სწორფრთიანები: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ახალი გვერდი: '''სწორფრთიანები''' (Orthoptera ანუ saltatoria) — იმ მწერების რიგი, რომელთაც ა... |
|||
ხაზი 3:
== კლასიფიკაცია ==
სწორფრთიანების რიგი იყოფა ორ ქვერიგად — '''გრძელულვაშებიანებად''' (Dolichosera, ანუ Ensifera, კუტკალიები, ჭრიჭინები), რომელთაც აქვთ გრძელი ანტენები და კვერცხსადებები, და '''მოკლეულვაშიანებად''' (Brachicera ანუ Caelifera, კალიები), რომელთაც აქვთ მოკლე ულვაშები და კვერცხსადები. რიგში ოცი ათასამდე სახეობაა, რომლებიც ფართოდ არიან გავრცელებული [[ევრაზია|ევრაზიის კონტინენტზე]], ყოფილ [[სსრკ]]-ში 700-ზე მეტი სახეობა აღირიცხებოდა. განსაკუთრებით მრავალფეროვანია სწორფრთიანები სამხრეთ-აღმოსავლეთ ევროპაში ([[ყირიმი]], [[კავკასია]]).
სწორფრთიანების უმეტესობა მცენარეებით იკვებება, ზოგი მტაცებელი ან ნაირჭამიაა. ზოგი სწორფრთიანი, მაგალითად [[კალიები]], სასოფლო-სამეურნეო კულტურების საშიში მავნებელია. [[საქართველო]]ში თითქმის ყველგან გვხვდება მწვანე, ჩვეულებრივი, გრძელი, რუხლაქებიანი, თეთრშუბლა და სხვა ნაირჭამია კუტკალიები, რომლებიც აზიანებენ [[ციტრუსები|ციტრუსებს]], [[ჩაი|ჩაის ბუჩქებს]], [[თამბაქო]]ს, [[ხორბალი|ხორბალს]] და სხვა სახეობის კულტურებს. განსაკუთრებით დიდი ზიანი მოაქვთ აღმოსავლეთ საქართველოს რაიონებისთვის. ჭრიჭინებიდან საქართველოში შედარებით მავნე სახეობებია ველის, სახლის, მინდვრის, ვაზის ჭრიჭინები. აგრეთვე [[მახრა]] ანუ [[ბოსტანა]] და სხვა.
== ლიტერატურა ==
* [[ქსე]], მე-9 ტ, გვ.627. 1985.
[[კატეგორია:სწორფრთიანები]]
[[კატეგორია:მწერები]]
[[კატეგორია:მავნებლები]]
[[ca:Ortòpter]]
[[cs:Rovnokřídlí]]
[[de:Springschrecken]]
[[el:Ορθόπτερα]]
[[en:Orthoptera]]
[[eo:Ortopteroj]]
[[es:Orthoptera]]
[[et:Sihktiivalised]]
[[eu:Orthoptera]]
[[fi:Suorasiipiset]]
[[fr:Orthoptera]]
[[he:חגבאים]]
[[hi:ऋजुपक्ष कीटवर्ग]]
[[hr:Ravnokrilci]]
[[hu:Egyenesszárnyúak]]
[[io:Ortoptero]]
[[is:Beinvængjur]]
[[it:Orthoptera]]
[[ja:バッタ目]]
[[ko:메뚜기목]]
[[ku:Orthoptera]]
[[la:Orthoptera]]
[[lbe:ХъацӀ]]
[[lt:Tiesiasparniai]]
[[lv:Taisnspārņu kārta]]
[[mk:Правокрилци]]
[[ms:Orthoptera]]
[[nl:Rechtvleugeligen]]
[[nn:Rettvengjer]]
[[no:Rettvinger]]
[[pl:Prostoskrzydłe]]
[[pt:Orthoptera]]
[[qu:Haq'arwitu]]
[[ru:Прямокрылые]]
[[sh:Ravnokrilci]]
[[simple:Orthoptera]]
[[sk:Rovnokrídlovce]]
[[sl:Kobilice]]
[[sr:Правокрилци]]
[[sv:Hopprätvingar]]
[[to:Heʻe]]
[[tr:Düz kanatlılar]]
[[uk:Прямокрилі]]
[[vi:Bộ Cánh thẳng]]
[[zh:直翅目]]
| |||