'''თაყა ფანასკერტელი''', – XIII-XIV საუკუნეების სამხრეთ საქართველოს[[საქართველო]]ს წარჩინებული ფეოდალი, [[შავშეთი|შავშეთისა]]სა და [[ტაო|ტაოს]]ს მემამულე. ტაოს ერისთავი. თაყას წინ ფანასკერტელად ჩანს [[ფანასკერტელი, გრიგოლი|გრიგოლი]], რომელიც შესაძლებელია თაყას მამა იყო. ფანასკერტელს ცოლად ჰყოლია [[დემეტრე II, თავდადებული|დემეტრე II თავდადებულის]]ს ქალიშვილი [[რუსუდანი (დემეტრე II-ის ასული)|რუსუდანი]]. ფანასკერტელს [[1306]] წელს [[თორთომის ციხესთანციხე]]სთან ბრძოლა გაუმართავს სამხრეთ საქართველოშოსაქართველოში [[აზატ მოსეს ლაშქრობა საქართველოში|აზატ მოსეს]] ხელმძღვანელობით შემოჭრილ რუმის თურქთა მრავალრიცხოვანი ლაშქრისათვის. მან დიდი ზიანი მიაყენა მტერს, მაგრამ მრავალრიცხოვნობის გამო ვერ სძლია და ვერ განდევნა. თორთომის ციხესთან ფანასკერტელის ბრძოლა, მკვლევართა აზრით (დ. ბერძენიშვილი), მოწმობს, რომ ეს ციხე მას ეკუთვნოდა. ფანასკერტელი სამცხის მტავრისმთავრის [[ბექა I |ბექა I ჯაყელის]] თანამედროვეა და შესაძლებელია მისი ყმა-ვასალიც იყო - მასთან ერთად ებრძოდა თურქებს. თაყას მომდევნო [[ფანასკერტელი, ამირღამბარი|ფანასკერტელი ამირღამბარი]], რომელიც, როგორც ჩანს, თაყას შვილი იყო.
