს და მას ახალი სახელი — ჰუნეკროპოლისი უწოდეს. [[ვანდალური ომებისომები]]ს დროს, 534 წელს, იუსტინიანემ ქალაქი აიღო და რომაული სახელი დაუბრუნა.

[[VII საუკუნეშისაუკუნე]]ში თანამედროვე ტუნისის ტერიტორია [[არაბები|არაბებმა]] დაიპყრეს და სწრაფად გაავრცელეს არაბული კულტურა მანამდე სრულიად რომანიზებულ და ქრისტიანიზებულ არეალში. მათ ქალაქი რომაულ კედლებს მიღმა გააფართოვეს, მაგრამ შეუნარჩუნეს მისი „მეობა“. შემდეგ მათ ქალაქს სახელი გადაარქვეს და უწოდეს სუსა. მომდევნო დეკადებში სუსას სტატუსი საგრძნობლად გაიზარდა და ის აღლაბიდების[[აღლაბიდები]]ს დინასტიის მთავარი საზღვაო პორტის ფუნქციებს ასრულებდა. როცა აღლაბიდებმა [[827]] წელს [[სიცილია]] დაიპყრეს, სუსა მათი მთავარი დასაყრდენი იყო.

მომდევნო საუკუნეებში, როცა ევროპამ ტექნოლოგიური წინსვლა და ისლამის შევიწროვება იწყო, სუსა [[ნორმანები|ნორმანებმა]] დაიპყრეს, [[XII საუკუნეშისაუკუნე]]ში. ნორმანები შემდეგ [[ესპანელები|ესპანელებმა]] შეცვალეს, [[XVIII საუკუნეშისაუკუნე]]ში კი ქალქი ვენეციელებისა და ფრანგების ბრძოლის არენად იქცა. ფრანგებმა მას სუსი უწოდეს ({{lang-fr|Sousse}}).

[[1988]] წელს, სუსის მედინა იუნესკომ[[იუნესკო]]მ [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის]] სიაში შეიტანა, როგორც თანამედროვე განვითარებისგან საგრძნობლად დაცული ადგილი.