ჭაქვინჯის ციხე: განსხვავება გადახედვებს შორის

აღსანიშნავია ის გარემოება, რომ ჭაქვინჯის შესახებ ორიოდე წინადადება აქვს გამოქვეყნებული ნ.[[ნიკოლოზ სევეროვ|ნიკოლოზ სევეროვს]]. იგი წერს:{{ციტატა| Чаквинджа в известной мере отражает архитектуру сванских башен }}

ჭაქვინჯის ციხისთვის მაღალ მთებში ადგილი ისე მოხერხებულადაა შერჩეული, რომ იქ მჯდომი ძალიან დიდ მანძილზე ზვერავდა. შორს, ქვემოთ კოლხეთის დაცემული დაბლობი მოჩანს მზიან ამინდში, საღამოჟამს, [[შავი ზღვა|ზღვაც]] კი აირეკლება.

[[1968]]-69[[1969]] წლებში ჩატარებული არქეოლოგიური კვლევის შედეგად გაირკვა, რომ ციხე ძირითადად შედგება ორი ნაწილისაგან - ერთია ციტადელი და მეორე მასთან დაკავშირებული ქვედა ციხე დიდი ფართობით. ციტადელი მაღლობზე დგას, ხოლო მასზე მობმული ციხის დიდი ეზო მდებარეობს ჩრდილოეთით, რთულ რელიეფზე, მეორე ნაწილიდან თითქმის აღდგა გალავნის მოხაზულობა, ხოლო ფაქტიურად დარჩენილია ბოლო კოშკის ნაშთი, ჩრდილო განაპირას და ჩრდილო-აღმოსავლეთით, საიდანაც გამოდიოდა გვირაბი. აქვე უნდა აღინინიშნოსაღინიშნოს, რომ ჩრდილო-დასავლეთის მონაკვეთში მდებარე წყარო ჩართული იყო გალავანში.

ციტადელის ტერიტორიის მთლიანი გათხრის შემდეგ სამშენებლო ფენები გაიმიჯნა. ციტადელი განლაგებულია გრძელ, ელიფსურ გორაზე. მშენებლებს კარგად გაუთვლიათ რელიეფის თავისებურება. ძნელად მისადგომ მხარეებზე გალავნებით დაკმაყოფილებულან, ხოლო ჩრდილოეთით, სადაც ადვილი მისადგომებია, გალავანში სამი კოშკი ჩაურთავთ. ყველაფერი ეს შეიძლება დათარიღდეს [[ეგრისის სამეფოსსამეფო]]ს საწყისი პერიოდით - IV-V საუკუნეებით. ამ ფენამ საუკუნეების განმავლობაში არაერთხელ იცვალა სახე, მხოლოდ ძირითადის შენარჩუნებით.

ციხის ქვედა ეზოს ჩრდილო-აღმოსავლეთის მონაკვეთში მდგარი კოშკი აგებულია გვირაბთან ერთად, საიდანაც გვირაბი ადის ციტადელის კარამდე. აქედან მალულად იმოძრავებდნენ მეომრები და გარემოცვის შემთხვევაში, კოშკიდან გამოსულები, მოულოდნელად მტერს თავს დაესხმოდნენ. ეს ხერხი ახალი არ არის, იგი ხშირად გვხვდება ანტიკურ და [[შუა საუკუნეებისსაუკუნეები]]ს ციხეებში. თავისთავად კოშკი და გვირაბი აგებული ჩანს XV და [[XVI საუკუნეებშისაუკუნე]]ებში.

გათხრებმა ციტადელის ეზოში გამოავლინა [[პალატი]] და [[ეკლესია]]. არის რამდენიმე ნაგებობის ნაშთი, მაგრამ მათი გეგმის აღდგენა შეუძლებელია. ქვევრებიც ბლომად იყო ეზოში.

ეკლესია ზომებით მინიატურულია. მართალია, იგი, როგორც ეძახიან, "კარის ეკლესიაა", მაგრამ მაინც ძალიან პატარაა. ციტადელში ჩვეულებრივი ციხის უფროსის გარდა, ადგილობრივი მფლობელიც იქნებოდა, თუ ყოველთვის არა, განსაკუთრებულ შემთხვევებში მაინც. თანაც არც ისაა გამორიცხული, რომ ეკლესიის აგების მომენტში ჭაქვინჯა ციხე კი არა, ციხე-დარბაზი ყოფილიყო. ისტორიამ არც იმის ცნობა მოგვცა, თუ როდის დაინგრა ეს ეკლესია. ამაზე პირდაპირი პასუხის გაცემა არც ნანგრევებში ნაპოვნ ნივთებს შეუძლია, მაგრამ ზოგიერთის აქ მოყვანა მაინც საჭიროა. ეკლესიის გათხრისას აღმოჩნდა ვერცხლის ხატის რამდენიმე ნატეხი. ერთი მათგანი მედალიონს წარმოადგენს. მასზე გამოსახულია ვეშაპის დამთრგუნავი ამხედრებული წმ. გიორგი. იგი დაშტამპვითაა მიღებული. ეს ტექნიკა გვიან საუკუნეებში იყო გავრცელებული. [[მედალიონი]] და იმ ხატის ფრაგმენტებიც სტილისტურად სწორედ XVII - XVIII სს-ზე მიგვითითებს. აქვე იყო აღმოჩენილი ერთი მოოქრული ვერცხლის ხატის ფრაგმენტი. მასზე ორნამენტია გამოსახული და ფორმის მიხედვით ხატის ჩარჩოს ნაწილი უნდა იყოს.