ლათინური დამწერლობა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ ბოტის დამატება: so:Farta laatiinka |
მ r2.5.2) (ბოტის დამატება: hif:Roman akchhar; cosmetic changes |
||
ხაზი 15:
[[ფაილი:Latin_alphabet_world_distribution.png|thumb|left|ლათინური დამწერლობის გავრცელებულობა მსოფლიოში]]
'''ლათინური დამწერლობა''' (აგრეთვე '''რომაული ანბანი''', ანდა [[ლათინური ენა|ლათინურად]] ასევე „abecedarium“ ['''აბეცედარიუმი''']) არის თანამედროვე მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული [[ანბანი|ანბანური დამწერლობა]]. მას [[რომანული ენები|რომანული]], [[გერმანიკული ენები|გერმანიკული]], [[ფინურ-უგრული ენები|ფინურ-უგორული]], [[სლავური ენები|სლავური]], [[თურქული ენები|თურქული]] და სხვა [[ენა (მრავალმნიშვნელოვანი)|ენები]] გამოიყენებენ. <br />
'''ლათინური დამწერლობა''' 26 ასო-ნიშნისაგან შედგება. ენათა ჟღერადობრივი ბუნების მიხედვით ეს ასო-ნიშნები სხვადასხვაგვარად წარმოითქმება. მათ ასევე სხვადასხვა სახელი გააჩნიათ. ზოგ [[ბგერა|ბგერათა]] გადმოსაცემად სხვადასხვა ვარიანტი არსებობს სხვადასხვა [[ენა|ენაში]]. <br />
: მაგ. [[ბგერა]] "შ" არ არსებობს ლათინურ ენაში, რის გამოც შ-ბგერის მქონე სხვადასხვა ენაში ეს პრობლემა გადაწყვეტილია სხვადასხვაგვარად. "შ" [[ინგლისური ენა|ინგლისურში]] არის Sh,sh, [[ფრანგული ენა|ფრანგულში]] - Ch,ch, [[გერმანული ენა|გერმანულში]] - Sch,sch, [[სერბულ-ხორვატული ენა|სერბულ-ხორვატულში]] - Š,š, [[პოლონური ენა|პოლონურში]] - Sc,sc, ან Ś,ś, [[თურქული ენა|თურქულში]] - Ş,ş. <br />
ანბანის სახელწოდებაც სხვადასხვაა ზოგ ქვეყანაში. მაგ.; [[სლავეთი|სლავურ ქვეყნებში]] ლათინურ ანბანს "ლატინიცას", „ლატინკას“, ან უბრალოდ „აბე-დე-და“-ს უწოდებენ.
== ისტორია ==
ლათინური დამწერლობა მომდინარეობს [[ეტრუსკული დამწერლობა|ეტრუსკული ანბანიდან]], რომელიც ეტრუსკებმა [[ბერძნული დამწერლობა|ბერძნულის]] ბერძნულის მიხედვით შექმნეს. ლათინურ ანბანში თავდაპირველად 21 ასო იყო: <br />
:A B C D E F H I K L M N O P Q R S T V X Z
ნიშანი C გამოიყენებოდა [[გ]]-სა და [[კ]]-ს ჩასაწერად. ასო G მხოლოდ ქრ.შ.მდე 234 წელს დაამატეს. ძვ.წ I საუკუნეში დაამატეს ასო Y, y [ი ფსილონი, ანუ მოკლე ი] ბერძნულიდან შემოსული სიტყვებისთვის იქნა შემოტანილი და ზოგიერთ [[ენა]]ში მას არა მოკლე ი-ს, არამედ ბერძნულ ი-ს, ანუ ი გრეკ-ს უწოდებენ. ასე მიიღეს 23 ასო-ნიშანი.
ხაზი 68:
[[he:אלפבית לטיני]]
[[hi:रोमन लिपि]]
[[hif:Roman akchhar]]
[[hr:Latinica]]
[[hu:Latin ábécé]]
| |||