ჩადის ტბა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
+კატ.
r2.5.2) (ბოტის შეცვლა: sr:Чад (језеро); cosmetic changes
ხაზი 31:
'''ჩადის ტბა''' მდებარეობს [[აფრიკა]]ში. ესაა ისტორიულად საკმაოთ ფართე, მტკნარი, თავთხელი ტბა, რომლის ზედაპირის ფართობიც საუკუნეების განმავლობაში იცვლებოდა. XX საუკუნის განმავლობაში კი თითქმის განახევრდა. უდიდესია ტბის ეკონომიკური მნიშვნელობა, რადგან ის მისი მოსაზღვრე ოთხი ქვეყნის ([[ჩადი]], [[კამერუნი]], [[ნიგერი]], [[ნიგერია]]) დაახლოებით 20 მილიონი ადამიანისთვის მტკნარი წყლის ერთადერთი მნიშვნელოვანი წყაროა, გასათვალისწინებელია, რომ ის [[საჰარის უდაბნო]]ს კიდეზე მდებარეობს.
 
== მდებარეობა და აღწერა ==
ტბის ძირითადი ნაწილი მდებარეობს დასავლეთ ჩადის ტერიტორიაზე. უმთავრესი მდინარე, რომელიც ამ ტბაში ჩაედინება არის [[ჩარი]], რომელსაც წყლის 90% ჩამოაქვს. ტბაში მდებარეობს რამდენიმე პატარა კუნძული.
 
იმის გამო, რომ ტბის მაქსიმალური სიღრმე მხოლოდ 10,5 მეტრია, მისი ზედაპირის ფართობი საკმაოდ მგრძნობიარეა სიღრმის სულ მცირე ცვალებადობასთანაც კი. მით უმეტეს, რომ წლის განმავლობაში, სეზონურად, წყლის დონე 1 მეტრით იცვლება. [[კლიმატი]] საკმაოდ მკაცრია, მხოლოდ ივნისიდან ოქტომბრამდეა შესაძლებელი შემთხვევითი წვიმა.
 
== ისტორია ==
[[ფაილი:Lake Chad map showing receding water area and level 1972-2007.svg|მინი|left|250პქ|ჩადის ტბის ფართობის ცვლილება წლებსი მიხედვით]]
[[ტბა]]მ სახელი მიიღო ჩადის სახელმწიფოსგან. ადგილობრივ ენაზე, სიტყვა ''ჩადი'' ნიშნავს „წყლის დიდ სივრცეს“, იგივე „ტბას“.
ხაზი 48:
[[2000]] წლისთვის, ტბის ფართობმა მხოლოდ 1500 კმ² შეადგინა. ამჟამად მისი სიღრმე 1,5 მეტრია და აქ ნავიგაცია შეუძლებელია. როგორც მეცნიერები ვარაუდობენ, XXI საუკუნეში ჩადის ტბა საერთოდ დაშრება.
 
== პერსპექტივები ==
[[ფაილი:LakeChadCameroonTown.jpg|მინი|295პქ|დასახლება კამერუნის სანაპიროსთან]]
ტბაში წყლის კლება მისი მარილიანობის ზრდას იწვევს, რაც დიდ საფრთხეს უქმნის მის [[ფლორა]]ს და [[ფაუნა]]ს. საგრძნობლად მცირდება თევზის რეწვა, რის შედეგადაც მნიშვნელოვნად იკლებს ამ ქვეყნების მოსახლეობის შემოსავლები. ვინაიდან ტბის წყალს მოსახლეობა სასმელად იყენებს, საგრძნობლად დიდია ისეთი ეპიდემიების რისკები, როგორებიცაა [[დიარეა]], [[ქოლერა]], [[ტიფი]], ცხელება.
ხაზი 54:
თუმცა ტბის გადარჩენის პერსპექტივები ნამდვილად არსებობს, თუკი მისი აუზის ქვეყნები სათანადო პოლიტიკას გაატარებენ.
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
* http://www.worldlakes.org/uploads/06_Lake_Chad_27February2006.pdf
* http://na.unep.net/atlas/webatlas.php?id=58
* http://www.circleofblue.org/waternews/2008/world/vanishing-lake-chad-a-water-crisis-in-central-africa/
* http://www.agu.org/pubs/crossref/2001/2000JD900587.shtml
* http://blogs.nationalgeographic.com/blogs/news/chiefeditor/2010/02/lake-chad-ramsar-convention.html
* http://www.eoearth.org/article/Lake_Chad_flooded_savanna
* [http://earthtrends.wri.org/maps_spatial/maps_detail_static.php?map_select=294&theme=2 ინფორმაცია ჩადის ტბაზე და რუკები]
* [http://www.guardian.co.uk/world/2006/jan/27/rorycarroll.mainsection სტატია გაქრობის პირას მისულ ტბაზე]
 
{{ზღვების სია}}
 
[[კატეგორია:ჩადის ტბები]]
[[კატეგორია:კამერუნის ტბები]]
Line 73 ⟶ 74:
[[ar:بحيرة تشاد]]
[[az:Çad gölü]]
[[bn:চাদ হ্রদ]]
[[be:Возера Чад]]
[[be-x-old:Чад (возера)]]
[[br:Lenn Tchad]]
[[bg:Чад (езеро)]]
[[bn:চাদ হ্রদ]]
[[br:Lenn Tchad]]
[[ca:Llac Txad]]
[[cs:Čadské jezero]]
Line 84 ⟶ 85:
[[de:Tschadsee]]
[[en:Lake Chad]]
[[et:Tšaadi järv]]
[[es:Lago Chad]]
[[eo:Ĉada Lago]]
[[es:Lago Chad]]
[[et:Tšaadi järv]]
[[eu:Txad Lakua]]
[[fa:دریاچه چاد]]
[[fi:Tšadjärvi]]
[[fr:Lac Tchad]]
[[fy:Tsjaadmar]]
[[kohe:차드ימת צ'אד]]
[[hi:चाड झील]]
[[hu:Csád-tó]]
[[id:Danau Chad]]
[[is:Tsjadvatn]]
[[it:Ciad (lago)]]
[[heja:ימת צ'אדチャド湖]]
[[swko:Chad차드 (ziwa)]]
[[lv:Čada ezers]]
[[lt:Čado ežeras]]
[[hulv:Csád-tóČada ezers]]
[[mk:Чад (езеро)]]
[[mzn:چاد دریاچه]]
[[mn:Чад нуур]]
[[mzn:چاد دریاچه]]
[[nl:Tsjaadmeer]]
[[ja:チャド湖]]
[[no:Tsjadsjøen]]
[[oc:Lac Chad]]
[[pl:Czad (jezioro)]]
[[pt:Lago Chade]]
[[ro:Lacul Ciad]]
[[qu:Chad qucha]]
[[ro:Lacul Ciad]]
[[ru:Чад (озеро)]]
[[sco:Lake Chad]]
[[sq:Liqeni i Çadit]]
[[sk:Čadské jazero]]
[[srsq:ЈезероLiqeni Чадi Çadit]]
[[sr:Чад (језеро)]]
[[fi:Tšadjärvi]]
[[sv:Tchadsjön]]
[[sw:Chad (ziwa)]]
[[th:ทะเลสาบชาด]]
[[tr:Çad Gölü]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ჩადის_ტბა“-დან